nummer: 14/4384/GA
betreft: [klager] datum: 7 april 2015
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennisgenomen van bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschriften van
[...], verder te noemen klager, en ingediend door mr. J.W.G.M. Kral, namens klager,
gericht tegen een uitspraak van 14 november 2014 van de beklagcommissie bij de penitentiaire inrichting (p.i.) Zwolle,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 4 maart 2015, gehouden in de p.i. Lelystad, is gehoord klagers raadsman mr. J.W.G.M. Kral.
Hoewel voor klagers vervoer naar de zitting was zorg gedragen, heeft hij daarvan geen gebruik gemaakt.
De directeur van de p.i. Zwolle heeft schriftelijk laten weten verhinderd te zijn ter zitting te verschijnen.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag betreft de beslissing van 6 oktober 2014 tot terugplaatsing van klager naar het basisprogramma.
De beklagcommissie heeft het beklag ongegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en de directeur
Door en namens klager is in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Indien klager al een verwijt kan worden gemaakt van het incident op 3 oktober 2014 is een eenmalig incident onvoldoende om tot terugplaatsing over te gaan. Er is geen rekening gehouden met het feit dat klager al geruime tijd gedetineerd is en dat zijn
detentie vlekkeloos is verlopen. De raadsman verwijst naar de uitspraak 14/2998/GA van 14 januari 2015. De raadsman heeft niet kunnen nagaan of klager, zoals door de directeur wordt gesteld, in het basisprogramma wil blijven.
In zijn toelichting op het beroep heeft klager verzocht om twee personen onder ede te horen.
De directeur heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Niet alleen de (mate van) verantwoordelijkheid ten aanzien van de re-integratie en resocialisatie dient beoordeeld te worden bij degradatie en/of promotie. Voor degradatie komt een gedetineerde in aanmerking indien hij op een van de onderdelen van
goed
gedrag verzaakt. Fysieke agressie tegen een medegedetineerde wordt als ongewenst en rood gedrag bestempeld en mede op grond hiervan is besloten om klager te degraderen. Klager wil niet geplaatst worden op een meerpersoonscel en hij heeft meerdere keren
in de afgelopen maanden te kennen gegeven in het basisprogramma te willen blijven. Het besluit om klager naar het basisprogramma terug te plaatsen is een redelijk besluit. Indien de klacht gegrond wordt verklaard dient aan klager de standaard
tegemoetkoming in soortgelijke zaken te worden toegekend.
3. De beoordeling
Klager heeft verzocht om een tweetal personen te horen, maar hij heeft daarbij niet aangegeven om welke personen het gaat. Voorts heeft hij niet aangegeven wat hij wil bewijzen en aan de hand waarvan hij dat wil doen. De beroepscommissie heeft geen
aanleiding te veronderstellen dat inwilliging van het verzoek van klager om twee personen te horen tot nieuwe gezichtspunten zal leiden. Klagers verzoek is niet herhaald door de raadsman. De beroepscommissie wijst het verzoek daarom af.
In de uitspraken 14/3222/GA van 16 maart 2015 en 14/1918/GA van 10 november 2014 heeft de beroepscommissie overwogen dat de directeur voorafgaande aan een beslissing over degradatie een belangenafweging dient te maken. Bij die belangenafweging dient de
directeur het ‘oranje-gedrag’ dan wel het ‘rode gedrag’ van de gedetineerde af te zetten tegen het structurele gedrag, waaronder al het ‘groene gedrag’, van de gedetineerde en uit die belangenafweging dient duidelijk te blijken waarom het ‘oranje
gedrag’ dan wel ‘rode gedrag’ van de gedetineerde, bezien in het licht van het uitgangspunt van het ‘Dagprogramma, beveiliging en toezicht op maat’ (DBT) dat gedetineerden zelf verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun re-integratie, dient te leiden
tot degradatie.
Die belangenafweging dient, vanwege de ingrijpende gevolgen van die beslissing voor de gedetineerde, maar ook vanwege de toetsbaarheid van die beslissing achteraf door de beklag- en beroepscommissie, inzichtelijk te zijn en schriftelijk te worden
vastgelegd.
Uit het besluit tot terugplaatsing naar het basisprogramma blijkt dat de directeur heeft besloten tot degradatie van klager, omdat aan klager op 3 oktober 2014 een disciplinaire straf is opgelegd wegens een schermutseling met zijn celgenoot, waarbij
het, zoals de directeur stelt, aannemelijk is geworden dat klager geslagen heeft.
De beroepscommissie overweegt dat niet is gebleken dat de directeur hier een belangenafweging heeft gemaakt tussen het negatieve gedrag en het positieve gedrag van klager. In genoemd besluit wordt alleen het negatieve gedrag van klager beschreven,
terwijl het positieve gedrag van klager in het geheel niet wordt vermeld.
Daarnaast heeft de directeur geen rapportage van het besluitvormingsproces (bijvoorbeeld een verslag van het MDO) overgelegd. Bij gebreke van een inzichtelijke belangenafweging als voornoemd is het de beroepscommissie onvoldoende duidelijk geworden
waarom de directeur heeft geconcludeerd dat klager niet genoeg verantwoordelijkheid heeft genomen voor zijn re-integratie. De beroepscommissie acht de degradatiebeslissing dan ook onvoldoende zorgvuldig tot stand gekomen.
Hierbij komt nog dat uit het degradatiebesluit niet duidelijk wordt of de directeur de door klager begane gedraging(en) heeft aangemerkt als ‘oranje gedrag’ dan wel als ‘rood gedrag’. De beroepscommissie is van oordeel dat in een degradatiebesluit
duidelijk moet worden weergegeven op grond van welke gedragskleur een gedetineerde wordt gedegradeerd. Zij gaat er dan ook vanuit dat de directeur in volgende degradatiebeslissingen duidelijk aangeeft of de degradatie het gevolg is van ‘oranje gedrag’
dan wel van ‘rood gedrag’
Gelet op het vorenstaande zal de beroepscommissie het beroep gegrond verklaren, de uitspraak van de beklagcommissie vernietigen en het beklag alsnog gegrond verklaren. Nu de rechtsgevolgen van de bestreden beslissing niet meer ongedaan gemaakt kunnen
worden, acht de beroepscommissie termen aanwezig voor het toekennen van een tegemoetkoming. Nu uiterlijk zes weken na degradatie wordt bezien of een gedetineerde weer kan promoveren en nu tegen het niet promoveren na zes weken beklag kan worden
ingesteld, zal de beroepscommissie aan klager een tegemoetkoming toekennen van €30,= (zes weken x €5,=).
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond, vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog gegrond.
Zij kent klager een tegemoetkoming toe van €30,=.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. A. van Holten, voorzitter, drs. R.K. Boelens en mr. M.A.G. Rutten, leden, in tegenwoordigheid van mr. S.A.H. de Bruin, secretaris, op 7 april 2015.
secretaris voorzitter