nummer: 12/127/GA
betreft: [klager] datum: 3 juli 2012
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klager,
gericht tegen een uitspraak van 6 januari 2012 van de alleensprekende beklagrechter bij de penitentiaire inrichting (p.i.) Ter Apel, voor zover daartegen beroep is ingesteld,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 11 juni 2012, gehouden in de locatie Ooyerhoek Zutphen, zijn gehoord [...] en [...], respectievelijk plaatsvervangend vestigingsdirecteur en juridisch medewerker bij de p.i. Ter Apel. Zowel klager als klagers
raadsvrouw, mr. H.M.S. Cremers, heeft schriftelijk meegedeeld niet ter zitting te zullen verschijnen.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagrechter
Het beklag betreft:
a. de weigering om klager in de gelegenheid te stellen om eenmaal per maand te communiceren met zijn familie in de Verenigde Staten via een internetverbinding met behulp van een webcam (beklagnummer TA 2011/423)
b. de weigering om klager één dag per week een laat recreatiemoment toe te staan zodat hij, gelet op het tijdsverschil, op een normaal tijdstip kan bellen met zijn familie in de Verenigde Staten (beklagnummer Ta 2011-428)
De beklagrechter heeft het beklag ongegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en de directeur
Door en namens klager is in beroep het tegenover de beklagrechter ingenomen standpunt als volgt schriftelijk toegelicht. Klager verblijft als strafrechtelijk gedetineerde vreemdeling in de p.i. Ter Apel en krijgt geen bezoek van zijn familie die in de
Verenigde Staten woont. Het is voor klager vrijwel onmogelijk om belcontact te hebben met zijn familie, nu hij, gelet op het tijdverschil, slechts op voor zijn familie zeer incourante tijden kan bellen. Het gemis aan telefonisch contact zou kunnen
worden ondervangen door het toestaan van maandelijkse communicatie via internet. Hoewel terughoudendheid wordt betracht met het toestaan van internetvoorzieningen in penitentiaire inrichtingen, blijkt uit een overgelegd artikel dat de Staatssecretaris
mogelijkheden ziet voor een beveiligd gebruik van internet door gedetineerden. Het feit dat klager geen deugdelijk contact met zijn familie kan onderhouden is in strijd met artikel 8 EVRM. In de toelichting op artikel 24.1. van de European Prison Rules
wordt vermeld dat autoriteiten alert dienen te zijn op de ontwikkeling van moderne elektronische communicatiemiddelen. Verwezen wordt naar een uitspraak van de beroepscommissie van 22 augustus 2006 (06/0698/GA). In de locatie Esserheem te Veenhuizen
worden de strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen wel in de gelegenheid gesteld om via internet contact te onderhouden met hun familie. Uit een uitspraak van de beroepscommissie van 21 juni 2011 (11/0914/GB) blijkt dat de directeur heeft toegezegd
te
zullen uitzoeken of communicatie van gedetineerden via internet tot de mogelijkheden behoort.
De directeur heeft in beroep zijn tegenover de beklagrechter ingenomen standpunt als volgt toegelicht. Er is onderzoek gedaan naar de vraag of het mogelijk is om gedetineerden gebruik te laten maken van internet. Volgens het hoofdkantoor van DJI zijn
de
momenteel in de penitentiaire inrichtingen aanwezige internetmogelijkheden onvoldoende beveiligd. Het is onmogelijk om de identiteit te controleren van de persoon met wie de gedetineerde via internet contact heeft. Vanwege deze veiligheidskwestie staat
het hoofdkantoor van de DJI niet toe dat gedetineerden via internet en een webcam contacten onderhouden. De situatie in Esserheem, waar gedetineerden wel via internet en een webcam kunnen communiceren, wordt door het hoofdkantoor gedoogd. Een beveiligd
systeem op grond waarvan gedetineerden via internet kunnen communiceren is wel in ontwikkeling. Binnenkort komen in alle inrichtingen computers met internetverbinding te staan, waarop gedetineerden zelf internetsites kunnen aanklikken. Er wordt daarbij
gebruik gemaakt van een zogenaamde ‘whitelist’, hetgeen inhoudt dat de gedetineerde alleen sites kan aanklikken die vooraf zijn goedgekeurd. In de p.i. Ter Apel is op dit moment geen computer met een voldoende beveiligde internetverbinding aanwezig.
Tevens beschikken de computers niet over een geluidkaart en een webcam. Klagers verzoek om overplaatsing naar de locatie Esserheem is door de selectiefunctionaris afgewezen. Overigens komt het wel voor dat in een uitzonderlijk geval een gedetineerde
tijdelijk naar de locatie Esserheem wordt gebracht, zodat hij daar via internet kan communiceren. Ten aanzien van het beklag onder b. is de directeur van oordeel dat klager in de gelegenheid wordt gesteld om op een aanvaardbaar tijdstip tijdens het
dagprogramma te bellen met zijn familie. De VRIS-inrichting kent geen avondprogramma.
3. De beoordeling
Ten aanzien van het beklag onder a. overweegt de beroepscommissie het volgende. In Hoofdstuk VII van de Pbw zijn de mogelijkheden die gedetineerden hebben om contact met de buitenwereld te onderhouden opgenomen. De gedetineerden hebben het recht om
brieven en stukken per post te verzenden en te ontvangen, om bezoek te ontvangen en om telefoongesprekken te voeren met personen buiten de inrichting. De mogelijkheid van communicatie via internet is in de Pbw niet geregeld. Artikel 24.1 van de
European
Prison Rules luidt als volgt: ‘Prisoners shall be allowed to communicate as often as possible by letter, telephone or other forms of communication with their families, other persons and representatives of outside organisations and to receive visits
from
these persons.’ De toelichting bij de artikel luidt als volgt. ‘Loss of liberty should not entail loss of contact with the outside world. On the contrary, all prisoners are entitled to contact and prison authorities should strive to create the
circumstances to allow them to maintain it as best as possible. Traditionally such contact has been by way of letters, telephone calls and visits, but prison authorities should be alert to the fact that modern technology offers new ways of
communicating
electronically. As these develop, new techniques of controlling them are emerging too and it may be possible to use them in ways that do not threaten safety of security. Contact with the outside world is vital for counteracting the potential damaging
effects of imprisonment.’
De beroepscommissie oordeelt dat de directeur ter zake een individuele afweging dient te maken, waarbij de feitelijke (on)mogelijkheden en klagers persoonlijke belangen tegen elkaar worden afgewogen. Naar het oordeel van de beroepscommissie is
voldoende
aannemelijk geworden dat de in de p.i. Ter Apel bestaande internetvoorzieningen onvoldoende toereikend zijn beveiligd om te kunnen worden gebruikt door de gedetineerden voor communicatie met buitenlandse contacten. Daardoor kan niet adequaat worden
gecontroleerd of de gedetineerde het internet gebruikt op de wijze waarvoor het is bestemd. De beslissing van de directeur om niet aan klagers verzoek tegemoet te komen kan, bij afweging van alle in aanmerking komende belangen, niet worden aangemerkt
als onredelijk en onbillijk. Het beroep zal derhalve ongegrond worden verklaard en de uitspraak van de beklagrechter zal, met wijziging van de gronden, worden bevestigd.
Ten aanzien van het beklag onder b. overweegt de beroepscommissie het volgende. Anders dan klager, is de beroepscommissie van oordeel dat er voor klager binnen de grenzen van het dagprogramma – dat duurt van 9:00 uur tot 17:00 uur – voldoende
gelegenheid bestaat om telefonisch contact te onderhouden met zijn familie in het buitenland op ook voor de familie aanvaardbare tijdstippen. Klagers recht om telefonisch contact te onderhouden met zijn familie, als bedoeld in artikel 39, eerste lid,
van de Pbw wordt naar het oordeel van de beroepscommissie dan ook niet beperkt. Het beroep zal derhalve ongegrond worden verklaard en de uitspraak van de beklagrechter zal, met wijziging van de gronden, worden bevestigd.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagrechter, voor zover daartegen beroep is ingesteld, met wijziging van de gronden.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. J.A.M. de Wit, voorzitter, drs. R.K. Boelens en J. Schagen MA, leden, in tegenwoordigheid van F.A. Groeneveld, secretaris, op 3 juli 2012
secretaris voorzitter