nummer: 00/1713/TA
betreft: [klager] datum: 23 november 2000
De beroepscommissie uit de sectie terbeschikkingstelling van de Centrale Raad voor Strafrechtstoepassing, bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (BVT), heeft kennis genomen van het op 10augustus 2000 bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klager,
gericht tegen een uitspraak d.d. 26 juli 2000 van de alleensprekende beklagrechter uit de commissie van toezicht bij het Centrum voor forensisch psychiatrische behandeling 'Oldenkotte' te Rekken,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 31 oktober 2000, gehouden in de penitentiaire inrichtingen (p.i.) 'Achterhoek' te Zutphen, zijn gehoord klager en namens het hoofd van voormelde inrichting [...], afdelingshoofd behandeling.Hiervan is het aangehechte verslag opgemaakt.
Op grond van de stukken en haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagrechter
Het beklag betreft de weigering om bij gelegenheid van het koken door de groep tweemaal per week de warme maaltijd uit de centrale keuken te ontvangen.
De beklagrechter heeft klager kennelijk niet-ontvankelijk verklaard in het beklag, op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten
2.1. Het standpunt van klager
Klager heeft -zakelijk weergegeven- ter zitting het volgende verklaard.
Na zijn komst op De Schuppe heeft hij ongeveer twee weken vrijwillig meegegeten van de tweemaal per week door groepsleden bereide maaltijd. Hem is bij zijn plaatsing op deze afdeling niet gezegd dat gezamenlijk koken tot deafdelingsregels behoort. Hij heeft overigens geen bezwaar daartegen, maar tegen het nuttigen van deze maaltijd. Daarvoor heeft hij een aantal redenen: hij eet slechts ritueel geslacht vlees, doch dat is in de omgeving van de kliniekniet verkrijgbaar. In plaats daarvan kiest hij voor vegetarische maaltijden. Ook speelt de hygiëne een rol, die van de bewoners, maar ook van de pannen, waarin varkensvlees is bereid. Voorts is hij door een sociotherapeutaangesproken op zijn eetpatroon, toen hij eens vroeg om een extra (tweede) vegaburger -een groot aantal was voor enkele weken ingekocht-, welke hem werd geweigerd. Klager voelde zich tekort gedaan in vergelijking met zijnniet-vegetarische groepsgenoten die altijd meerdere malen kunnen opscheppen. Bovendien is hij in zijn cultuur gewend iemand zoveel te laten eten als hij wil. De laatste reden is de gewijzigde houding van de staf. Drie keer heeft hijeen maaltijd uit de centrale keuken aangevraagd en gekregen, maar opeens werd hem dat geweigerd, omdat het gezamenlijk bereiden van een warme maaltijd en deze nuttigen verplicht werden gesteld. De f. 4,50 die per persoon beschikbaaris voor een gezamenlijke bereide maaltijd kan de centrale keuken toekomen voor klagers vegetarische maaltijd. Het is niet juist dit tot verplicht onderdeel van zijn behandeling te maken. Klager slaat de door de groep bereidemaaltijden over. Op die dagen neemt hij wel deel aan het gezamenlijk ontbijt en de broodmaaltijd. Hoezeer hij aan zijn standpunt hecht, dit speelt niet zo’n dominante rol dat dat strubbelingen geeft. Hij heeft voorheen gedurendetwee jaar en vier maanden op een individuele behandelingsafdeling verbleven. De regels van De Schuppe heeft hij niet gekregen bij zijn plaatsing, noch op zijn kamer aangetroffen. Hij heeft altijd in de veronderstelling verkeerd dateen en ander vrijblijvend was.
2.2. Het standpunt van het hoofd van de inrichting
Namens het hoofd van de inrichting is –zakelijk weergegeven- als volgt verklaard.
Klager verblijft op een groepsgerichte afdeling, waar veel belang wordt gehecht aan groepsactiviteiten. Bij zijn komst op De Schuppe is met hem het -ook voor klager geldende- regime van deze afdeling besproken. Bewoners die vanbuiten komen krijgen zeker de afdelingsregels, ook aan intern overgeplaatsten zullen die (moeten) worden verstrekt. Tweemaal per week wordt door groepsleden gekookt. Er bestaat geen verplichting om mee te koken, maar wel dient dealdus bereide maaltijd genuttigd te worden, doordat er die dag geen warme maaltijd uit de centrale keuken komt. Slechts in uitzonderingssituaties om medische redenen is het denkbaar dat een dieetmaaltijd vanuit de keuken wordtbetrokken. Gelet op het uitgangspunt van de afdeling is het ook voorstelbaar, dat met aanwijzingen van de keuken een dergelijke maaltijd op de afdeling wordt bereid.
Als gevolg van klagers problemen met de gezamenlijk bereide maaltijden is uitdrukkelijk met hem besproken dat deze maaltijden desgewenst ook geschikt moeten zijn voor vegetariërs. Dat past ook goed in het afdelingsdoel, namelijkrekening houdend met elkaar samen iets tot stand brengen. Voorts is met klager afgesproken dat hij zijn eigen bord, bestek en glas mag gebruiken teneinde te voorkomen dat hij onreine dingen gebruikt. Over de pannen kan ook gesprokenworden. Hij heeft inmiddels tweemaal een gesprek met de staf gehad over zijn verzoek om 'eigen vlees', maar na de indiening van zijn klaagschrift heeft hij dat verzoek ingetrokken. Ten aanzien van de opmerking van de sociotherapeutover klagers eetpatroon kan in z’n algemeenheid worden opgemerkt dat het aan deze medewerkers is om bewoners op opvallend gedrag aan te spreken en klagers ervaring is heel wel mogelijk. Het enkele malen ontvangen van een warmemaaltijd uit de centrale keuken door klager is terug te voeren op een gebrekkige communicatie. Zijn gehonoreerde aanvragen zijn namelijk niet in het behandelteam besproken. Na de ontdekking van deze onjuiste handelwijze is metklager nog eens (het belang van) het afdelingsdoel besproken en waarom niet aan zijn verzoeken in dezen wordt voldaan. Klager krijgt alle voor hem geschikte voeding, hem wordt geen maaltijd onthouden en aldus voldoet de inrichtingaan haar zorgplicht jegens klager. Klager kan niet naar een andere afdeling worden overgeplaatst, doordat De Schuppe de enige extra beveiligde afdeling van de inrichting is.
3. De beoordeling
Op grond van het in het eerste en derde lid van artikel 42 BVT bepaalde draagt het hoofd van de inrichting zorg voor de verstrekking van voeding, waarbij zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de godsdienst of levensovertuigingvan de verpleegden. Vast is komen staan dat klager enkele maanden geleden vanaf een andere afdeling is overgeplaatst naar De Schuppe, welke afdeling gekenmerkt wordt door een groepsgerichte aanpak. Uit de afdelingsregels en het terzitting gestelde is gebleken dat tweemaal per week voor en door de groep wordt gekookt en dat dat een verplichtend karakter heeft. De staf stimuleert in het kader van het leren van sociale vaardigheden het koken door de groep,waarbij met diëten en geloofsovertuigingen rekening wordt gehouden.
Aannemelijk is geworden dat klager om onder 2.1. genoemde redenen niet de door groepsleden bereide maaltijd wenst te nuttigen en dat hem bij die gelegenheden geen warme maaltijd uit de centrale keuken wordt verstrekt. Voorts isaannemelijk geworden dat de inrichting tracht zoveel mogelijk aan klagers bezwaren tegemoet te komen door hem te verzekeren van vegetarische voedsel bij gelegenheid van het koken door de groep, zijn eigen eet- en drinkgerei te latengebruiken, de bereidheid te spreken over de te gebruiken pannen bij de bereiding van de maaltijd, alsmede door gesprekken met klager over zijn verzoek tot verstrekking van voor hem acceptabel vlees, welk verzoek hij, naar hij nietheeft weersproken, heeft ingetrokken. Ook is aannemelijk geworden dat bij herhaling met klager het belang van de groepsgerichte aanpak van deze afdeling is besproken en dat er geen reden is om voor hem hierin een uitzondering temaken. Niet gebleken is dat namens het hoofd van de inrichting terzake van klagers voeding op enigerlei wijze is tekortgeschoten. De beroepscommissie komt tot de slotsom dat het beklag slechts blijkt te zijn gericht tegen de wijzewaarop terzake van klagers voeding namens het hoofd van de inrichting uitvoering is gegeven aan diens zorgplicht . De beklagrechter heeft met juistheid op het beklag beslist. Mitsdien treft het beroep geen doel.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagrechter.
Aldus gedaan door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. S.L. Donker, voorzitter, prof. dr. L.A.J.M. van Eck en mr. Y.A.J.M. van Kuijck, leden, in tegenwoordigheid van mr. E. van der Waal-van der Linden, secretaris, op 23november 2000.
secretaris voorzitter
Nummer: 00/1713/TA
betreft :[...], verder klager te noemen.
Verslag van het behandelde ter zitting van de beroepscommissie als bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden van 31 oktober 2000, gehouden in de penitentiaire inrichtingen 'Achterhoek' teZutphen.
Samenstelling van de beroepscommissie:
voorzitter: mr. S.L. Donker
leden: prof. dr. L.A.J.M. van Eck en mr. Y.A.J.M. van Kuijck.
De beroepscommissie is bijgestaan door de secretaris mr. E. van der Waal-van der Linden.
Gehoord zijn klager en namens het hoofd van het Centrum voor forensisch psychiatrische behandeling 'Oldenkotte' te Rekken mevrouw [...], afdelingshoofd behandeling.
Door klager is - zakelijk weergegeven - het volgende aangevoerd.
Na zijn komst op De Schuppe heeft hij ongeveer twee weken vrijwillig meegegeten van de tweemaal per week door groepsleden bereide maaltijd. Hem is bij zijn plaatsing op deze afdeling niet gezegd dat dat verplicht was. Hij heeft geenbezwaar om mee te doen aan het tweemaal per week gezamenlijk koken, maar tegen het nuttigen van deze maaltijd. Daarvoor heeft hij een aantal redenen: hij eet slechts ritueel geslacht vlees, doch dat is in de omgeving van de kliniekniet verkrijgbaar. In plaats daarvan kiest hij voor vegetarische maaltijden. Ook speelt de hygiëne een rol, die van de bewoners, maar ook van de potten en pannen, waarin varkensvlees is bereid. Voorts is hij door een sociotherapeutaangesproken op zijn eetpatroon, toen hij vroeg om een extra (tweede) vegaburger -een groot aantal was voor enkele weken ingekocht-, welke hem werd geweigerd. Klager voelde zich tekort gedaan in vergelijking met zijnniet-vegetarische groepsgenoten die altijd meerdere malen kunnen opscheppen. Bovendien is hij in zijn cultuur gewend iemand zoveel te laten eten als hij wil. De laatste reden is de gewijzigde houding van de staf. Drie keer heeft hijeen maaltijd uit de centrale keuken aangevraagd en gekregen, maar opeens werd hem dat geweigerd omdat het gezamenlijk bereiden van een warme maaltijd en deze nuttigen verplicht werden gesteld. De f. 4,50 die per persoon beschikbaaris voor een gezamenlijk bereide maaltijd kan de centrale keuken toekomen voor klagers vegetarische maaltijd. Het is niet juist dit tot verplicht onderdeel van zijn behandeling te maken. Klager slaat de door de groep bereidemaaltijden over. Op die dagen neemt hij wel deel aan het gezamenlijk ontbijt en de broodmaaltijd. Hoezeer hij aan zijn standpunt hecht, dit speelt niet zo’n dominante rol dat dat strubbelingen geeft. Zijn verblijf op Panoven is natwee jaar en vier maanden beëindigd. Hij kreeg daar een individuele behandeling, maar het botste altijd als hij door de grote moeite met zichzelf veel met zichzelf bezig was, hetgeen de aanleiding is geweest hem over te plaatsennaar De Schuppe. De regels van deze afdeling heeft hij niet gekregen bij zijn plaatsing, noch op zijn kamer aangetroffen. Hij heeft altijd in de veronderstelling verkeerd dat een en ander vrijblijvend was.
Namens het hoofd van de inrichting is -zakelijk weergegeven- als volgt verklaard.
Klager verblijft op een groepsgerichte afdeling, waar veel belang wordt gehecht aan groepsactiviteiten. Bij zijn komst op De Schuppe is met hem het -ook voor klager geldende- regime van deze afdeling besproken. Bewoners die vanbuiten komen krijgen zeker de afdelingsregels, ook aan de intern overgeplaatsten zullen die (moeten) worden verstrekt. Tweemaal per week wordt door groepsleden gekookt. Er bestaat geen verplichting om mee te koken, maar wel dient dealdus bereide maaltijd genuttigd te worden, doordat er die dag geen warme maaltijd uit de centrale keuken komt. Slechts in uitzonderingssituaties om medische redenen is het denkbaar dat in die gevallen een dieetmaaltijd vanuit dekeuken wordt betrokken. Gelet op het uitgangspunt van de afdeling is het ook voorstelbaar, dat met aanwijzingen van de keuken een dergelijke maaltijd op de afdeling wordt bereid.
Als gevolg van klagers problemen met de gezamenlijk bereide maaltijden is uitdrukkelijk met hem besproken dat deze maaltijden desgewenst ook geschikt moeten zijn voor vegetariërs. Dat past ook goed in het afdelingsdoel, namelijkrekening houdend met elkaar samen iets tot stand brengen. Voorts is met klager afgesproken dat hij zijn eigen bord, bestek en glas mag gebruiken teneinde te voorkomen dat hij onreine dingen gebruikt. Over de pannen kan ook gesprokenworden. Hij heeft inmiddels tweemaal een gesprek met de staf gehad over zijn verzoek om 'eigen vlees', maar na de indiening van zijn klaagschrift heeft hij dat verzoek ingetrokken. Ten aanzien van de opmerking van de sociotherapeutover klagers eetpatroon kan in z’n algemeenheid worden opgemerkt dat het aan deze medewerkers is om bewoners op opvallend gedrag aan te spreken en klagers ervaring is heel wel mogelijk. Het enkele malen ontvangen van een warmemaaltijd uit de centrale keuken door klager is terug te voeren op een gebrekkige communicatie. Zijn gehonoreerde aanvragen zijn namelijk niet in het behandelteam besproken. Na de ontdekking van deze onjuiste handelwijze is metklager nog eens (het belang van) het afdelingsdoel besproken en waarom niet aan zijn verzoeken in dezen wordt voldaan. Klager krijgt alle voor hem geschikte voeding, hem wordt geen maaltijd onthouden en aldus voldoet de inrichtingaan haar zorgplicht jegens klager. Klager kan niet naar een andere afdeling worden overgeplaatst, doordat De Schuppe de enige extra beveiligde afdeling van de inrichting is.
secretaris voorzitter