Beleidsregel
Soms is er geen sprake van een wijziging van
omstandigheden, maar is het toekenningsbesluit onjuist. Uit artikel 4:6 Awb en de
jurisprudentie van de CRvB volgt dat de SVB in die gevallen in beginsel bevoegd is een
verzoek om herziening zonder nader onderzoek af te wijzen onder verwijzing naar het eerdere
besluit tenzij van die bevoegdheid in redelijkheid geen gebruik kan worden gemaakt (zie CRvB
6 november 2003). Ten aanzien van deze bevoegdheid hanteert de SVB als beleid dat zij zich
in redelijkheid gehouden acht terug te komen van een rechtens onaantastbaar besluit indien
dit besluit onmiskenbaar onjuist moet worden geacht.
Artikel 17, derde
lid AOW, artikel 19 Anw en artikel 16 OBR zien niet op deze situatie. Ook de AKW kent geen
bepaling die in deze situatie voorziet. Ten aanzien van de vraag met welke terugwerkende
kracht zal worden teruggekomen op een eerder besluit hanteert de SVB daarom het volgende
beleid.
De onjuistheid van een besluit kan het gevolg zijn van:
- een fout van de SVB;
- overige
omstandigheden, zoals een fout van de belanghebbende of een derde.
Voorts kan een besluit op enig moment onjuist worden geacht als gevolg
van een wijziging van het beleid van de SVB.
Van een onjuist besluit als
gevolg van een fout van de SVB is sprake als de SVB op basis van de gegevens die ten tijde
van de toekenning beschikbaar waren of die bij een normaal onderzoek van de SVB beschikbaar
zouden zijn geweest, de uitkering correct had kunnen vaststellen aan de hand van de toen
geldende wetgeving en beleidsregels, en de belanghebbende alle relevante informatie tijdig
heeft verstrekt. De SVB verhoogt de uitkering in dergelijke gevallen ambtshalve of op
verzoek met volledige terugwerkende kracht, echter tot een maximum van vijf jaar. Deze
termijn wordt berekend vanaf het moment waarop de SVB haar fout heeft geconstateerd, dan wel
de betrokkene een verzoek om herziening heeft ingediend.
Als een rechtens
onaantastbaar geworden besluit bij nader inzien voor onjuist wordt gehouden als gevolg van
een wijziging in het beleid van de SVB ten gunste van de belanghebbende, gelden de volgende
aan de jurisprudentie van de CRvB ontleende regels (zie onder meer CRvB 24 september 1987,
CRvB 18 december 1997 en CRvB 21 maart 2001). In beginsel beslist de SVB per categorie van
gevallen of reeds vastgestelde uitkeringen moeten worden herzien en zo ja, met welke
terugwerkende kracht. Daarbij hanteert de SVB in het algemeen de volgende uitgangspunten. In
beginsel moeten personen zelf een verzoek indienen voor herziening op basis van nieuw
beleid. Als het nieuwe beleid is gebaseerd op één rechterlijke uitspraak zal de SVB de
beleidswijziging in het algemeen laten ingaan op de datum van die uitspraak. Andere
beleidswijzigingen zullen in het algemeen ingaan op de datum waarop de SVB tot
beleidswijziging beslist of op een andere, apart vastgestelde datum. Herziening van rechtens
onaantastbaar geworden besluiten zal plaatsvinden met een terugwerkende kracht van ten
hoogste één jaar vanaf het moment waarop de belanghebbende om herziening heeft gevraagd, tot
uiterlijk de ingangsdatum van het nieuwe beleid. In bijzondere gevallen waarin het van
hardheid zou getuigen om de terugwerkende kracht tot een jaar te beperken, herziet de SVB de
uitkering met een langer terugwerkende kracht tot ten hoogste de ingangsdatum van het nieuwe
beleid of de datum van de rechterlijke uitspraak. De beleidsregels die zijn beschreven in
SB1070 over terugwerkende kracht van meer dan een jaar zijn daarbij van overeenkomstige
toepassing.
In overige gevallen wordt de uitkering met analoge toepassing
van artikel 17, derde lid AOW, artikel 33, vierde lid Anw, artikel 14, derde lid AKW
verhoogd met een terugwerkende kracht van een jaar. Artikel 16, tweede lid OBR verklaart
artikel 17, derde lid AOW van overeenkomstige toepassing. De SVB verhoogt de
overbruggingsuitkering in dat geval daarom eveneens met een terugwerkende kracht van een
jaar. Hoewel de Remigratiewet geen bepaling bevat die zich in dit kader voor analoge
toepassing leent, hanteert de SVB ook voor de toepassing van deze wet een termijn van een
jaar. Deze termijn wordt berekend vanaf het moment waarop een verzoek om herziening is
gedaan. Als volgens de regels beschreven in SB1070 over terugwerkende kracht van meer dan
een jaar sprake is van een bijzonder geval waarin het van hardheid zou getuigen om de
terugwerkende kracht tot een jaar te beperken, dan komt de SVB met volledig terugwerkende
kracht terug van haar besluit, echter met een maximum van vijf jaar. In het kader van de OBR
hanteert de SVB het volgende beleid. Als volgens de regels beschreven in SB1285 over
terugwerkende kracht van maximaal een jaar sprake is van een bijzonder geval dan komt de SVB
met volledige terugwerkende kracht terug van haar besluit.
Er kunnen
bijzondere situaties voorkomen waarin de belanghebbende ondanks herhaald verzoek van de SVB
de controlevoorschriften op grond van artikel 15, eerste lid AOW, artikel 36, eerste lid
Anw, artikel 16, eerste lid AKW of artikel 8g Remigratiewet of de mededelingsverplichting op
grond van artikel 49 AOW, artikel 35 Anw, artikel 15 AKW, artikel 25 OBR of artikel 9
Uitvoeringsbesluit Remigratiewet niet of niet behoorlijk is nagekomen, als gevolg waarvan de
SVB niet meer kon vaststellen of er nog recht op uitkering bestond. In die gevallen heeft de
SVB na schorsing van de betaling de uitkering ingetrokken. Voldoet de belanghebbende nadat
de intrekkingsbeslissing rechtens onaantastbaar is geworden alsnog aan de verplichting, dan
kan komen vast te staan dat hij zijn recht op uitkering steeds heeft behouden. De SVB komt
dan terug van het intrekkingsbesluit (zie hiervoor verder SB1100 over niet of niet correct
voldoen aan een verzoek van de SVB).
Grondslag
De tekst van de beleidsregels Awb en de beleidsregels Overige onderwerpen is afgesloten naar de stand van de wetgeving en de jurisprudentie op 1 november 2014. De tekst van de overige delen van de beleidsregels (het deel AOW, Anw, AKW, OBR, Remigratiewet, MKOB, Regeling niet-KOB-gerechtigden, TOG, TAS en TNS en het deel Internationaal) is niet aangepast.
Besluit beleidsregels SVB 2014