Nummer 23/33313/GM
Betreft [Klager]
Datum 29 januari 2024
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van [Klager] (hierna: klager)
1. De procedure
Klagers raadsvrouw, mr. B.N.R. Maenen, heeft beroep ingesteld tegen het medisch handelen van de inrichtingsarts van de Penitentiaire Inrichting (PI) Krimpen aan den IJssel (hierna: de inrichtingsarts). Klager beklaagt zich erover dat zijn medische gegevens, ondanks zijn verzoek, niet of niet tijdig uit het medisch dossier zijn verwijderd.
De medisch adviseur bij het ministerie van Justitie & Veiligheid heeft bemiddeld. Het bemiddelingsverslag bevindt zich in het dossier.
De beroepscommissie heeft klager, zijn raadsvrouw en […], hoofd zorg, namens de inrichtingsarts, gehoord op de (digitale) zitting van 3 november 2023.
[…], Arts In Opleiding tot Specialist, was als toehoorder aanwezig.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
Het beroep ziet op het niet of niet tijdig verwijderen van klagers gegevens uit het medisch dossier. Klager heeft in een verklaring van april 2022 toestemming gegeven om zijn gegevens uit het medisch dossier te verwijderen. Deze verklaring is door de inrichtingsarts, het hoofd zorg en klager ondertekend. Klager heeft het verzoek gedaan tijdens zijn verblijf in de PI Krimpen aan den IJssel, maar zijn gegevens zijn daar niet verwijderd. De medisch adviseur schrijft in het bemiddelingsverslag dat klagers gegevens zijn verwijderd en dat daarmee de klacht is opgelost. Klagers klacht is echter niet opgelost, omdat de gegevens veel te laat en niet door de PI Krimpen aan den IJssel zijn verwijderd. Daarmee is in die PI laakbaar gehandeld. Tijdens zijn verblijf in de PI Arnhem heeft hij een nieuw verzoek gedaan en zijn de gegevens binnen een maand alsnog verwijderd.
Klager heeft het verzoek gedaan vanwege nieuwe wetgeving waardoor medische gegevens van een weigerende observandus door bijvoorbeeld het Pieter Baan Centrum kunnen worden gebruikt. Klager wil niet dat zijn medische gegevens aan derden worden verstrekt. Het Burgerlijk Wetboek (BW) biedt de mogelijkheid een arts te verzoeken gegevens uit het medisch dossier te verwijderen.
Klagers raadsvrouw heeft meermalen contact gehad met de PI Krimpen aan den IJssel om naar de stand van zaken te vragen. De raadsvrouw kreeg daar geen terugkoppeling van. Als er gekeken wordt naar de tijd tussen het moment waarop klager het verzoek heeft gedaan en het moment waarop de gegevens daadwerkelijk zijn verwijderd, kan niet anders dan tot de conclusie worden komen dat niet adequaat is gehandeld.
Standpunt van de inrichtingsarts
Het verzoek tot het verwijderen van klagers gegevens uit het medisch dossier is eerst juridisch getoetst. Klagers ondergetekende toestemmingsverklaring is naar functioneel beheer gestuurd. Naar aanleiding van de berichten van de raadsvrouw heeft het hoofd zorg meerdere keren contact opgenomen met functioneel beheer om naar de stand van zaken te informeren. Alleen functioneel beheer kan gegevens uit het medisch dossier verwijderen.
Toen klager werd overgeplaatst naar de PI Arnhem heeft het hoofd zorg contact opgenomen met het hoofd zorg van de PI Arnhem om hem te informeren over het verwijderingsverzoek en de status daarvan. Het hoofd zorg van de PI Krimpen aan den IJssel heeft uiteindelijk samen met het hoofd zorg van de PI Arnhem opgetreden om aan klagers verzoek te voldoen.
Het is vervelend voor klager dat het te lang heeft geduurd voordat alles is verwijderd. Er is helaas sprake van een ambtelijke molen die niet snel draait.
3. De beoordeling
Ingevolge artikel 7:455, eerste lid, van de BW, vernietigt de hulpverlener na een daartoe strekkend verzoek van de patiënt de gegevens uit het dossier. In het tweede artikellid zijn situaties genoemd waarin de hulpverlener aan een verzoek om verwijdering niet behoeft te voldoen, maar deze uitzonderingen zijn hier niet aan de orde.
Uit het (medisch) dossier en wat ter zitting is besproken volgt dat klager op 17 februari 2022 een verzoek heeft gedaan aan de medische dienst van de PI Krimpen aan den IJssel tot het verwijderen van de gegevens uit zijn medisch dossier. Op 21 april 2022 is de toestemmingsverklaring voor het verwijderen van de gegevens uit MicroHIS ondertekend door de inrichtingsarts, het hoofd zorg en klager. Klager verbleef tot en met 29 juli 2022 in de PI Krimpen aan den IJssel.
Hoewel het hoofd zorg als reactie op het beroepschrift en ter zitting namens de inrichtingsarts heeft aangevoerd dat meerdere keren contact is gezocht met functioneel beheer om de medische gegevens te verwijderen, kan worden vastgesteld dat de gegevens niet binnen een maand na ontvangst van het verzoek of het opstellen van de toestemmingsverklaring – maar ook niet binnen drie maanden daarna, de tot 25 mei 2018 daarvoor geldende termijn – laat staan onverwijld zijn verwijderd. Het handelen van de inrichtingsarts moet dan ook worden aangemerkt als in strijd met de norm zoals bedoeld in artikel 71f, derde lid, onder a. of b., van de Penitentiaire beginselenwet. Dat de inrichtingsarts mede afhankelijk is van functioneel beheer kan geen rechtvaardiging vormen. Hierbij is ook van belang dat klager in de tussentijd niet actief is geïnformeerd over de status van zijn verzoek en dat het hoofd zorg meermalen niet heeft gereageerd op de als bijlage bij het beroepschrift gevoegde, namens klager gedane, verzoeken om informatie over de stand van zaken.
De beroepscommissie zal het beroep gegrond verklaren. De beroepscommissie ziet aanleiding om aan klager een tegemoetkoming toe te kennen. Zij zal deze vaststellen op €40,-.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond. Zij kent aan klager een tegemoetkoming toe van €40,-.
Deze uitspraak is op 29 januari 2024 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit
mr. N.C. van Lookeren Campagne, voorzitter, drs. P.J.M. van Puffelen en drs. M.I. van den Baar-Vroon, leden, bijgestaan door mr. A. de Groot, secretaris.
secretaris voorzitter