Nummer 22/28929/GA
Betreft [Klager]
Datum 28 augustus 2023
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van [Klager] (hierna: klager)
1. De procedure
Klager heeft beklag ingesteld tegen de afwijzing van zijn verzoek om de door de Firma Strijbosch verzegelde Xbox 360 in te mogen voeren.
De beklagcommissie bij de Penitentiaire Inrichting (PI) Leeuwarden heeft op 11 augustus 2022 klager niet-ontvankelijk verklaard in zijn beklag (LW-2022-170). De uitspraak van de beklagcommissie is bijgevoegd.
Klagers raadsman, mr. P.T.P. van der Made, heeft namens klager beroep ingesteld tegen deze uitspraak.
De beroepscommissie heeft klager, zijn raadsman en de directeur van de PI Leeuwarden (hierna: de directeur) in de gelegenheid gesteld hun standpunten schriftelijk (nader) toe te lichten.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
Klager is ten onrechte niet-ontvankelijk verklaard in zijn beklag. Hij heeft namelijk verzocht om de invoer van een Xbox, niet om de invoer van een harde schijf. Overigens betreft de afwijzing van het verzoek een individuele – klager betreffende – beslissing. Namens klager is de directeur op 28 maart 2022 verzocht om toe te staan dat klager zijn Xbox mag invoeren. Op 4 april 2022 is schriftelijk, per mail, beslist dat de Xbox niet mag worden ingevoerd. Het klaagschrift is gericht tegen die beslissing.
Klager meent dat de Xbox wel degelijk ingevoerd moet kunnen worden, zoals aangevoerd in de beklagprocedure. Uit jurisprudentie van de beroepscommissie volgt dat niet eerder is gebleken van veiligheidsrisico’s die in de weg staan aan het bezit van een Xbox. Verzocht wordt het beroep gegrond te verklaren en de directeur opdracht te geven toe te staan dat de Xbox wordt ingevoerd. Daarnaast verzoekt klager om aan hem een tegemoetkoming toe te kennen.
Standpunt van de directeur
De directeur heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid zijn standpunt in beroep kenbaar te maken.
3. De beoordeling
Ontvankelijkheid beklag
Uit artikel 45, eerste lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) volgt dat in de huisregels kan worden bepaald dat het bezit van bepaalde soorten voorwerpen binnen de inrichting of een bepaalde afdeling daarvan verboden is, indien dit noodzakelijk is in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting, dan wel de beperking van de aansprakelijkheid van de directeur voor de voorwerpen.
De huisregels van de PI Leeuwarden (hierna: de huisregels) luidden – voor zover hier van belang – ten tijde van het indienen van het beklag (versie van augustus 2019):
Artikel 4.5.1.1. Verboden voorwerpen
De directeur kan u in elk geval geen toestemming geven om de volgende voorwerpen in uw verblijfsruimte te houden:
B. (…) spelcomputer voorzien van harde schijf, Cd-rom, Dvd en/of modem (…)
Artikel 4.5.1.2. Toegestane voorwerpen
- (…) verzegelde spelcomputer, t.w. Playstation 1, Playstation 2, Game Cube, Gamepad (zonder zend-, ontvangst- en dataopslagmogelijkheden, of waarvan deze mogelijkheden onklaar zijn gemaakt) met noodzakelijke kabels en maximaal 2 controllers (joysticks);
(…) In geval een niet toegestaan voorwerp door middel van het onklaar maken van bepaalde functies naar het oordeel van de directeur wel kan worden toegestaan en hieraan kosten verbonden zijn, ondertekent u daartoe een verklaring van toestemming en gaat u akkoord met de verbonden kosten.
Er is naar het oordeel van de beroepscommissie geen sprake van een algemeen geldende regeling, want klagers Xbox is geen algeheel verboden voorwerp waarvoor ingevolge artikel 45, eerste en tweede lid, van de Pbw geen toestemming kan worden verleend. Een spelcomputer staat weliswaar op de lijst met verboden voorwerpen en de Xbox is niet één van de toegestane spelcomputers, maar in de huisregels is ook bepaald dat de directeur kan oordelen dat een niet toegestaan voorwerp door middel van het onklaar maken van bepaalde functies wel kan worden toegestaan. Daaruit leidt de beroepscommissie af dat er een bepaalde mate van beslissingsruimte is voor de directeur.
De afwijzing van klagers verzoek om zijn Xbox te mogen invoeren, volgt naar het oordeel van de beroepscommissie dan ook niet rechtstreeks uit een algemene regeling, maar de directeur heeft een individuele beslissing gemaakt over de vraag of deze Xbox kan worden toegestaan door het onklaar maken van bepaalde functies. Daarom is de beslissing van de directeur om klagers Xbox niet toe te staan, naar het oordeel van de beroepscommissie, een beklagwaardige beslissing in de zin van artikel 60, eerste lid, van de Pbw. De beklagcommissie heeft klager dus ten onrechte niet ontvangen in zijn beklag.
Inhoudelijke beoordeling
Klagers raadsman heeft de directeur verzocht om klagers spelcomputer te mogen invoeren. In beklag is namens klager aangevoerd dat klagers Xbox een spelcomputer zonder harde schijf betreft.
Het is de beroepscommissie niet duidelijk geworden waarom klagers Xbox niet kan worden toegestaan, als het geen spelcomputer met harde schijf betreft (hetgeen de directeur tijdens de hoorzitting bij de beklagcommissie noch in beroep heeft betwist) en klagers Xbox daarmee geen in de inrichting verboden voorwerp is als bedoeld in artikel 4.5.1.1. van de huisregels.
Daar komt bij dat de wifimodule van de spelcomputer is verwijderd en ook de bedrade internetconnectie niet bruikbaar is, zodat ook hier niet valt in te zien wat het risico is bij invoer van de betreffende Xbox.
De beslissing van de directeur om klagers verzoek af te wijzen kan bij deze stand van zaken niet als redelijk of billijk worden aangemerkt. De beroepscommissie zal het beroep daarom gegrond verklaren, de uitspraak van de beklagcommissie vernietigen en het beklag alsnog gegrond verklaren. Nu de rechtsgevolgen van de bestreden beslissing niet meer ongedaan zijn te maken, komt klager een tegemoetkoming toe. De beroepscommissie zal deze vaststellen op €25,-. Klager verblijft niet meer in de PI Leeuwarden. Daarom heeft het geen zin om de directeur op te dragen om een nieuwe beslissing te nemen.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond, vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog gegrond. Zij kent aan klager een tegemoetkoming toe van €25,-.
Deze uitspraak is op 28 augustus 2023 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit mr. M. Iedema, voorzitter, mr. R.H. Koning en mr. A.M.G. Smit, leden, bijgestaan door mr. Y.P. Schleijpen, secretaris.
secretaris voorzitter