Nummer 21/24335/GA
Betreft [klager]
Datum 31 oktober 2022
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van de directeur van de Penitentiaire Inrichting (PI) Vught (hierna: de directeur)
1. De procedure
[klager] (hierna: klager) heeft beklag ingesteld tegen de omstandigheid dat hij geen vast dagprogramma heeft gehad de laatste maanden, met name geen fatsoenlijke recreatie.
De beklagcommissie bij de PI Vught heeft op 9 november 2021 het beklag gegrond verklaard en daarbij aan klager een tegemoetkoming toegekend van €50,- (VU-2021-1015). De uitspraak van de beklagcommissie is bijgevoegd.
De directeur heeft tegen deze uitspraak beroep ingesteld.
De beroepscommissie heeft twee juridisch medewerkers bij de PI Vught en klager gehoord op de zitting van 7 oktober 2022 in de PI Vught.
Mr. S.F.J.H. Niederer, secretaris bij de RSJ, was als toehoorder aanwezig.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van de directeur
Een tegemoetkoming is primair niet op zijn plaats en subsidiair te hoog, nu geen sprake is van structurele uitval van het dagprogramma, klager niet langdurig achtereen in zijn cel heeft moeten verblijven en hij voor de wel uitgevallen programmaonderdelen direct is gecompenseerd. In de periode van 10 mei 2021 tot aan de datum van het klaagschrift kon het dagprogramma niet altijd volgens het rooster plaatsvinden. Dit was tot 17 mei 2021 omdat de Terroristenafdeling (TA) waar klager verblijft in een zogenoemde coronabubbel was geplaatst. In de nasleep daarvan was nog steeds sprake van ziekteverzuim onder het personeel. Weliswaar kon toen wel weer personeel van andere units worden ingezet, maar moest alsnog met activiteiten worden geschoven of deze moesten op incidentele basis worden geschrapt. Hiervoor zijn klager en zijn medegedetineerden gecompenseerd door bijvoorbeeld gangrecreatie en het gebruik van de keuken. Hierbij is maatwerk geleverd en is telkens bezien wat mogelijk was, opdat gedetineerden zo weinig mogelijk achter de deur hoefden te zitten.
Er was, zoals ook in beklag te kennen is gegeven, dan ook geen sprake van een structureel probleem met het dagprogramma. De wettelijke urennormen zijn gehaald. De gedetineerden van de TA zijn over de situatie op 16 juni 2021 geïnformeerd via een memo, waarin ook is medegedeeld dat bovenop de bestaande vier belmomenten per week extra belmomenten zullen worden toegekend. Uit de overgelegde belregistraties volgt dat klager drie- tot viermaal per week met zijn vrouw belt. Van de extra belmomenten heeft klager geen gebruikgemaakt. Uit de in beroep overgelegde dagrapportages kan worden opgemaakt dat klager niet 23 uur in zijn cel heeft verbleven. In de dagrapportages staat tevens wanneer een programma¬onderdeel geen doorgang kon vinden en op welke wijze dit is gecompenseerd. Klager heeft verder enkele keren ervoor gekozen geen deel te nemen aan sport, onderwijs en geestelijke verzorging.
Standpunt van klager
Klager betwist het standpunt van de directeur. Hij heeft te veel en te lang achter de deur gezeten en er was niet voldoende personeel aanwezig om hem en zijn medegedetineerden uit de cel te halen. Als enige van zijn afdeling mocht klager buiten zijn cel verblijven om voor de afdeling te koken en schoon te maken. Hij was degene die zorgde voor rust en veiligheid op de afdeling. Nu kookt klager weer alleen voor zichzelf. Hij maakt gebruik van de vier standaard geldende belmomenten per week. Het extra belmoment is hem echter geweigerd dan wel niet aangeboden.
3. De beoordeling
In paragraaf 3 van de huisregels van de TA zijn de activiteiten van 26 uur per week omschreven waarop de gedetineerde recht heeft. Daarnaast kan de gedetineerde deelnemen aan arbeid en/of zinvolle dagbesteding gedurende tien uur per week.
Uit de in beroep overgelegde dagrapportages, het dossier en het besprokene ter zitting komt naar voren dat klagers dagprogramma eerst is aangepast tijdens een zogeheten coronabubbel en dat, als gevolg van een personeelstekort, het dagprogramma in de periode daarna ook niet altijd op reguliere wijze doorgang heeft kunnen vinden. Er zijn geen aanwijzingen dat de wettelijke urennormen, zoals deze volgen uit de Penitentiaire beginselenwet, zijn geschonden.
Naar het oordeel van de beroepscommissie is uit de stukken en hetgeen ter zitting naar voren is gebracht voldoende aannemelijk dat de directeur zich heeft ingespannen om zo min mogelijk af te wijken van klagers normale dagprogramma. In het geval dat een dagprogramma¬onderdeel uitviel, is telkens binnen de mogelijkheden van personele bezetting en veiligheidseisen een compensatie aangeboden voor de duur van de vervallen activiteit, zodat klager niet in zijn cel hoefde te verblijven. Dat gebeurde bijvoorbeeld in de vorm van gangrecreatie of het gebruik van de keuken.
Volgens de directeur is bij de concrete invulling van het dagprogramma per gedetineerde gekeken naar de mogelijkheden voor een passende compensatie, zo ook bij klager. Uit de stukken volgt dat hij in de betreffende periode voor zijn medegedetineerden heeft gekookt en heeft schoongemaakt. Hij heeft daarmee vaker en langer buiten zijn cel kunnen verblijven dan zijn medegedetineerden. Ook zijn aan klager ter compensatie extra belminuten aangeboden, waarvan hij gebruik heeft kunnen maken. De beroepscommissie is, anders dan de beklagcommissie, van oordeel dat geen sprake is geweest van een structureel probleem bij het uitvoeren van het dagprogramma.
Gelet op het voorgaande zal de beroepscommissie het beroep gegrond verklaren, de uitspraak van de beklagcommissie vernietigen en het beklag alsnog ongegrond verklaren.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond, vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog ongegrond.
Deze uitspraak is op 31 oktober 2022 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit mr.dr. J. de Lange, voorzitter, mr. M.F.A. van Pelt en mr. M.J. Stolwerk, leden, bijgestaan door mr. M.G. Bikker, secretaris.
secretaris voorzitter