Nummer R-19/5649/GA
Betreft [Klager]
Datum 28 april 2021
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van
[Klager] (hierna: klager)
1. De procedure
Klager heeft beklag ingesteld tegen:
a. het niet door de winkel afhandelen van zijn klacht inzake het leveren van een product tegen een hogere prijs dan op het bestelformulier stond vermeld;
b. het niet kunnen retourneren van statiegeldflessen, terwijl er wel statiegeld wordt betaald.
De beklagrechter bij de Penitentiaire Inrichting (PI) Sittard heeft op 18 december 2019 klager niet-ontvankelijk verklaard in zijn beklag (G-2019-921). De uitspraak van de beklagrechter is bijgevoegd.
Klager heeft tegen deze uitspraak beroep ingesteld.
De beroepscommissie heeft klager en de directeur van de PI Sittard (hierna: de directeur) in de gelegenheid gesteld hun standpunten schriftelijk (nader) toe te lichten.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
Beklagonderdeel a: Klager is in een eerder beklag door de beklagrechter niet-ontvankelijk verklaard, omdat hij niet de nieuwe klachtenregeling van de winkel had doorlopen. Klager beklaagt zich erover dat hij ditmaal juist deze klachtenprocedure van de winkel heeft gevolgd, maar is – ondanks dat klager zijn klacht duidelijk had gespecificeerd, had voorzien van alle bijlagen en in een open envelop had afgegeven aan het afdelingshoofd – wederom niet-ontvankelijk verklaard in zijn beklag. Klager heeft de beklagrechter verzocht hem te informeren over hoe er nu verder gehandeld dient te worden. Klager heeft onderhavige klacht juist ingediend om te voorkomen dat hij niet-ontvankelijk zou worden verklaard. Nu is dat toch gebeurd, omdat klager zijn beklag niet tot in detail heeft gespecificeerd. Dit had klager immers al gedaan op het klachtenformulier van de winkel en twee keer klagen over hetzelfde onderwerp leidt ook tot niet-ontvankelijkheid. Kennelijk vindt de directeur het verdedigbaar dat er prijsverhogingen worden doorgevoerd tussen het moment van bestellen en het moment van leveren. Op het bestelformulier staat dat dit alleen geldt voor versproducten. Klagers klacht zag op de prijs van conserven, te weten potjes erwten en wortelen.
Beklagonderdeel b: Voorheen was het heel normaal dat statiegeldflessen op naam retour werden genomen door de inrichtingswinkel. Nu kan dat ineens niet meer. De gele statiegeldflessencontainers zijn maanden geleden van de afdeling verwijderd en het is voor niemand duidelijk op welke wijze statiegeldflessen kunnen worden geretourneerd. De directeur heeft in zijn verweerschrift verwezen naar de reactie van het Regionaal Bedrijfsbureau Arbeid (RBBA)-Zuid. Klager vindt het verhaal van het RBBA-Zuid leugenachtig en vermoedt dat eerder de kassen van het personeel worden gespekt dan de kassen van de gedetineerdencommissies. Klager heeft overigens via de voorzitter van zijn gedetineerdencommissie vernomen dat er een paar maanden geleden op een vergadering met de directie is gesproken over de oude O&O kas. Deze kas bestaat volgens de directie niet meer. Dat er door de winkel een statiegeldpotje in stand wordt gehouden, betekent dat er wel degelijk statiegeld in rekening wordt gebracht. Gezien de hoge prijzen van deze flessen is de berekening van statiegeld daarbij inbegrepen. In andere inrichtingen worden de flessen door het personeel ingezameld en wordt bij het inleveren van tien flessen het saldo daarvan aan de desbetreffende gedetineerde gecrediteerd. In de PI Sittard ben je je geld kwijt.
Standpunt van de directeur
De directeur heeft geen gebruik gemaakt van de gelegenheid om op het beroep te reageren.
3. De beoordeling
Beklagonderdeel a.
Op grond van artikel 44, vijfde lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) draagt de directeur zorg voor de regels omtrent de aankoop door gedetineerden van andere gebruiksartikelen dan die door de directeur ter beschikking worden gesteld. In de rechtspraak van de beroepscommissie is tot op heden aangenomen dat de directeur onder meer op grond van voornoemde bepaling van de Pbw er zorg voor draagt dat leveringen vanuit de inrichtingswinkel op adequate wijze door diens personeel worden uitgevoerd (vgl. RSJ 8 augustus 2017, 17/0382/GA). Uit RSJ 26 maart 2018, 17/2842/GA volgt verder dat de zorgplicht van de directeur ook met betrekking tot het landelijk systeem zo ver draagt dat over het niet of niet goed uitvoeren van leveringen vanuit de landelijke winkel kan worden geklaagd, zoals bedoeld in artikel 60, eerste lid, van de Pbw. Het bestaan van de mogelijkheid om te klagen bij de landelijke winkel ontslaat de directeur niet van diens zorgplicht.
De beroepscommissie merkt op dat klagers klacht is gericht tegen het door de winkel niet afhandelen van klagers klacht inzake het leveren van een product tegen een hogere prijs dan op het bestelformulier stond vermeld. Op grond van artikel 60, eerste lid, van de Pbw staat echter geen beklag open tegen de (wijze van) afhandeling van een klacht door de winkel in de door klager gevolgde klachtenprocedure. Klager kan dus – zij het op andere gronden - niet worden ontvangen in zijn beklag. Het beroep zal in zoverre ongegrond worden verklaard.
Beklagonderdeel b.
Hetgeen in beroep is aangevoerd inzake beklagonderdeel b. kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagrechter. Het beroep zal in zoverre ongegrond worden verklaard.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep inzake beklagonderdeel a. ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagrechter, met wijziging van de gronden.
De beroepscommissie verklaart het beroep inzake beklagonderdeel b. ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagrechter.
Deze uitspraak is op 28 april 2021 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit
mr. T.B. Trotman, voorzitter, mr. A. Jongsma en mr. J.B. Oreel, leden, bijgestaan door mr. S.F.J.H. Niederer, secretaris.
secretaris voorzitter