nummer: 04/1564/GA
betreft: [klager] datum: 25 november 2004
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennis genomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klager,
gericht tegen een uitspraak van 22 juni 2004 van de beklagcommissie bij de locatie Haarlem,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 12 oktober 2004, gehouden in locatie De IJssel te Krimpen aan den IJssel, zijn gehoord klager en de heer [...], unit-directeur bij de locatie Haarlem.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag betreft het niet in de gelegenheid stellen om een aantal cd-rom’s, waarop tapverslagen in klagers strafzaak staan, in de inrichting af te luisteren.
De beklagcommissie heeft het beklag ongegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en de directeur
Klager heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Klager is inmiddels veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar. Tegen die veroordeling is hoger beroep ingesteld en de regiezitting voor de behandeling door het gerechtshof is bepaald op 17 januari 2005. Door klagers raadsmanis tijdens de behandeling van de strafzaak naar voren gebracht dat klager niet in de gelegenheid was gesteld om de tapverslagen te beluisteren. De officier van justitie heeft toen gezegd dat de tapverslagen vrij gegeven waren en dathij verder ook niet kon bewerkstelligen dat klager die tapverslagen ook daadwerkelijk kon afluisteren. Klager is mede op grond van de tapverslagen veroordeeld. De rechtbank heeft drie bewijsmiddelen gebruikt, waaronder detapverslagen. Klager heeft wel kennis kunnen nemen van de samenvattingen van de tapverslagen. Klager is echter van mening dat het wezenlijk is dat hij de totale tapverslagen kan beluisteren. Dan kan hij aangeven in welke contextbepaalde gesprekken moeten worden gezien. Klager is er in eerste instantie vanuit gegaan dat de cd’s met een diskman zouden kunnen worden afgeluisterd. Klager heeft ook gevraagd aan de verbalisanten of hij de cd’s daar mochtbeluisteren. De verbalisanten gaven aan dat klager dat in het h.v.b. moest doen. Klager vraagt zich af hoe hij die tapverslagen wel kan beluisteren. Iedereen geeft aan dat het niet zijn of haar probleem is en dat iemand anders daarvoor moet zorgen. De tapverslagen zien op een periode van negen maanden. Indien klager deze verslagen zou mogen beluisteren, verwacht hij er ongeveer één week werk mee te hebben.
Klagers raadsman heeft indertijd niet om aanhouding verzocht om de tapverslagen te kunnen beluisteren. De advocaat was van mening dat het door hem beluisteren van die tapverslagen geen toegevoegde waarde had, klager wist immers vande hoed en de rand en de advocaat niet.
Klager heeft per week twee uren computeronderwijs. Hij heeft aan de docent gevraagd of hij in zijn eigen tijd gebruik zou mogen maken van die computer voor het beluisteren van die tapverslagen. De docent heeft tegenover klageraangegeven dat dit mogelijk was indien de directeur daar toestemming voor zou geven. Klager geeft aan dat dit soort problemen vaker zullen voorkomen. Klagers medeverdachte in de strafzaak is elders gedetineerd. Hij mag in deinrichting waar hij verblijft wel de tapverslagen beluisteren. Klager vraagt zich dan ook af of er voor gevallen als het onderhavige geen landelijk beleid bestaat. In de locaties Nieuwegein en Scheveningen wordt het beluisteren vantapverslagen toegestaan. Daar wordt gewerkt middels een PC met een hoofdtelefoon. Klager is van mening dat hij door deze beslissing van de directeur in zijn verdediging wordt geschaad.
De directeur heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Het beleid van de locatie Haarlem is zodanig dat er in het huis van bewaring geen
R/RW-schijven mogen worden ingevoerd. Reden voor dat invoerverbod is dat dit beveiligingstechnisch te veel risico’s zou opleveren. In eerste instantie heeft de directeur begrepen dat het bij de cd’s zou gaan om gesprokentapverslagen. Om die reden is het aanbod gedaan om klager toe te staan die cd’s te beluisteren via een diskman. Uiteindelijk bleek echter dat de zich op die cd’s bevindende bestanden niet kunnen worden afgeluisterd via een diskman.De inrichting had verder geen andere mogelijkheden om klager in gelegenheid te stellen die cd’s te beluisteren. In de inrichting is het niet toegestaan om een laptop of PC op cel te hebben. De klacht heeft betrekking op een in deinrichting geldende algemene regel. De directeur wenst zich in deze aan de wetsbepalingen te houden. De directeur heeft geprobeerd om een en ander te regelen door te bewerkstelligen dat klager de tapverslagen via een diskman konbeluisteren. Nu dat niet mogelijk is, laat de wet verder geen ruimte voor de directeur. Het ter beschikking stellen van een laptop behoort, mede gelet op de beveiligingsproblemen bij laptops, niet tot de mogelijkheden.
3. De beoordeling
Klager, die als preventief gehechte in het huis van bewaring van de locatie Haarlem verblijft, wenst in het kader van de voorbereiding van de behandeling van zijn strafzaak kennis te nemen van de inhoud van de telefoontaps. Dietelefoontaps zijn door de officier van justitie vrij gegeven en ze zijn, op cd-rom, aan klager te beschikking gesteld. Klagers strafzaak zal binnen afzienbare tijd in hoger beroep worden behandeld door het gerechtshof. Deberoepscommissie acht voldoende aannemelijk dat klager een zwaarwegend belang heeft bij het kunnen beluisteren van die telefoontaps. Klager heeft aan de directeur verzocht hem in staat te stellen die telefoontaps op enigerlei wijzete laten beluisteren. Met name in het huis van bewaring is het van belang dat zo veel mogelijk gelegenheid wordt geboden voor de voorbereiding op het strafproces.
Nu het in de inrichting niet is toegestaan om een computer op cel te houden en
het – volgens de opgave van de directeur – ook niet mogelijk is voor klager om de tapverslagen via de inrichtingscomputer af te luisteren, had het op de weg van de directeur gelegen om aan klager een andere mogelijkheid aan tebieden om die telefoontaps te beluisteren. Nu onvoldoende aannemelijk is geworden dat de directeur heeft gezocht naar alternatieve mogelijkheden, is de directeur tekort geschoten in zijn zorgplicht. Dat maakt dat de bestredenbeslissing van de directeur – bij afweging van alle in aanmerking komende belangen – als onredelijk moet worden beschouwd. De beslissing van de beklagrechter kan daarom niet in stand blijven en het beklag dient alsnog gegrond teworden verklaard.
Nu de rechtsgevolgen van de bestreden beslissing van de directeur slechts ten dele
– klagers strafzaak is inmiddels in eerste aanleg behandeld –ongedaan gemaakt kunnen worden, komt aan klager een tegemoetkoming toe van € 50,=.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond, vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog gegrond.
Zij bepaalt dat aan klager een tegemoetkoming toekomt van € 50,=.
Aldus gedaan door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. P.C. Vegter, voorzitter, mr. U. van de Pol en mr. R.P.L.G.M. Verbunt, leden, in tegenwoordigheid van mr. H.M.J.D. Maes, secretaris, op 25 november 2004
secretaris voorzitter