nummer: R-271
betreft: [klager] datum: 14 september 2018
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift, ingediend door mr. J.C. Duin, namens […], verder te noemen klager, gericht tegen een uitspraak van 12 maart 2018 van de alleensprekende beklagrechter bij de penitentiaire inrichting (p.i.) Ter Apel, alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep die in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Dit beroepschrift maakt onderdeel uit van een groepsklacht van 33 klagers. Klager is samen met klager A-T. uitgenodigd om als woordvoerder het beroepschrift mondeling toe te lichten. De overige klagers zijn in de gelegenheid gesteld om het beroep schriftelijk toe te lichten.
Ter zitting van de beroepscommissie van 24 juli 2018, gehouden in de p.i. Achterhoek, zijn gehoord klager, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. M.C. Pedrotti, en namens de directeur […], juridisch medewerker bij de p.i. Ter Apel.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagrechter
Het beklag (Ta 2018-000153) betreft:
1. In week 2 (8-14 januari 2018) is teveel geld van klagers rekening-courant geboekt, € 55,= in plaats van € 15,56;
2. er is geld van de rekening-courant geboekt voor producten die niet geleverd zijn;
3. de boekhoudingen van de winkel en de p.i. Ter Apel komen niet overeen, waardoor het moeilijk te bepalen is hoeveel saldo er op de rekening-courant staat;
4. de prijzen van groente en fruit zijn enorm gestegen deze winter;
5. er staan onvoldoende internationale producten op de winkellijst;
6. dit betreft niet de eerste klacht die betrekking heeft op de winkel en er moet zo snel mogelijk een oplossing komen voor de klachten.
De beklagrechter heeft klager niet-ontvankelijk verklaard in zijn beklag op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en de directeur
Door en namens klager is in beroep het tegenover de beklagrechter ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Klager had zelf in eerste instantie bij de beklagcommissie het woord willen voeren, maar dat is niet gebeurd. De klaagschriften zijn door de klagers ingevuld, maar klager […] heeft het voortouw genomen met betrekking tot de klachten over de winkel. De klaagschriften zijn voldoende onderbouwd. De klachten hebben betrekking op het beheer van de rekening-courant en bestellingen in de winkel en dit valt onder de zorgplicht van de directeur, zo heeft ook de beroepscommissie bepaald. Klagers zouden daarom alsnog ontvankelijk in hun klacht moeten worden verklaard. Het gaat om heel veel mensen die hebben aangegeven wat er niet goed gaat in de p.i. De eis dat de klachten specifieker moeten zijn, vereist bijna het bijhouden van een dagboek door de gedetineerden.
De gedetineerden onthouden niet alles en kunnen vaak geen documenten opvragen over hun rekening-courant. Het wordt hen niet gemakkelijk gemaakt. In de p.i. Ter Apel bevinden zich veel internationale gedetineerden en die voelen zich niet gehoord. Klager verwacht dat de directeur de klachten in een eerder stadium serieus neemt en oppakt, voordat door de klagers een advocaat wordt benaderd. Ook dient de directeur een inspanning te leveren om meer internationale producten op de winkellijst te zetten. Daar is genoeg reden voor nu de p.i. Ter Apel een VRIS-inrichting is. Klager wil helemaal niet steeds een klacht indienen. De bewaarders zijn er ook moe van, elke week zijn er problemen. Er zijn niet genoeg bewaarders om de bestellingen te controleren. Dat is niet een fout van de gedetineerden. Klager vindt het belangrijk om samen aan een oplossing te werken. Inmiddels valt er een positieve ontwikkeling te melden. Het gedeco-overleg heeft erin geresulteerd dat een lijst met internationale producten is opgesteld, naast de landelijke winkellijst. De directie is welwillend om intern te kijken of hiermee gewerkt kan worden.
Wat betreft klacht 5 en 6 kijkt klager derhalve aan hoe dat gaat lopen.
Wat betreft klacht 4: de prijzen van groente en fruit zijn al hoger dan in de reguliere winkel.
Namens de directeur is in beroep het tegenover de beklagrechter ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Als er een klacht over de winkelbestelling is, dan moet deze in de nog gesloten zak worden aangeboden anders is controle van de bestelling niet mogelijk. Indien blijkt dat er een verkeerde levering is gedaan, wordt dat opgelost. Dat geldt ook voor verkeerde geldafschrijvingen. Klachten zijn ontvankelijk voor zover er een zorgplicht voor de directeur is. In dit geval zijn de klachten echter onvoldoende specifiek, zo is bijvoorbeeld onduidelijk van wie het genoemde geldbedrag is. De directeur wil niet net doen of er geen probleem is, maar toen het personeel naar de gedetineerden is gegaan om te proberen de problemen op te lossen, hebben ongeveer vijf gedetineerden gezegd van niets te weten, niets te hebben ondertekend en de klachten te willen intrekken. Met betrekking tot het verzoek voor meer internationale producten op de winkellijst, heeft de directeur uitgelegd dat dit een landelijke winkellijst is die voor alle inrichtingen geldt. Als er een product bij komt, moet er wat anders van af. Het feit dat de p.i. Ter Apel een VRIS-inrichting is, is onvoldoende reden om de winkellijst landelijk aan te passen. De directeur doet wel wat en weet dat er hier voor hem een verantwoordelijkheid ligt. Er is contact opgenomen met de landelijke winkel in Almelo, maar die wil hier niet aan meewerken. Ook voor de saldolijsten is aandacht. De winkellijsten worden op woensdag ontvangen en worden op donderdag ingevuld ingeleverd. De saldolijsten worden echter pas op zaterdag uitgedraaid. Dat gebeurt vanuit het Shared Service Centre en is landelijk bepaald. Er is inmiddels een nieuw telefoonsysteem in de p.i. en daarmee is het mogelijk om je huidige saldo op te vragen.
De prijsstijgingen van groente en fruit zijn ook de directeur opgevallen en daar is onderzoek naar gedaan. Het bleek dat er een correctie is doorgevoerd met betrekking tot de stuksprijs en de kiloprijs. Klagers betalen nu de juiste prijs. Ook hierop heeft de directeur geen invloed.
3. De beoordeling
Ten aanzien van de klacht onder 1.
Klager heeft aangegeven wanneer de verkeerde afschrijving heeft plaatsgevonden en om welk bedrag het gaat. Zijn klacht is voldoende specifiek omschreven en klager zal derhalve alsnog ontvankelijk in zijn klacht worden verklaard. Nu er echter geen nadere schriftelijke onderbouwing van de klacht is, bijvoorbeeld een afschrift van de rekening-courant en de bestellijst, en niet is gebleken dat de klacht met het personeel is besproken, zal de klacht ongegrond worden verklaard. De beroepscommissie merkt hierbij op dat namens de directeur is toegezegd dat als een verkeerde winkellevering of afschrijving kan worden aangetoond, dit wordt opgelost.
Ten aanzien van de klachten onder 2 tot en met 6.
Hetgeen in beroep is aangevoerd kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagrechter. Het beroep zal derhalve ongegrond worden verklaard.
De beroepscommissie merkt met betrekking tot de klachten over de landelijke winkel op dat hoewel in jurisprudentie van de beroepscommissie is bepaald dat de directeur een zorgplicht heeft ten aanzien van winkelbestellingen, in dit geval de klachten onvoldoende nauwkeurig zijn omschreven zoals bepaald in artikel 61, derde lid, van de Pbw.
Ten aanzien van de klachten 4, 5 en 6 geldt dat het hier geen beslissing van de directeur betreft als bedoeld in artikel 60, eerste lid, van de Pbw.
4. De uitspraak
De beroepscommissie vernietigt de uitspraak van de beklagrechter met betrekking tot het beklag onder 1, verklaart klager alsnog ontvankelijk in zijn beklag maar verklaart dit beklag ongegrond.
De beroepscommissie verklaart het beroep voor het overige ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagrechter.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. J.A.M. de Wit, voorzitter, mr. R.S.T. van Rossem-Broos en J. Schagen MA, leden, in tegenwoordigheid van mr. S. Jousma, secretaris, op 14 september 2018.
secretaris voorzitter