nummer: R-19/2926/GM
betreft: [klager] datum: 15 juli 2019
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 30 van de Penitentiaire maatregel (Pm) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift, ingediend door mr. M.A. Prins, namens […], verder te noemen klager, gericht tegen medisch handelen door of namens de inrichtingsarts verbonden aan de penitentiaire inrichting (p.i.) Vught, alsmede van de overige stukken, waaronder het verslag van 11 februari 2019 van de bemiddeling door de medisch adviseur bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. De beroepscommissie heeft de inrichtingsarts van de p.i. Vught in de gelegenheid gesteld schriftelijk te reageren op het beroep en klager en zijn raadsman, mr. M.A. Prins, om het beroep schriftelijk toe te lichten. Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beroep
De klacht, zoals neergelegd in het verzoek om bemiddeling aan de medisch adviseur van 23 januari 2019, betreft het zelf moeten betalen voor middelen die te maken hebben met het gebruik van scleralenzen.
2. De standpunten van klager en de inrichtingsarts
Door en namens klager is de klacht als volgt toegelicht. Klager heeft keratoconus. Voor deze aandoening van het hoornvlies heeft klager scleralenzen gekregen. Deze lenzen vergen veel onderhoud, waarvoor klager speciale middelen nodig heeft, die alleen door de oogspecialist worden verstrekt. Deze middelen verwijderen bijvoorbeeld de eiwit-aanslag van de lenzen. Ondanks zijn medische indicatie moest klager op 8 januari 2019 tekenen dat hij de spullen voor zijn lenzen zelf zou betalen. De inrichting draagt de medische verantwoordelijkheid voor klager. Als klager niet had getekend, dan had hij de spullen niet gekregen. Klager wil de € 33,60 die hij zelf heeft moeten betalen terugontvangen. De medische klacht is te beperkt bekeken door slechts in te gaan op de scleralenzen en de oogdruppels. Voor het gebruik van scleralenzen zijn echter meer essentiële producten nodig, zoals een (massieve) zuiger, tissues, bewaardoosjes, een spiegel en verschillende goederen met betrekking tot de reiniging en opslag van de lenzen. In een e-mailbericht van Oculenti wordt bevestigd dat klager gebruikmaakt van deze essentiële producten. Aangezien deze goederen noodzakelijk zijn voor het correcte gebruik van scleralenzen, dienen deze door de inrichting geleverd en vergoed te worden. Ondanks een groot aantal verzoeken van klager is hij niet door de medische dienst opgeroepen om zijn zorgvraag uiteen te zetten en kenbaar te maken welke producten noodzakelijk zijn. Als gevolg van het zeer trage handelen van de medische dienst in deze kwestie heeft klager al verschillende malen een oogontsteking opgelopen. Dit had voorkomen kunnen worden door tijdige oproeping en verstrekking van de noodzakelijke goederen. Klager heeft zelf de lenzenvloeistof moeten betalen, terwijl de medisch adviseur stelt dat dit vergoed wordt door DJI. Naar aanleiding van de reactie van de inrichtingsarts dat de oogontsteking het gevolg is van niet-passende lezen, merkt klager op dat hij nooit is teruggestuurd naar de specialist om goede lenzen te laten aanmeten.
De inrichtingsarts heeft naar voren gebracht dat klager bekend is met keratoconus en hiervoor speciale lenzen van de firma Oculenti heeft. Klager meent dat hij recht heeft op verstrekking of vergoeding van de oogdouche en speciale tissues. Klager ontvangt materialen van Oculenti voor een half jaar. Klager heeft hier niet voldoende aan en heeft de materialen op eigen kosten moeten bijbestellen. Klager heeft minder materialen van Oculenti ontvangen. De lenzenbakjes moeten om de drie maanden vervangen worden. Klager moet tevens terug op controle. De medische dienst kan dit beleid nergens teruglezen. Het beleid rondom de lens en materialen is niet helemaal duidelijk. De vragen van klager zijn daarom neergelegd bij de verpleegkundige om met klager in gesprek te gaan en informatie op te vragen bij Oculenti.
De inrichtingsarts verwijst verder naar de reactie van de medisch adviseur. Klager krijgt in ruime mate de door hem benodigde materialen ten behoeve van zijn oogafwijking verstrekt. De vergoeding van deze materialen is niet de verantwoordelijkheid van de medische dienst.
De door klager genoemde oogontsteking was het gevolg van een niet passende lens en niet het gevolg van nalatigheid van de medische dienst. Klager is voor zijn keratoconus onder behandeling bij de oogarts van het Meander Medisch Centrum in Amersfoort. Op het moment van de oogontsteking was klager bezig met een aanpassing van zijn keratoconuslenzen bij Oculenti.
3. De beoordeling
Klager gebruikt scleralenzen in verband met keratoconus, een aandoening van het hoornvlies. Voor vergoeding van medische verstrekkingen geldt het Vademecum Verstrekkingenpakket medische zorg 2018 van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). Dat pakket volgt in beginsel het basispakket van de Zorgverzekeringswet. Hier van belang is dat scleralenzen in het verstrekkingenpakket van de DJI vallen en dus, net als oogdruppels, vergoed worden. Drogisterijartikelen echter, zoals contactlenzenvloeistof, tissues, bewaardoosjes en een spiegel, vallen daarbuiten en komen niet voor vergoeding door de DJI in aanmerking. Deze artikelen kunnen voor eigen rekening door de justitiabele zelf worden aangeschaft. De inrichtingsarts heeft zich dan ook op het standpunt kunnen stellen dat de door klager gewenste aanvullende middelen niet worden vergoed. Gesteld noch gebleken is dat klager niet in de gelegenheid is deze middelen op eigen kosten te laten aanschaffen. De beroepscommissie merkt nog op dat in het medisch dossier een aantekening is opgenomen van een contact tussen de medische dienst en de firma Oculenti op 18 september 2018 waaruit naar voren komt dat de door klager gevraagde artikelen te veel en overbodig zijn voor de aangemeten lens. De benodigde middelen kunnen indien nodig over een half jaar opnieuw besteld worden. Er zijn geen speciale tissues nodig, een doosje goedkope papieren tissues is voldoende. Wel valt op dat klager meer dan eens hinder ondervindt aan zijn ogen zoals irritaties en ontstekingen. Het algemene beeld dat uit het medisch dossier naar voren komt is echter dat hij hiervoor adequaat wordt behandeld. Het beroep zal ongegrond worden verklaard.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. drs. N.C. van Lookeren Campagne, voorzitter, drs. P.J.M. van Puffelen en drs. J.H.A.M.C. Schoenmaeckers, leden, in tegenwoordigheid van mr. R. Kokee, secretaris, op 15 juli 2019
secretaris voorzitter