Nummer : S-442
Betreft : [verzoekster] datum: 27 september 2018
De voorzitter van de beroepscommissie uit de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen verzoekschrift, ingediend door mr. F.J. Soriano, namens […], verder verzoekster te noemen, verblijvende in de Van der Hoeven Kliniek te Utrecht, verder de inrichting te noemen.
Verzoekster vraagt om schorsing, met toepassing van artikel 69, vierde lid, Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (Bvt) in verbinding met artikel 64 Bvt, van de (verdere) tenuitvoerlegging van de beslissing van het hoofd van de inrichting van 16 juli 2018, inhoudende dat verzoekster wordt verplicht tot het ondergaan van een geneeskundige behandeling als bedoeld in artikel 16b, onder, a, Bvt (verder: a-dwangbehandeling). Met de a-dwangbehandeling is gestart op 24 september 2018.
De voorzitter heeft voorts kennisgenomen van het beroepschrift van 18 juli 2018 alsmede van de schriftelijke inlichtingen van het hoofd van voornoemde inrichting van 26 en 27 september 2018.
De standpunten
Verzoekster heeft haar verzoek als volgt toegelicht.
Het beroep is behandeld ter zitting van 20 september 2018. Desgevraagd heeft de vertegenwoordiger van de inrichting meegedeeld dat met de tenuitvoerlegging van de a-dwangbehandeling zal worden gewacht totdat de beroepscommissie op het beroep heeft beslist. In S-139 heeft de inrichting ook dit standpunt ingenomen. Inmiddels is op
24 september 2018 gestart met de a-dwangbehandeling. De psychiater zou verzoekster toen hebben meegedeeld dat de uitspraak van de beroepscommissie te lang op zich zou laten wachten. Verzoekster mocht er, gelet op de schriftelijke en mondelinge toezeggingen, op vertrouwen dat de inrichting met de uitvoering van de a-dwangbehandeling zou wachten tot na de uitspraak van de beroepscommissie. De inrichting handelt in strijd met het vertrouwensbeginsel. Verzocht wordt om de verdere tenuitvoerlegging van de bestreden beslissing te schorsen totdat op het beroep is beslist en aan verzoekster een tegemoetkoming toe te kennen.
Uit de inlichtingen van het hoofd van de inrichting komt het volgende naar voren. Verwezen wordt naar eerdere inlichtingen van het hoofd van de inrichting van 20 en 26 juli 2018. Het klopt dat de psychiater ter zitting van 20 september 2018 heeft aangegeven dat de inrichting op dat moment het voornemen had de beslissing van de beroepscommissie af te wachten. Tijdens de zitting heeft de psychiater ook zijn toenemende zorgen over het toestandsbeeld van verzoekster kenbaar gemaakt. Op de dag van de zitting zijn die zorgen alleen maar toegenomen. Tijdens het vervoer op 20 september 2018 naar de RSJ merkte DV&O op dat zij korsten van haar arm trok en dat het om grotere plekken ging dan sigaretafdrukken. Op grond van die informatie is er een kamercontrole uitgevoerd waarbij diverse scherpe gebruiksvoorwerpen zijn aangetroffen. Ook werden er veel pro-anorexia leuzen en een bloedafdruk op het kladblok aangetroffen. Aangezien er al veel zorgen waren over het eetgedrag van verzoekster, de verwondingen en haar achterdocht, is de psychiater ingelicht. Vervolgens is het toestandsbeeld van verzoekster in een multidisciplinair overleg besproken en is beslist om haar bij terugkomst van de zitting dwangmedicatie op grond van artikel 26 Bvt, cisordinol acutard 50 mg, toe te dienen. Dit vanwege het feit dat verzoekster al twee nachten een slechte nachtrust had gehad, blijkt te automutileren, duidelijk is afgevallen, donkere kringen onder haar ogen en korsten op haar lippen heeft, hetgeen een eet- en drinkstaking doet vermoeden. Aangezien de zorgen over het toestandsbeeld van verzoekster zo’n drie dagen na de uitwerking van de cisordinol acutard onveranderd blijven is op 24 september 2018 besloten om de a-dwangbehandeling te starten.
De beoordeling
Uit de stukken is gebleken dat de toediening van de medicatie krachtens de bestreden beslissing inmiddels op 24 september 2018 heeft plaatsgevonden. Het schorsingsverzoek kan daarom geen betrekking meer hebben op de eerste toediening van de medicatie op 24 september 2018 krachtens de bestreden beslissing, maar op de verdere tenuitvoerlegging van die beslissing.
De voorzitter stelt voorop dat in het kader van het verzoek om schorsing van een beslissing van het hoofd van de inrichting slechts ruimte bestaat voor een voorlopige beoordeling en dat de zaak niet ten gronde kan worden onderzocht en beslist. Aan de orde is daarom slechts de vraag of de beslissing tot het toepassen van a-dwangbehandeling zodanig onredelijk is dat er een spoedeisend belang is om thans over te gaan tot schorsing van die beslissing van het hoofd van de inrichting. De voorzitter overweegt hieromtrent het volgende.
Op grond van artikel 16c juncto artikel 16b, onder a, Bvt kan het hoofd van de inrichting beslissen tot het toepassen van een zogenoemde a-dwangbehandeling indien aannemelijk is dat zonder die behandeling het gevaar, dat de stoornis van de geestvermogens de verpleegde doet veroorzaken, niet binnen een redelijke termijn kan worden weggenomen. Doel van de
a-dwangbehandeling is te voorkomen dat betrokkene langdurig op een speciale zorgafdeling of in de inrichting moet verblijven. Er behoeft geen sprake te zijn van dreigend (onmiddellijk) gevaar zoals bij de overige vormen van dwangbehandeling als bedoeld in artikel 26 Bvt en artikel 16b, onder b, Bvt.
Uit de stukken, waaronder verzoeksters behandelingsplan, de verklaringen van de behandelend psychiater en een psychiater die niet bij de behandeling van verzoekster betrokken was en de inhoud van de schriftelijke mededeling en de schriftelijke inlichtingen van het hoofd van de inrichting, blijkt dat bij verzoekster sprake is van een ongespecificeerde schizofreniespectrum- of andere psychotische stoornis. Zij kan geagiteerd, vijandig en fysiek agressief gedrag vertonen waardoor haar veiligheid en de veiligheid van anderen in de inrichting onvoldoende kunnen worden gewaarborgd. Het lukt niet om contact met verzoekster te maken. Gesprekken met de psychiater en de behandelend psycholoog resulteren in monologen. Zij neemt geen deel aan aangeboden behandelonderdelen. Het huidige afwerende gedrag was ook in het PPC en tijdens haar eerdere observatie in de inrichting aanwezig. Uit de behandelgeschiedenis blijkt dat dit gedragspatroon al lang bestaat en dat zonder medicatie verdere behandeling geen kans van slagen heeft. Zonder behandeling kan het gevaar niet binnen redelijke termijn worden weggenomen. Niet ingrijpen met medicatie zal naar alle waarschijnlijkheid resulteren in een zeer langdurige opname waarbij het onduidelijk is of resocialisatiepogingen tot de mogelijkheden behoren. Recent is automutilatie geconstateerd, zijn er aanwijzingen dat verzoekster niet meer eet en drinkt en zijn er scherpe voorwerpen in haar kamer aangetroffen. De recente ontwikkelingen vormen voor het hoofd van de inrichting de reden om de uitspraak van de beroepscommissie op het beroep, dat ter zitting van 20 september 2018 is behandeld, niet langer af te wachten en over te gaan tot toepassing van de a-dwangbehandeling.
Gelet op het vorenstaande voldoet naar het voorlopig oordeel van de voorzitter de beslissing tot het toepassen van a-dwangbehandeling aan de daaraan te stellen eisen van doelmatigheid, proportionaliteit en subsidiariteit. De tenuitvoerlegging van de bestreden beslissing kan, gelet op de recente en zeer zorgelijke ontwikkelingen, niet worden aangemerkt als zodanig onredelijk dat er een spoedeisend belang is thans over te gaan tot schorsing van die beslissing. Het verzoek zal daarom worden afgewezen.
De uitspraak
De voorzitter wijst het verzoek af.
Aldus gegeven door mr. A. van Holten, voorzitter, in tegenwoordigheid van mr. H.S. van Gemert, secretaris, op 27 september 2018.
secretaris voorzitter