nummer: 02/958/GA
betreft: [klager] datum: 15 november 2002
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennis genomen van een op 14 mei 2002 bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
de directeur van de locatie Scheveningen Zuid te Den Haag,
gericht tegen een uitspraak d.d. 7 mei 2002 van de beklagcommissie bij voormelde locatie, gegeven op een klacht van [...], verder te noemen klager,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 20 augustus 2002, gehouden in de p.i. Amsterdam te Amsterdam, is gehoord de heer [...], unit-directeur bij de locatie Scheveningen Zuid te Den Haag.
Klager heeft schriftelijk laten weten niet ter zitting te zullen verschijnen vanwege de beperkingen die het (extra - beveiligde) vervoer naar de zitting met zich brengt.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag betreft - voorzover in beroep aan de orde - de blokkering van de 0800-(info)nummers in de inrichting.
De beklagcommissie heeft het beklag in zoverre gegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van de directeur en klager
De directeur heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Vroeger ging het telefoneren van gedetineerden eigenlijk altijd goed. Gedetineerden hadden toen ook recht op tien belminuten per week. De penitentiair inrichtingswerkers (p.i.w.-ers) draaiden het nummer voor de gedetineerde zodatdie meteen degene kon spreken die hij moest spreken. Dat systeem werkte veel beter dan het huidige. Sinds de installatie van telefoontoestellen in de inrichtingen, zijn er (financiële) problemen. Zelfs de gedetineerdencommissie(gedeco) heeft inmiddels toegegeven dat het oude systeem, waarbij gedetineerden niet zelf maar anderen voor hun belden, beter werkte. Op die manier was het ook direct duidelijk als een gedetineerde de telefoonkosten niet konbetalen. Dan kon de directeur daar in voorzien. Dat was goedkoper dan alle kosten die een inrichting nu moet maken voor (het onderhoud van) de telefoontoestellen in de inrichting. Het was bovendien een stuk goedkoper voor degedetineerden zelf.
Met betrekking tot het onderhavige geschil in het bijzonder kan het volgende worden aangevoerd. Inmiddels is de situatie zo dat gedetineerden in de locatie Zoetermeer wel de mogelijkheid hebben om ‘collect-call’ te bellen, terwijlde gedetineerden in de locatie Scheveningen die mogelijkheid niet hebben. Beide locaties zijn echter onderdeel van de penitentiaire inrichtingen (p.i.) Haaglanden, zodat de geschetste praktijk erg onbevredigend is. Om degedetineerden van de locatie Scheveningen tegemoet te komen, zal het contract met de KPN moeten worden aangepast. De kosten daarvan zullen worden doorberekend in de telefoonkosten van de gedetineerden. Daarbij is van belang dat degroep ‘collect-call’- gebruikers steeds groter wordt. Hoe groter die groep is, hoe duurder het telefoneren voor de andere gedetineerden wordt. Die moeten dezelfde kosten immers over steeds minder mensen verdelen. Er is geenalternatief voor ‘collect-call’ bellen, behalve dan dat de familie van de gedetineerde in principe een boodschap kan doorgeven aan het bureau selectie en detentiebegeleiding (b.s.d.). Mede om die reden zal de ‘collect-call’-mogelijkheid vanaf eind augustus in Scheveningen (weer) worden ingevoerd. Ik durf echter niet te garanderen dat ik hier over een half jaar niet weer zit, omdat de gedetineerden dan klagen over de onevenredige toename in detelefoonkosten. De tijd zal het leren.
Klager heeft zijn standpunt, zoals ingenomen tegenover de beklagcommissie, in beroep niet toegelicht.
3. De beoordeling
Vast is komen te staan dat gedetineerden in de locatie Scheveningen sinds medio december 2001 geen ‘0800-(info)nummers’ meer kunnen bellen. Daarmee is de mogelijkheid om ‘collect-call’ te bellen vervallen.
Artikel 39, eerste lid, Pbw, bepaalt dat de gedetineerde het recht heeft ten minste eenmaal per week op in de huisregels vastgestelde tijden en plaatsen en met behulp van een daartoe aangewezen toestel gedurende 10 minuten één ofmeer telefoongesprekken te voeren met personen buiten de inrichting. De hieraan verbonden kosten komen, tenzij de directeur anders bepaalt, voor rekening van de gedetineerde.
De beroepscommissie verstaat dat het beklag is gericht tegen een (beweerde) onzorgvuldige uitvoering van dit recht. Naar haar oordeel moet het uitgangspunt daarbij zijn dat de directeur met betrekking tot de uitvoering van hetgenoemde recht een zekere beleidsvrijheid toekomt en dat alleen dan van onzorgvuldig handelen kan worden gesproken, als de directeur in redelijkheid niet tot de terzake genomen uitvoeringsbeslissingen heeft kunnen komen.
De directeur heeft ter zitting aangevoerd dat de telefoonkosten voor gedetineerden uiteindelijk hoger zullen zijn wanneer het mogelijk zou blijven om ‘collect-call’ te bellen. In dat verband heeft hij gewezen op een toenemend aantalgedetineerden dat ‘collect-call’ belt en een daarmee samenhangend kleiner wordend aantal betalende gedetineerden, over welk aantal de in totaal door de provider in rekening gebrachte kosten zullen moeten worden verdeeld. Voor delaatste groep gedetineerden zal het telefoneren derhalve onevenredig duur worden.
De beroepscommissie overweegt dat de directeur uitsluitend de verhoging van de kosten
als argument bezigt. Van de kant van de directeur is de verhoging van de kosten in algemene zin aangeduid, maar niet gestaafd aan de hand concreet cijfermateriaal. Voorts is in aanmerking genomen dat de directeur heeft te kennengegeven dat de ‘collect-call’-mogelijkheid opnieuw zal worden ingevoerd. De handelwijze van de directeur kan binnen het hiervoor tot uitgangspunt gekozen kader niet zorgvuldig worden genoemd. Zij zal het beroep van de directeurderhalve ongegrond verklaren en de uitspraak van de beklagcommissie in zoverre bevestigen.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagcommissie in zoverre.
Aldus gedaan door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. P.C. Vegter, voorzitter, mr. C.J.G. Bleichrodt en L. Diepenhorst MPA, leden, in tegenwoordigheid van mr. D.R. Kruithof, secretaris, op 15 november 2002
secretaris voorzitter