nummer: 12/2219/GA en 12/2173/GA
betreft: [klager] datum: 29 oktober 2012
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennisgenomen van de bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschriften van
de directeur van de locatie De Schie te Rotterdam en
[...], hierna te noemen klager,
gericht tegen een uitspraak van 9 juli 2012 van de beklagcommissie bij voormelde inrichting, gegeven op een klacht van klager,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 11 oktober 2012, gehouden in de locatie Noordsingel Rotterdam, zijn gehoord klager en de plaatsvervangend vestigingsdirecteur van de locatie De Schie, [...].
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag betreft, voor zover in het beroep van klager aan de orde:
a. de weigering van de directeur om klagers vervoer naar een zitting van het medisch tuchtcollege te regelen en
b. de beslissing van de directeur om bij toiletbezoek het luchtmoment te beëindigen.
Het beklag betreft, voor zover in het beroep van de directeur aan de orde:
c. het feit dat er tijdens het sportmoment geen fysiek toezicht aanwezig is.
De beklagcommissie heeft het beklag onder a. en b. ongegrond en het beklag onder c. gegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van de directeur en klager
Klager heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht. Klager heeft de uitnodiging voor de zitting van de beroepscommissie niet ontvangen. Hij geeft aan dat de mondelinge behandeling kan worden voortgezet.
a. Klager heeft door middel van een sprekersbriefje en een brief de directeur verzocht om te worden vervoerd naar een zitting van het medisch tuchtcollege. In de brief stond dat klagers raadsvrouw niet naar de zitting kon komen. Het is vreemd dat
de directeur wel weet dat klager naar een zitting vervoerd wilde worden, maar er niet van op de hoogte is dat klagers raadsvrouw niet naar de zitting kon komen. De zitting van de beroepscommissie is ook geen strafzitting. De zitting bij het medisch
tuchtcollege was nog belangrijker voor klager. Het veiligheidsargument wordt niet onderbouwd en de kosten van het vervoer zouden niet mogen meewegen. Klager had een klacht over zijn medicatie. Hier bestonden misverstanden over. Het medisch tuchtcollege
heeft zijn klacht ongegrond verklaard.
b. Klager is het er niet mee eens dat het luchtmoment voortijdig wordt afgebroken als hij tijdens het luchten naar het toilet moet. Er is geen toilet op de luchtplaats, hetgeen overal in Nederland wel het geval is. Hij heeft maag- en darmproblemen
en moest hiervoor medicijnen innemen. Het kan voorkomen dat hij voor het luchten niet voelt aankomen dat hij naar het toilet moet. Bovendien plant de directeur het luchten, dus hij kan hier niet altijd op anticiperen.
c. Klager sport met een aantal medegedetineerden. Er is dan geen fysiek toezicht aanwezig. Eén van de medegedetineerden is niet helemaal honderd procent. Klager voelt zich ongemakkelijk in aanwezigheid van deze gedetineerde. Hij heeft dit meerdere
keren aangegeven. Als er iets gebeurt, moet het personeel eerst alle gedetineerden insluiten voordat kan worden ingegrepen. Dit duurt minuten. Het is belangrijk om mogelijke ruzies in de kiem te smoren. In andere inrichtingen is er wel fysiek toezicht
tijdens het sportmoment.
De directeur heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt - zakelijk weergegeven - toegelicht.
a. De directeur heeft geen brief van klager ontvangen, alleen een sprekersbriefje. Naar aanleiding van klagers verzoek om naar de zitting te worden vervoerd, heeft er een belangenafweging plaatsgevonden. Een zaak bij het medisch tuchtcollege heeft
een ander gewicht dan een strafzaak. De kosten waren niet de voornaamste reden voor de afwijzing. Een zitting bij een medisch tuchtcollege vindt namelijk plaats in een andere setting dan een strafzitting of een zitting van de beroepscommissie. Klager
verblijft op een afdeling voor beheers problematische gedetineerden (BPG), zodat er extra veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen. Als de directeur had geweten dat de raadsvrouw niet kon komen, was er geen andere beslissing genomen.
b. Indien een gedetineerde tijdens het luchten naar het toilet moet, betekent dit het einde van het luchtmoment. De directeur verwijst daartoe naar de huisregels. Klager moet namelijk worden begeleid naar het toilet in zijn cel. Er dienen extra
personeelsleden ingeschakeld te worden om klager te begeleiden. Het dagprogramma van andere gedetineerden moet dan worden afgebroken. Klager wordt daarom naar het toilet in zijn cel gebracht en ingesloten om deze periode zo kort mogelijk te houden.
Klager had van tevoren kunnen vragen of hij individueel mocht luchten. De luchtkooi bevindt zich vlakbij een toilet. Het personeel weet niet alles van de medicatie van gedetineerden in verband met het medisch beroepsgeheim.
c. De BPG-afdeling heeft een individueel regime. De sportruimte is klein en compact. Als er personeel in de kleine ruimte moet worden gezet, moeten dat minimaal twee personeelsleden zijn. Gedetineerden gaan in vaste groepjes sporten. Vooraf wordt
ingeschat of gedetineerden met elkaar in een groepje kunnen. Anders wordt een individueel programma aangeboden. De ruimte is grotendeels van glas en er is cameratoezicht. Een instructeur lichamelijke oefening (ILO) en een bewaarder bevinden zich buiten
de ruimte en houden toezicht. De ILO kan aanwijzingen geven bij het sporten. Er is zowel cameratoezicht als direct visueel toezicht. De directeur bestrijdt dat het, zoals de beklagcommissie heeft overwogen, enkele minuten kan duren voordat kan worden
ingegrepen. Het is een kleine afdeling met zeven cellen en de gedetineerden zijn nooit allemaal tegelijk uit hun cel. Op het moment dat er een alarm is, kan direct worden ingegrepen. Tijdens het luchten en tijdens andere recreatiemomenten gaat het ook
op deze manier.
3. De beoordeling
Hetgeen in beroep ten aanzien van het beklag onder a. is aangevoerd kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. Het beroep zal in zoverre ongegrond worden verklaard.
Ten aanzien van het beklag onder b. overweegt de beroepscommissie het volgende. De beroepscommissie gaat ervan uit dat klager in het algemeen zijn toiletbezoek om het luchtmoment heen kan plannen. Mocht het onverhoopt voorkomen dat hij tijdens het
luchtmoment naar het toilet moet, dan acht de beroepscommissie het niet onredelijk of onbillijk dat de directeur in dat geval besluit klagers luchtmoment te beëindigen zodat hij naar zijn cel kan worden begeleid. Het beroep zal in zoverre dan ook
ongegrond worden verklaard.
Ten aanzien van het beklag onder c. overweegt de beroepscommissie het volgende. Klager is het er niet mee eens dat hij zonder direct fysiek toezicht moet sporten met andere gedetineerden. De beroepscommissie overweegt dat deze klacht betrekking heeft
op
het regime en dat niet is gebleken van een klager betreffende door of namens de directeur genomen beslissing, waar ingevolge het eerste lid van artikel 60 van de Pbw beklag tegen openstaat. Klager zal daarom alsnog niet-ontvankelijk worden verklaard in
zijn beklag.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep van klager ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagcommissie.
Zij verklaart het beroep van de directeur gegrond en verklaart klager alsnog niet-ontvankelijk in zijn beklag onder c.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. U. van de Pol, voorzitter, mr. A.T. Bol en prof. dr. W.J. Schudel, leden, in tegenwoordigheid van mr. M.L. Koster, secretaris, op 29 oktober 2012
secretaris voorzitter