1 Introductie
De regeling voor zorgaanbieders die casemanagement dementie leveren is per 1 juli 2021 aangepast. We hebben de regeling verduidelijkt en de administratieve lasten voor zorgaanbieders verminderd. In het vervolg vindt de aanlevering ieder kwartaal plaats door het Dementienetwerk. Het Dementienetwerk clustert de informatie van alle zorgaanbieders in zijn regio en geeft de informatie door aan het Zorgbeeldportaal. Hierdoor krijgen zorgverzekeraars en wij beter inzicht in hoe lang de wachttijden in bepaalde regio's zijn.
Sinds het ingaan van de aangepaste regeling zijn er in totaal 10 aanleveringen geweest. De eerste aanlevering vond plaats in oktober 2021. In deze rapportage vindt u de resultaten van de meest recente aanlevering (januari 2024). Hiermee maken wij de wachttijden en wachtlijsten op een eenduidige en toegankelijke manier inzichtelijk.
2 Resultaten
In totaal zijn er, voor het aanlevermoment van januari 2024, 63 aanleveringen via het zorgbeeldportaal van de NZa gedaan. Dat betekent dat 100% van de netwerken heeft aangeleverd. In de 63 netwerken die hebben aangeleverd, zijn er in totaal 75.435 cliënten in zorg voor casemanagement dementie (bij het vorige meetmoment ging dat om 74.000 cliënten van 63 netwerken). In totaal zijn er 1474 fte casemanagers dementie (vorige meetmoment: 1440 fte) werkzaam in deze netwerken.
2.1 Aantal wachtenden
Samen staan er 3129 mensen op de wachtlijst voor een casemanager (vorige meetmoment: 2960 mensen). In de figuur hieronder valt voor elk aanleverend netwerk te zien hoeveel wachtenden er zijn en welk deel van de wachtenden al langer dan 6 weken op de wachtlijst staat. In totaal staan er 1396 mensen langer dan 6 weken op de wachtlijst (vorige meetmoment: 1451 mensen).
Er zijn 11 netwerken zonder een wachtlijst.
Figuur 1: Het aantal wachtenden per aanleverend netwerk
.
2.2 Wachtenden ten opzichte van cliëntennetwerk
Hieronder is voor elk van de netwerken te zien wat de verhouding is van het aantal wachtenden t.o.v. het aantal cliënten in het netwerk. Gemiddeld is er sprake van 4 wachtenden per 100 cliënten in het netwerk.
Figuur 2: Het aantal wachtenden per 100 cliënten in het netwerk.
2.3 Gemiddelde wachttijd
De gemiddelde aangeleverde wachttijd voor casemanagement dementie (gewogen naar cliëntaantallen) is 4,4 weken. Van alle aangeleverde netwerken is er bij 14 sprake van een wachttijd van 0 weken. Hieronder is te zien hoe de gemiddelde wachttijd varieert tussen de netwerken.
Figuur 3: De gemiddelde wachttijd voor alle aanleverende netwerken.
2.4 Verloop over tijd
Onderstaande figuren laten zien hoe het aantal wachtenden en de gemiddelde wachttijd over de tijd verloopt. Hiervoor worden de cijfers per meetmoment gemiddeld (gewogen naar cliëntaantallen). We zien dat zowel de gemiddelde wachttijd als het aantal wachtenden licht is toegenomen ten opzichte van het vorige meetpunt. Als we het over een langere periode bekijken, lijkt de gemiddelde wachttijd al langer te schommelen rond de 4 weken.
Het aantal wachtenden varieert ook al enige tijd tussen de 3 en 4 wachtenden per 100 cliënten.
Figuur 4: Het gemiddelde aantal wachtenden per 100 cliënten in het netwerk per meetmoment.
Figuur 5: Gemiddelde wachttijd per meetmoment.
2.5 Geschatte trend over tijd
Zeker in de beginperiode was het aantal netwerken dat aanleverde nog niet compleet. De laatste twee jaar is dit sterk verbeterd. Met behulp van een model, kunnen we voorzichtig bijschatten wat de landelijke trend zou kunnen zijn geweest, indien alle netwerken vanaf het begin hadden aangeleverd. Vanaf april 2023 worden de cijfers steeds completer en dus wordt de trend steeds betrouwbaarder. Als we voorzichtig naar de cijfers kijken zien we in figuur 6 dat het aantal cliënten in een netwerk lijkt toe te nemen over de tijd. Dezelfde trend zien we bij het aantal wachtenden in figuur 7. Voor de aantallen wachtenden langer dan 6 weken zien we ook een toename over tijd, zie figuur 8. Deze trends zijn in lijn met signalen die we uit het veld ontvangen.
Figuur 6: Geschat aantallen cliënten in netwerk over tijd.
Data is gecorrigeerd voor netwerken die in de eerste jaren niet hebben aangeleverd. In schaduw is de statistische onzekerheid getoond. De cijfers onder ieder meetpunt tonen het aantal netwerken dat werkelijk aangeleverd heeft die peildatum.
Figuur 7: Geschat aantal wachtenden over tijd.
Data is gecorrigeerd voor netwerken die in de eerste jaren niet hebben aangeleverd. In schaduw is de statistische onzekerheid getoond. De cijfers onder ieder meetpunt tonen het aantal netwerken dat werkelijk aangeleverd heeft die peildatum.
Figuur 8: Geschat aantal wachtenden langer dan 6 weken over tijd.
Data is gecorrigeerd voor netwerken die in de eerste jaren niet hebben aangeleverd. In schaduw is de statistische onzekerheid getoond. De cijfers onder ieder meetpunt tonen het aantal netwerken dat werkelijk aangeleverd heeft die peildatum.
2.6 Vervolg
Alle 63 netwerken hebben voor het laatste peilmoment gegevens aangeleverd. We gebruiken deze informatie voor ons toezicht en spreken de regio's met de langste wachtlijsten. In deze gesprekken met de in die regio meest actieve zorgverzekeraar en / of vertegenwoordigers van zorgaanbieders bespreken we het verhaal achter de cijfers. Centraal in deze gesprekken staat de vraag wat de oorzaken zijn van de lange wachtlijsten en welke acties er worden ondernomen om deze wachtlijsten terug te dringen. Als uit deze gesprekken naar voren komt dat men ogenschijnlijk voldoende acties onderneemt om de wachtlijsten terug te dringen dan volgen we via de wachtlijstcijfers of dit daadwerkelijk het geval is. Indien we geen verbetering zien in deze cijfers, spreken we daar de partijen in de regio op aan.
3 Bijlage – onderliggende cijfers
In deze bijlage geven we inzicht in de cijfers waarmee figuren 3, 4 en 5 tot stand zijn gekomen.
Cijfers figuur 3
Tabel 1: Het aantal netwerken voor de verschillende gemiddelde wachttijden (afgerond naar weken).
|
Wachttijd (weken)
|
Aantal netwerken
|
|
0
|
14
|
|
1
|
3
|
|
2
|
4
|
|
3
|
6
|
|
4
|
5
|
|
5
|
7
|
|
6
|
4
|
|
7
|
2
|
|
8
|
5
|
|
9
|
3
|
|
11
|
2
|
|
12
|
2
|
|
13
|
1
|
|
16
|
2
|
|
18
|
1
|
|
20
|
1
|
|
24
|
1
|
Cijfers figuur 4
Tabel 2: Het gemiddeld aantal wachtenden per 100 cliënten voor de verschillende meetmomenten.
|
Meetmoment
|
Gemiddeld aantal wachtenden per 100 cliënten
|
|
1 januari 2024
|
4,15
|
|
1 oktober 2023
|
4,00
|
|
1 juli 2023
|
3,85
|
|
1 april 2023
|
3,60
|
|
1 janu8ari 2023
|
4,04
|
|
1 oktober 2022
|
3,57
|
|
1 juli 2022
|
3,01
|
|
1 april 2022
|
3,15
|
|
1 januari 2022
|
3,72
|
|
1 oktober 2021
|
2,73
|
Cijfers figuur 5
Tabel 3: De gemiddelde wachttijd bij de verschillende meetmomenten.
|
Meetmoment
|
Gemiddelde wachttijd (weken)
|
|
1 januari 2024
|
4,39
|
|
1 oktober 2023
|
4,88
|
|
1 juli 2023
|
4,47
|
|
1 april 2023
|
3,63
|
|
1 janu8ari 2023
|
4,12
|
|
1 oktober 2022
|
4,36
|
|
1 juli 2022
|
4,03
|
|
1 april 2022
|
3,59
|
|
1 januari 2022
|
3,83
|
|
1 oktober 2021
|
2,93
|