Verzoek tot ontheffing van het concentratieverbod zonder voorafgaande goedkeuring
- Op 1 juli 2022 heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een verzoek ontvangen in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), tot het verlenen van ontheffing van het verbod om een concentratie tot stand te brengen. In dit verzoek is medegedeeld dat TopzorgGroep Holding B.V. voornemens is uitsluitende zeggenschap te verkrijgen over OCA Operations B.V., OCA Psychologen B.V., OCA Artsen B.V., OCA Arbeidstrainers B.V., OCA Centra B.V. en Stichting OCA Zorg in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, van de Mededingingswet.
Partijen
- TopzorgGroep Holding B.V. (hierna: TopzorgGroep Holding) is (onder meer) via haar dochteronderneming TopzorgGroep B.V. actief op het gebied van re-integratie, revalidatie- en paramedische zorg in Zeeland, Midden-Nederland en Noord-Brabant (voornoemde partijen hierna gezamenlijk: het TopzorgGroep Holding concern).
- OCA Holding B.V. (hierna: OCA Holding) is onder meer via haar dochterondernemingen OCA Operations B.V., OCA Psychologen B.V., OCA Artsen B.V., OCA Arbeidstrainers B.V. en OCA Centra B.V. actief op het gebied van revalidatiezorg in de praktijken waarmee zij samenwerkt in Duiven, Nijmegen, Enschede, Rotterdam, Alphen aan den Rijn, Den Haag, Heemstede, Amersfoort, Nieuwegein, Almere, Utrecht, Breda, Tilburg, Middelburg, Eindhoven, Den Bosch en Venlo (voornoemde partijen hierna, behoudens OCA Holding, gezamenlijk: het OCA concern).
- Stichting OCA Zorg is de houder van de WTZi-toelating welke wordt gebruikt voor de zorgverlening door het OCA concern. Stichting OCA Zorg is via haar dochteronderneming OCA Zorg B.V. (hierna: OCA Zorg) actief op het gebied van ondersteunende (zorg)diensten ten behoeve van haar cliënten. Stichting OCA Zorg is gevestigd in Amsterdam.
Het voornemen
- Het voornemen betreft het sluiten van een leningsovereenkomst tussen TopzorgGroep Holding, het OCA concern en Stichting OCA Zorg. Op basis van de leningsovereenkomst verkrijgt TopzorgGroep Holding goedkeuringsrechten met betrekking tot bestuurs- en aandeelhoudersbesluiten ten aanzien van het OCA concern en het recht van benoeming, schorsing en ontslag ten aanzien van bestuurders van Stichting OCA Zorg. Het voornemen is vastgelegd in een door partijen ondertekende intentieovereenkomst van 15 juli 2022 en in een (concept)leningsovereenkomst van 19 juli 2022.
Toepasselijkheid van de zorgspecifieke concentratietoets
- Betrokken organisaties zijn TopzorgGroep Holding, het OCA concern en Stichting OCA Zorg.
- TopzorgGroep Holding en het OCA concern kwalificeren als zorgaanbieder in de zin van artikel 1, eerste lid, aanhef en onderdeel c, onder 1 van de Wmg.
- Uit de bij de aanvraag ter beschikking gestelde gegevens over het aantal personen dat werkzaam is bij betrokken organisaties blijkt dat de voorgenomen concentratie binnen de werkingssfeer van het in artikelen 49a t/m 49d van de Wmg geregelde zorgspecifieke concentratietoezicht valt.
- Het voornemen leidt tot het tot stand brengen van een concentratie in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, Mededingingswet. De in randnummer 5 omschreven transactie leidt er namelijk toe dat TopzorgGroep Holding uitsluitende zeggenschap verkrijgt over het OCA concern en Stichting OCA Zorg.
Beoordeling
- Artikel 49d, eerste lid, Wmg geeft de NZa de mogelijkheid om in spoedeisende gevallen op verzoek van degene die de aanvraag voor het verkrijgen van goedkeuring heeft gedaan, ontheffing te verlenen van het in artikel 49a, eerste lid, Wmg gestelde verbod, indien de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden.
- Hieronder zal achtereenvolgens worden beoordeeld of sprake is van een spoedeisend geval en of de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden.
-
Spoedeisendheid
- De […] bank heeft de bankrekening van OCA Zorg geblokkeerd. Het OCA concern en Stichting OCA Zorg beschikken niet over voldoende eigen liquide middelen. Door het blokkeren van de bankrekening van OCA Zorg zullen het OCA concern en Stichting OCA Zorg vanaf 20 juli 2022 verkeren in acute financiële nood. De continuïteit van de zorgverlening door het OCA concern en Stichting OCA Zorg kan daardoor niet meer worden gewaarborgd.
- Gezien het voorgaande acht de NZa het aannemelijk dat de continuïteit van de zorgverlening aan cliënten van het OCA concern gevaar loopt. Tevens acht de NZa het aannemelijk dat de zorgverlening aan cliënten kan worden gecontinueerd indien de voorgenomen concentratie op korte termijn plaatsvindt. De NZa concludeert dan ook dat er sprake is van een spoedeisend geval in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wmg.
B. Redelijk vermoeden van goedkeuring
- In het algemeen geeft de NZa haar goedkeuring voor een voorgenomen concentratie tussen partijen, mits voldaan wordt aan de volgende eisen:
- partijen hebben voldoende inzicht gegeven in de verwachte effecten van de beoogde concentratie;
- het oordeel en de aanbeveling van cliënten, personeel en andere betrokkenen zijn overtuigend en beargumenteerd meegewogen in de besluitvorming tot concentratie;
- de continuïteit van cruciale zorg komt door de voorgenomen concentratie niet in het geding.
- Voor de verlening van een ontheffing in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wmg is het noodzakelijk dat de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring niet zal onthouden. De NZa acht dat ten aanzien van de onderhavige voorgenomen concentratie tussen partijen aannemelijk. Daartoe is het volgende redengevend:
De verwachte effecten van de beoogde concentratie
- De bij de aanvraag ter beschikking gestelde effectrapportage biedt nog onvoldoende inzicht in de verwachte effecten van de beoogde concentratie voor de (organisatie van de) zorgverlening, de zorglocaties en eventuele (financiële) risico’s die samenhangen met de concentratie. In het kader van de in randnummer 14 en 15 genoemde beoordelingsstandaard en gelet op artikel 49b, tweede lid, Wmg acht de NZa de overgelegde effectrapportage in beginsel ontoereikend. Als zodanig ziet de NZa aanleiding om aan onderhavig besluit de in randnummer 25 gestelde voorschriften te verbinden dat partijen de effectrapportage nader aanvullen.
Betrokkenheid belanghebbenden
- Voor de beoordeling van de betrokkenheid van cliënten en personeel bij de voorbereiding van de concentratie sluit de NZa aan bij de in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 en de Wet op de ondernemingsraden (hierna: WOR) verankerde advies- en instemmingsrechten van cliëntenraden en ondernemingsraden bij voorgenomen concentraties.[1]
- Stichting OCA Zorg is geen zorgaanbieder in de zin van de Wmg en valt daarom niet onder de reikwijdte van artikel 49a Wmg. Om die reden is de betrokkenheid van cliënten en personeel van Stichting OCA Zorg door de NZa niet beoordeeld.
- Het OCA concern doet door minder dan 50 personen zorg verlenen in de zin van de Wmg en valt daarom niet onder de reikwijdte van artikel 49a Wmg. Om die reden is de betrokkenheid van cliënten en personeel van het OCA Concern door de NZa niet beoordeeld.
- De cliëntenraad van het TopzorgGroep Holding concern is geïnformeerd over de voorgenomen concentratie, maar heeft nog geen formeel advies uitgebracht over de voorgenomen concentratie.
- Uit de bij de aanvraag ter beschikking gestelde gegevens blijkt dat het TopzorgGroep Holding concern geen ondernemingsraad in de zin van de WOR heeft ingesteld. TopzorgGroep Holding heeft al haar personeel over de voorgenomen concentratie geïnformeerd, maar naar het oordeel van de NZa zijn de omstandigheden van de voorgenomen concentratie hierin onvoldoende naar voren gekomen.
Andere stakeholders
- Partijen hebben aangegeven dat zij andere betrokkenen, waaronder de betrokken zorgverzekeraars, hebben geïnformeerd over de voorgenomen concentratie.
Continuïteit cruciale zorg
- Door betrokken organisaties wordt geen cruciale zorg aangeboden in de zin van artikel 49c, tweede lid, onder c, Wmg.
-
Voorschriften
- Gezien de spoedeisendheid van de besluitvorming omtrent het ontheffingsverzoek heeft de NZa geen diepgaand onderzoek kunnen doen naar de voorgenomen concentratie.
- Gezien het beschrevene in randnummer 16, 20 en 21 acht de NZa het wenselijk voorschriften te verbinden aan de ontheffing. In onderhavige aanvraag wordt derhalve de volgende voorschriften verbonden aan de goedkeuring van de voorgenomen concentratie:
- De effectrapportage dient nader aangevuld te worden door inzicht te geven in de verwachte effecten van de beoogde concentratie voor de (organisatie van de) zorgverlening, de gevolgen voor de zorgprocessen, het integratie-/veranderproces met betrekking tot de ondersteunende afdelingen/processen en de eventuele (financiële) risico’s die samenhangen met de concentratie.
- Nadat de cliëntenraad van het TopzorgGroep Holding concern een advies heeft uitgebracht, zal het TopzorgGroep Holding concern het advies onverwijld aan de NZa doen toekomen. Tevens zal het TopzorgGroep Holding concern aangeven op welke wijze het advies van de cliëntenraad zal worden meegenomen in de verdere besluitvorming met betrekking tot, en de implementatie van, de concentratie.
- Het personeel wordt onverwijld door het TopzorgGroep Holding concern nader geïnformeerd over de omstandigheden van de voorgenomen concentratie. Het personeel van het TopzorgGroep Holding concern krijgt vervolgens twee weken de tijd om op de voorgenomen concentratie te reageren. Het TopzorgGroep Holding concern zal na het verstrijken van de tweewekentermijn alle reacties vanuit het personeel aan de NZa doen toekomen en aangeven op welke wijze de reacties zullen worden meegenomen in de verdere besluitvorming met betrekking tot, en de implementatie van, de concentratie.
Conclusie
- Gelet op het bovenstaande concludeert de NZa dat er in de onderhavige zaak sprake is van een spoedeisend geval zoals bedoeld in artikel 49d, eerste lid, Wmg, waarbij zij het redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden. Het verzoek om ontheffing zal derhalve worden toegewezen.
Datum: 20 juli 2022
Nederlandse Zorgautoriteit,
mw. drs. A.J.M.H. Mateijsen
plv. directeur Toezicht en Handhaving
Indien u het niet eens bent met dit besluit, dan kunt u binnen zes weken na verzending/bekendmaking van dit besluit een bezwaarschrift indienen bij de Nederlandse Zorgautoriteit. U kunt uw bezwaar indienen: via de website (www.nza.nl/bezwaar) of per post. Het is niet mogelijk uw bezwaar via de e-mail in te dienen.
Adres: Nederlandse Zorgautoriteit
t.a.v. unit Juridische Zaken
Postbus 3017
3502 GA UTRECHT
(In de linkerbovenhoek van de envelop vermeldt u: Bezwaarschrift)
Het bezwaar dient volgens artikel 6:5, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht schriftelijk en ondertekend te worden ingediend en dient ten minste de volgende gegevens te bevatten:
- naam en adres van de indiener;
- de dagtekening;
- een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar zich richt;
- de gronden (onderbouwing) van het bezwaar.
Wij verzoeken u een kopie van dit besluit bij te voegen.
[1] Zie, onder andere, Kamerstukken II, 2011-2012, 33 253, nr. 3, p. 12; Kamerstukken II, 2012-2013, 33 253, nr. 6. p. 13; Kamerstukken I, 2012-2013, 33 253, C, p. 15-17.