Gelet op artikel 57, eerste lid, onderdelen b en c, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) beleidsregels vast met betrekking tot het uitoefenen van de bevoegdheid om tarieven en prestatiebeschrijvingen vast te stellen.
Gelet op artikel 59, aanhef en onder a, van de Wmg, heeft de minister van VWS met brief van 4 juni 2021, met kenmerk 2369290-1009887-PZO, ten behoeve van de voorliggende beleidsregel een aanwijzing op grond van artikel 7 van de Wmg, aan de NZa gegeven. Deze aanwijzing dateert van 4 juni 2021 en heeft als kenmerk 2369290-1009887-PZO.
Gelet op artikel 59, aanhef en onder a, van de Wmg, heeft de minister voor Langdurige Zorg en Sport met brief van 18 mei 2022, met kenmerk 3366568-1028982-PZo, ten behoeve van de voorliggende beleidsregel een aanwijzing op grond van artikel 7 van de Wmg, aan de NZa gegeven. Deze aanwijzing dateert van 18 mei 2022 en heeft als kenmerk 3366568-1028982-PZo.
Gelet op artikel 59, aanhef en onder a, van de Wmg, heeft de minister voor Langdurige Zorg en Sport met brief van 23 juni 2023, met kenmerk 3599781-1048828-PZo, ten behoeve van de voorliggende beleidsregel een aanwijzing op grond van artikel 7 van de Wmg, aan de NZa gegeven. Deze aanwijzing dateert van 23 juni 2023 en heeft als kenmerk 3599781-1048828-PZo.
Artikel 1 Begripsbepalingen
In deze beleidsregel wordt, tenzij anders vermeld, verstaan onder:
bij de zorg betrokken arts:
de arts als bedoeld in de artikelen 10, derde lid, 15, derde lid, 22, tiende lid, onderdeel c en artikel 41, tweede lid, van de Wzd.
deskundige van een andere discipline:
de deskundige van een andere discipline als bedoeld in de artikelen 9, derde lid en artikel 10, derde lid, van de Wzd.
kalenderdag:
één dag, de tijdsduur van 24 uur - van middernacht tot de eerstvolgende middernacht - waarvoor op de kalender een datum staat.
niet bij de zorg betrokken deskundige:
de niet bij de zorg betrokken deskundige als bedoeld in de artikelen 3, tweede lid en 10, tiende lid, van de Wzd.
onafhankelijke deskundige:
de onafhankelijke deskundige als bedoeld in de artikelen 8, vierde lid, 10, zesde lid, 11, 16, eerste lid, onderdeel e, 28ac en 28ad, van de Wzd.
psychologische zorg binnen het verblijf:
zorg verleend door gedragsdeskundigen aan patiënten tijdens het verblijf, passende bij de indicatie voor verblijf, op verzoek van de huisarts of specialist ouderengeneeskunde of arts verstandelijk gehandicapten. Deze zorg valt onder de Zvw-prestatie 'zorg zoals klinisch psychologen die plegen te bieden', en wordt geleverd aan patiënten met (een vermoeden van) gedragsmatige en/of cognitieve problematiek, en niet zijnde (specialistische) geneeskundige geestelijke gezondheidszorg. De zorgverlener moet bevoegd en bekwaam zijn om de zorg voor patiënten met gedragsmatige en/of cognitieve problematiek te leveren.
stappenplan:
het periodiek beoordelen van de inzet van onvrijwillige zorg bij een patiënt door betrokken functionarissen, zoals beschreven in artikel 5-11a van de Wzd.
verblijf:
zorg als bedoeld in artikel 2.12 van het Besluit Zorgverzekering, voor zover het gaat om verblijf dat medisch noodzakelijk is in verband met geneeskundige zorg zoals huisartsen die plegen te bieden, al dan niet gepaard gaande met verpleging, verzorging of paramedische zorg.
Wet zorg en dwang (Wzd):
de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten.
Wzd-functionaris:
de Wzd-functionaris als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel m, van de Wzd.
zorgaanbieder:
1°. natuurlijk persoon of rechtspersoon die beroeps- of bedrijfsmatig zorg in de zin van de Wmg verleent als bedoeld in artikel 1, aanhef en onder c, van de Wmg;
2°. natuurlijk persoon of rechtspersoon voor zover deze tarieven in rekening brengt namens, ten behoeve van of in verband met het verlenen van zorg door een zorgaanbieder als bedoeld onder 1°.
Artikel 2 Doel van de beleidsregel
Het doel van deze beleidsregel is om vast te leggen op welke wijze de NZa gebruik maakt van haar bevoegdheid om tarieven en prestatiebeschrijvingen vast te stellen op het gebied van zorg die wordt geleverd onder de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten en valt onder de Zorgverzekeringswet.
Artikel 3 Reikwijdte
Deze beleidsregel is van toepassing op:
- geneeskundige zorg als zoals bedoeld in artikel 2.4 van het Besluit zorgverzekering;
- zorg als bedoeld in artikel 2.12 van het Besluit Zorgverzekering, voor zover het gaat om verblijf dat medisch noodzakelijk is in verband met geneeskundige zorg zoals huisartsen die plegen te bieden, al dan niet gepaard gaande met verpleging, verzorging of paramedische zorg.
Artikel 4 Prestatiebeschrijvingen
In het kader van deze beleidsregel worden de volgende prestatiebeschrijvingen onderscheiden:
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een deskundige van een andere discipline - stap 1
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een deskundige van een andere discipline - stap 2, 4 of 5
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een Wzd-functionaris - stap 1
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een Wzd-functionaris – stap 2, 4 of 5
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een bij de zorg betrokken arts - stap 1
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een bij de zorg betrokken arts - stap 2, 4 of 5
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een niet bij de zorg betrokken deskundige - stap 2
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een niet bij de zorg betrokken deskundige - stap 4 of 5
-
Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een onafhankelijke deskundige - stap 4
-
Medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang – rechterlijke machtiging
-
Medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang – inbewaringstelling
-
Beoordeling tot inbewaringstelling zonder afgifte medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang
-
Verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per zitting
-
Reistoeslag zorgverlener bij verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per 10 minuten
-
Verblijf bij inbewaringstelling voor cliënten met een (vermoeden van een) verstandelijke beperking
Artikel 5 Specifieke bepalingen bij de prestatiebeschrijvingen
Ad 1) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een deskundige van een andere discipline – stap 1
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 1 van het Wzd stappenplan door een deskundige van een andere discipline in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 1 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een deskundige van een andere discipline vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
Ad 2) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een deskundige van een andere discipline - stap 2, 4 of 5
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2, 4 of 5 van het Wzd stappenplan door een deskundige van een andere discipline in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2, 4 of 5 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een deskundige van een andere discipline vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie kan voor iedere cliënt telkens na het geheel doorlopen van een enkele stap (stap 2, 4 of 5) worden gedeclareerd.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Overleg tussen een deskundige van een andere discipline met de zorgverantwoordelijke over het besluit de onvrijwillige zorg aan de cliënt te verlengen, als bedoeld in artikel 10, tiende lid, jo. artikel 10, derde t/m negende lid.
Ad 3) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een Wzd-functionaris - stap 1
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 1 van het Wzd stappenplan door Wzd-functionaris in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 1 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een Wzd-functionaris vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Beoordelen of het zorgplan voldoet aan het uitgangspunt dat onvrijwillige zorg zoveel mogelijk wordt voorkomen en of het zorgplan geschikt is om ernstig nadeel te voorkomen, als bedoeld in artikel 11a, eerste en tweede lid, van de Wzd.
Ad 4) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een Wzd-functionaris - stap 2, 4 of 5
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2, 4 of 5 van het Wzd stappenplan door Wzd-functionaris in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2, 4 of 5 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een Wzd-functionaris vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie kan voor iedere cliënt telkens na het geheel doorlopen van een enkele stap (stap 2, 4 of 5) worden gedeclareerd.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Beoordelen of het zorgplan voldoet aan het uitgangspunt dat onvrijwillige zorg zoveel mogelijk wordt voorkomen en of het zorgplan geschikt is om ernstig nadeel te voorkomen in het geval van verlenging van de onvrijwillige zorg, als bedoeld in artikel 11a, eerste en tweede lid, van de Wzd.
Ad 5) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een bij de zorg betrokken arts – stap 1
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 1 van het Wzd stappenplan door een bij de zorg betrokken arts in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 1 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een bij de zorg betrokken arts vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
Deze prestatie kan in rekening worden gebracht wanneer de zorgverantwoordelijk zelf geen arts is en onvrijwillige zorg wordt verleend in de categorieën medische handelingen en overige therapeutische maatregelen, beperkingen van de bewegingsvrijheid of insluiten als bedoeld in artikel 2, eerste lid, onderdelen a, b en c, van de Wzd.
Ad 6) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een bij de zorg betrokken arts – stap 2, 4 of 5
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2, 4 of 5 van het Wzd stappenplan door een bij de zorg betrokken arts in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2, 4 of 5 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een bij de zorg betrokken arts vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie kan voor iedere cliënt telkens na het geheel doorlopen van een enkele stap (stap 2, 4 of 5) worden gedeclareerd.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Overleg tussen een bij de zorg betrokken arts met de zorgverantwoordelijke over het inzetten van onvrijwillige zorg in het geval van verlenging van de onvrijwillige zorg, als bedoeld in de artikelen 10, tiende lid, jo. 10, derde lid, van de Wzd;
Deze prestatie kan in rekening worden gebracht wanneer de zorgverantwoordelijk zelf geen arts is en onvrijwillige zorg wordt verleend in de categorieën medische handelingen en overige therapeutische maatregelen, beperkingen van de bewegingsvrijheid of insluiten als bedoeld in artikel 2, eerste lid, onderdelen a, b en c, van de Wzd.
Ad 7) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een niet bij de zorg betrokken deskundige - stap 2
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2 van het Wzd stappenplan door een niet bij de zorg betrokken deskundige in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 2 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een niet bij de zorg betrokken deskundige vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Overleg tussen door een niet bij de zorg betrokken deskundige met een zorgverantwoordelijke over het zorgplan om mogelijk tot nieuwe inzichten te komen waardoor het leveren van onvrijwillige zorg niet meer nodig is, in het geval van verlenging van de onvrijwillige zorg, als bedoeld in de artikelen 10, tiende lid, jo. 10, derde lid, van de Wzd.
Ad 8) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een niet bij de zorg betrokken deskundige (stap 4 of 5)
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 4 of 5 van het Wzd stappenplan door een niet bij de zorg betrokken deskundige in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 4 of 5 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een niet bij de zorg betrokken deskundige vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie kan voor iedere cliënt telkens na het geheel doorlopen van een enkele stap (stap 4 of 5) worden gedeclareerd.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Overleg tussen een niet bij de zorg betrokken deskundige met een zorgverantwoordelijke over het zorgplan om mogelijk tot nieuwe inzichten te komen waardoor het leveren van onvrijwillige zorg niet meer nodig is, in het geval van een derde, vierde en iedere volgende verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend wordt, als bedoeld in de artikelen 10, tiende lid, jo. 10, derde lid, van de Wzd.
Ad 9) Uitvoering van het stappenplan Wzd in de extramurale setting door een onafhankelijke deskundige – stap 4
Deze prestatie omvat alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 4 van het Wzd stappenplan door een onafhankelijke deskundige in de extramurale setting. Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van stap 4 van het Wzd stappenplan in de extramurale setting door een onafhankelijke deskundige vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Deze prestatie omvat onder meer, maar niet uitsluitend:
-
Het adviseren van de zorgverantwoordelijke op het gebied van langdurige of intensieve zorg (bij een derde verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend wordt), als bedoeld in artikel 11, eerste lid, van de Wzd.
Ad 10) Medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang – rechterlijke machtiging
Het opstellen van een medische verklaring door een ter zake kundige arts ten behoeve van het verzoek van het Centrum Indicatiestelling Zorg tot het verlenen van een rechterlijke machtiging zoals omschreven in de Wet zorg en dwang.
Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van de medische verklaring voor de rechterlijke machtiging vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Het maximumtarief kan dus in rekening worden gebracht per medische verklaring.
Deze prestaties mag ook in rekening worden gebracht wanneer alle werkzaamheden zijn uitgevoerd, maar er uiteindelijk wordt besloten geen medische verklaring op te stellen.
Ad 11) Medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang – inbewaringstelling
Het opstellen van een medische verklaring door een ter zake kundige arts ten behoeve van een beschikking tot inbewaringstelling van de burgemeester van de gemeente waarin de betreffende persoon zich bevindt zoals omschreven in de Wet zorg en dwang.
Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van de medische verklaring voor de inbewaringstelling vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Het maximumtarief kan dus in rekening worden gebracht per medische verklaring.
Indien er geen medische verklaring voor een inbewaringstelling wordt opgesteld kan deze prestatie niet in rekening worden gebracht. Hiervoor kan de prestatie 'Beoordeling tot inbewaringstelling zonder afgifte medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang' in rekening worden gebracht, indien wordt voldaan aan alle voorwaarden van die prestatie.
Ad 12) Beoordeling tot inbewaringstelling zonder afgifte medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang
Deze prestatie kan in rekening worden gebracht indien aan alle onderstaande voorwaarden wordt voldaan:
-
er een beoordeling heeft plaatsgevonden door een ter zake kundige arts ten behoeve van een beschikking tot inbewaringstelling van de burgemeester van de gemeente waarin de betreffende persoon zich bevindt zoals omschreven in de Wet zorg en dwang;
-
de benodigde medische verklaring voor de inbewaringstelling door de ter zake kundige arts niet wordt afgegeven;
-
alle andere werkzaamheden die nodig zijn voor het afgeven van een medische verklaring wel zijn uitgevoerd.
Alle werkzaamheden die worden uitgevoerd in het kader van de beoordeling tot de inbewaringstelling in het kader van de Wet zorg en dwang vallen onder deze prestatiebeschrijving en kunnen niet via andere prestatiebeschrijvingen in rekening worden gebracht.
Het maximumtarief kan dus per beoordeling in rekening worden gebracht.
Ad 13) Verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per zitting
Bij het verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang wordt een zorgverlener door de rechter gevraagd om een toelichting te geven op de meest actuele geestestoestand van de cliënt en de noodzakelijk geachte zorg. Hierdoor wordt de kwaliteit van de rechterlijke beslissing en daarmee de kwaliteit van de zorg geborgd.
De prestatie kan in rekening worden gebracht indien aan alle onderstaande voorwaarden wordt voldaan:
-
De zorgverlener is op verzoek van de rechtbank ter zitting verschenen.
-
Ten aanzien van de cliënt waarvoor de zorgverlener op verzoek van de rechterbank ter zitting is verschenen, is eerder één van de volgende prestaties gedeclareerd:
-
Medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang – rechterlijke machtiging; of
-
Medische verklaring in het kader van de Wet zorg en dwang – inbewaringstelling.
De prestatie kan per zitting in rekening worden gebracht.
Ad 14) Reistoeslag zorgverlener bij verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per 10 minuten
De prestatie Reistoeslag zorgverlener bij verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per 10 minuten kan alleen in rekening worden gebracht als de zorgverlener reistijd heeft gemaakt om bij de locatie waar de rechtszitting plaatsvindt te verschijnen, ter verantwoording van een medische verklaring in het kader van een rechterlijke machtiging of verlenging van de inbewaringstelling.
De prestatie is ter compensatie van tijd en kan in rekening worden gebracht indien aan alle onderstaande voorwaarden wordt voldaan:
-
De prestatie kan alleen in rekening worden gebracht in combinatie met de prestatie Verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per zitting;
-
De prestatie geldt per oproep om ter zitting te verschijnen per cliënt.
De prestatie wordt uitsluitend naar evenredigheid van de werkelijke tijd voor deze prestatie in tijdseenheden van tien minuten gedeclareerd. Dit betekent dat de behandeltijd dient te worden afgerond naar het dichtstbijzijnde veelvoud van tien minuten.
Ad 15) Verblijf bij inbewaringstelling voor cliënten met een (vermoeden van een) verstandelijke beperking
De prestatie 'Verblijf bij inbewaringstelling voor cliënten met een (vermoeden van een) verstandelijke beperking' bevat de zorg ten tijde van een gedwongen opname met inbewaringstelling (IBS) aan cliënten met een (vermoeden van een) verstandelijke beperking. De cliënt is aangewezen op crisiszorg, blijkende uit het feit dat de IBS is opgelegd.
De prestatie omvat de volgende componenten:
-
Verblijf:
-
Verblijf voor zorg die medisch noodzakelijk is. Hierbij is inbegrepen de huisvestingskosten, inventaris, eten en drinken, schoonmaak, linnengoed, outillagemiddelen, etc.
-
24-uurs beschikbaarheid en zorglevering van verpleging en/of verzorging.
-
De geneeskundige zorg geleverd door de specialist ouderengeneeskunde en arts verstandelijk gehandicapten. Bij de geneeskundige zorg is ook de diagnostiek, voor zover uitgevoerd door de specialist ouderengeneeskunde en arts verstandelijk gehandicapten, inbegrepen. Indien een specialist ouderengeneeskunde een geriatrisch assessment uitvoert ten behoeve van toegang tot de geriatrische revalidatiezorg, is dit niet opgenomen in de integrale prestaties van het eerstelijnsverblijf.
-
De psychologische zorg binnen het verblijf, die samenhangt met de indicatie voor opname in het verblijf.
-
De paramedische zorg (fysiotherapie, oefentherapie Mensendieck/Cesar, logopedie, diëtetiek en ergotherapie) binnen het verblijf, die samenhangt met de indicatie voor opname in het verblijf.
-
De zorg zoals psychiaters die plegen te bieden;
-
Farmaceutische zorg:
-
Kosten van geneesmiddelen vallen buiten het tarief en moeten apart in rekening worden gebracht als declaratie binnen de farmaceutische zorg. In de totstandkoming van de tarieven voor het verblijf bij inbewaringstelling voor cliënten met een (vermoeden van een) verstandelijke beperking zijn geneesmiddelen uit de kosten van het verblijf gehaald.
-
Omdat uitsluitend de kosten van geneesmiddelen buiten de tarieven om gedeclareerd moeten worden, maken de kosten die verband houden met de terhandstelling en hulpmiddelen alsmede de kosten voor dieetpreparaten wel onderdeel uit van het tarief. Onder dieetpreparaten worden diverse voedingsdranken, sondevoeding en metabole preparaten geschaard. Ook de kosten van eiwit- en vetpreparaten maken onderdeel uit van het tarief.
-
Toebehoren als infusievloeistof of wanneer een geneesmiddel reeds in een injectienaald is verpakt, maken geen onderdeel uit van het tarief voor verblijf en moeten als declaratie binnen de farmaceutische zorg gedeclareerd worden.
Deze prestatie is declarabel per kalenderdag en kan enkel gedeclareerd worden op dagen dat de cliënt aanwezig is ten tijde van de IBS.
Artikel 6 Totstandkoming maximumtarieven
1. De totstandkoming van de maximumtarieven is beschreven in het Verantwoordingsdocument 'Onderbouwing maximumtarieven in de Beleidsregel Wet zorg en dwang', welk document als bijlage bij deze beleidsregel is opgenomen.
Bij vaststelling van de maximumtarieven is rekening gehouden met:
a. Indexatie
De maximumtarieven worden jaarlijks trendmatig aangepast met een gewogen gemiddelde index voor personele- en materiële kosten. De trendmatige aanpassing voor jaar t wordt gebaseerd op de voorcalculatie voor jaar t en de nacalculatie op de indices jaar t-1 (zie ook artikel 4.3);
b. Vergoeding voor gederfd rendement op eigen vermogen (VGREV)
Conform de Beleidsregel Algemeen kader tariefprincipes curatieve zorg hanteert de NZa als uitgangspunt dat ondernemersrisico een element is in de opbouw van het tarief. Voor de * heeft de NZa een generiek vergoedingspercentage bepaald van 5,47% ter dekking van de opportunity costs voor het aanhouden van eigen vermogen. Voor het bepalen van het aandeel eigen vermogen is uitgegaan van een normatief aandeel eigen vermogen/totaal vermogen van 40%. Dit resulteert in een opslag op het tarief van 0,8%.
2. Tariefsoort
Er gelden maximumtarieven.
3. Jaarlijkse indexering
De tarieven worden in beginsel jaarlijks ambtshalve geïndexeerd. Voor wat betreft de loonkosten wordt de index vastgesteld door het Ministerie van VWS. Deze index houdt verband met de CAO-afspraken. Voor wat betreft de materiële kosten wordt aangesloten bij de prijsindexcijfer particuliere consumptie uit het Centraal Economisch Plan (CEP) van het Centraal Planbureau (CPB). De op het tarief toe te passen index is het gewogen gemiddelde van de loon- en materiële indices waarbij wordt uitgegaan van een aandeel van 85,2% loonkosten en 14,8% materiële kosten. Het tarief wordt vastgesteld op basis van een voorcalculatie voor jaar t en de definitieve indices van jaar t-1.
Artikel 7 Bekendmaking, inwerkingtreding en citeertitel
Inwerkingtreding / Bekendmaking
Deze beleidsregel treedt in werking met ingang van 1 januari 2024.
Ingevolge artikel 5, aanhef en onder e, van de Bekendmakingswet, zal deze beleidsregel in de Staatscourant worden geplaatst.
Citeertitel
Deze beleidsregel wordt aangehaald als: Beleidsregel Wet zorg en dwang.
Toelichting
Regelgeving NZa
Op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg):
- stelt de NZa beleidsregels vast met betrekking tot het uitoefenen van de bevoegdheid om prestatiebeschrijvingen en tarieven vast te stellen;
- stelt de NZa beschikkingen vast ten behoeve van het rechtsgeldig in rekening kunnen brengen van een tarief.
In deze beleidsregel wordt de eerstgenoemde bevoegdheid concreet uitgewerkt in beleid.
Op basis van de uitgangspunten beschreven in deze beleidsregel stelt de NZa prestaties met maximumtarieven vast in een beschikking. Deze prestaties met maximumtarieven staan in de 'Prestatie- en tariefbeschikking Wet zorg en dwang'. In deze beschikking worden nadere voorwaarden, voorschriften en beperkingen gesteld aan de declaratie van bepaalde prestaties. Zorgaanbieders mogen geen tarief voor een prestatie in rekening brengen waarvoor de NZa geen prestatiebeschrijving heeft vastgesteld.
Tarieven
In het voormelde verantwoordingsdocument staat opgenomen op welke wijze de tarieven voor de beschreven prestaties tot stand komen. Hiervoor worden de basisbedragen op definitief niveau jaar t-1 weergegeven en daarbij aangegeven dat de tarieven vervolgens jaarlijks geïndexeerd worden. Doel van het indexeren van de tarieven is de zorgaanbieders te corrigeren voor de te verwachte inflatie. Het tarief dat is weergegeven in de prestatie- en tariefbeschikking wordt daarmee vastgesteld op basis van een (gewogen) voorcalculatie voor jaar t en de definitieve index van jaar t-1.
De Wet zorg en dwang (Wzd)
2020
De Wzd is op 1 januari 2020 van kracht geworden. De Wzd vervangt, tezamen met de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz), de Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BOPZ). De Wzd regelt de rechten van mensen met een verstandelijke beperking of met een psychogeriatrische aandoening (bijvoorbeeld dementie) die onvrijwillige zorg (moeten) krijgen of onvrijwillig worden opgenomen in een zorginstelling.
2021
Met ingang van 1 januari 2021 heeft de NZa een prestatiebeschrijving vastgesteld voor de medische verklaring in het kader van de Wzd.
2022
Vanaf 2022 is de prestatiebeschrijving voor de medische verklaring gesplitst in drie prestatiebeschrijvingen, één voor de rechterlijke machtiging en twee voor de inbewaringstelling.
Ook zijn de prestaties 'Verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per zitting', 'Reistoeslag zorgverlener bij verschijnen ter zitting in het kader van de Wet zorg en dwang, per 10 minuten' en 'Verblijf bij inbewaringstelling voor cliënten met een (vermoeden van een) verstandelijke beperking' vastgesteld.
2024
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gevraagd een kostenonderzoek uit te voeren naar de macromeerkosten van de uitvoering van de Wzd binnen en vanuit de extramurale zorgverlening en een advies uit te brengen over een passende bekostiging van deze kosten.
Vervolgens heeft KPMG Advisory N.V. op verzoek van de NZa een onderzoek uitgevoerd naar de tijdsinzet van de betrokken professionals om het stappenplan uit te voeren. Ook geeft het onderzoeksrapport de benodigde incidentele en structurele ICT- en opleidingskosten weer, die essentieel zijn voor de in- en uitvoering van de Wzd.
Vervolgens heeft de NZa per 2024 prestatiebeschrijvingen en tarieven vastgesteld voor de uitvoering van de Wzd in de extramurale setting.
De prestatiebeschrijvingen in deze beleidsregel zien op personen die niet in het bezit zijn van een Wlz-indicatie. Voor personen met een Wlz-indicatie zijn prestatiebeschrijvingen opgenomen in de Beleidsregel prestatiebeschrijvingen en tarieven zorgzwaartepakketten en volledig pakket thuis en de Beleidsregel prestatiebeschrijvingen en tarieven modulaire zorg.
Digitale zorg
De prestatiebeschrijvingen van de NZa zijn functioneel omschreven. Dit betekent dat de zorg zelf wordt omschreven, maar dat niet wordt voorgeschreven wie de zorg levert, of waar de zorg moet worden geleverd. Dit biedt zorgaanbieders en zorgverzekeraars ruimte om eigen keuzes te maken over de inzet van vormen van digitale zorg. Het staat zorgaanbieders binnen de bestaande prestaties vrij om hun zorgproces te veranderen door bijvoorbeeld face-to-face contact gedeeltelijk te vervangen door digitale zorg op afstand, of om digitale zorg als aanvulling op de behandeling aan te bieden. Dit is mogelijk zonder dat de bestaande prestaties gewijzigd moeten worden.
Of digitale zorg geleverd kan worden, is in de meeste gevallen ter beoordeling aan de zorgaanbieder. Een belangrijk wettelijk kader is de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). De Wkkgz omschrijft normen voor het aanbieden van goede zorg die van goede kwaliteit en van goed niveau moet zijn. Per zorgvraag en situatie moet hieraan invulling worden gegeven door de zorgaanbieder.
Voorwaarde voor het declareren van de digitale zorg is wel dat de zorg op afstand inhoudelijk vergelijkbaar is met de reguliere zorgverlening.
Artikelsgewijs
Artikel 5, onderdelen 1 t/m 9 – extramurale setting
De prestaties als omschreven in artikel 5, onderdelen 1 tot en met 9, zijn van toepassing op de cliënt in de extramurale setting. Dit betekent dat de cliënt thuis verblijft en dus niet is opgenomen in bijvoorbeeld een eerstelijnsverblijf, een medisch-specialistische of ggz-instelling (niet limitatieve opsomming).
Artikel 5, onderdeel 10 - Rechterlijke machtiging
De prestatiebeschrijving ziet alleen op de toepassing van de Wzd voor personen zonder Wlz-indicatie, waarbij een opname benodigd is waartegen de betrokkene zich verzet. Voor deze opname is een rechterlijke machtiging nodig. Deze machtiging wordt afgegeven door de burgerlijke rechter op verzoek van het CIZ. Voor dit verzoek is een medische verklaring nodig van een ter zake kundige arts die de cliënt met oog op de machtiging kort te voren heeft onderzocht, maar niet bij diens behandeling betrokken was (d.w.z. minimaal één jaar geen zorg heeft verleend aan de cliënt). Inhoudelijk betekent dit dat deze zorgverlener moet vaststellen dat er sprake is van een relevante diagnose en dat de gediagnosticeerde aandoening dreigt te leiden tot 'ernstig nadeel' in de zin van de Wzd en dat de opname of het verblijf noodzakelijk en proportioneel is om dit 'ernstig nadeel' af te wenden. Dit is een zorginhoudelijke, diagnostische conclusie waarbij vooral het gedrag en geestesgesteldheid en mogelijk de somatiek van de betrokkene in het geding zijn.
Artikel 5, onderdelen 11, 12 en 15 - Inbewaringstelling
Daarnaast is het mogelijk dat een burgemeester een inbewaringstelling gelast indien het ernstig nadeel zodanig onmiddellijk dreigend is dat een rechterlijke machtiging als bedoeld in artikel 24, eerste lid, van de Wet zorg en dwang niet kan worden afgewacht. Hiertoe is eveneens een medische verklaring nodig van een ter zake kundige arts. Hetgeen hiervoor over de medische verklaring voor de rechterlijke machtiging is vermeld is ook van toepassing voor de medische verklaring voor de inbewaringstelling.
De terzake kundige arts wordt tijdens het beoordelen van een cliënt in het kader van een inbewaringstelling (meestal) vergezeld door een psychiatrisch/gespecialiseerd verpleegkundige, vanwege de veiligheid en het verlenen van een aantal zorgtaken.
De toegevoegde wachttijd heeft onder andere betrekking op het wachten op dossier(s), de burgemeester, crisisplek en/of ambulance.
Artikel 5, onderdeel 14 - Reistoeslag zorgverlener bij verschijnen ter zitting
De zitting kan bijvoorbeeld plaatsvinden op de rechtbank, bij de cliënt thuis of de instelling waar de cliënt verblijft.
Zorgverleners die hun behandeling binnen de muren van de instelling uitvoeren en buiten het woon-werkverkeer geen reistijd maken om ter zitting te verschijnen in de instelling, kunnen deze toeslag niet in rekening brengen. Als de zitting online plaatsvindt is het ook niet mogelijk om deze prestatie in rekening te brengen.