Onderwerp: Bezoek-historie

Rapport Handvatten duiding zorgplicht zorgkantoren

Dit onderwerp bevat de volgende rubrieken.

Handvatten bij de uitvoering van de zorgplicht door zorgkantoren

0. Digitale zorg banners_4def-01

 

Deze handvatten helpen u, de Wlz-uitvoerders en zorgkantoren, om invulling te geven aan de uitvoering van de zorgplicht. In de Wet langdurige zorg (Wlz) is een zorgplicht voor Wlz-uitvoerders en zorgkantoren opgenomen. Die zorgplicht is een belangrijke voorwaarde in het stelsel voor langdurige zorg om te waarborgen dat de verzekerde de zorg krijgt die hij nodig heeft en waar hij recht op heeft. Wlz-uitvoerders en zorgkantoren hebben hiertoe een resultaatsverplichting. Deze handvatten geven richting aan de verwachtingen die de NZa heeft bij de uitvoering van de zorgplicht door zorgkantoren.

De zorgkantoren zijn voor hun regio's aangewezen zodat de verzekerden die daar wonen tijdige en passende zorg kunnen krijgen. Wat er precies nodig is om dit te bereiken, hangt af van de omstandigheden. Daarom is de zorgplicht grotendeels een open norm. Als zorgkantoor heeft u, namens de Wlz-uitvoerders(s), een eigen verantwoordelijkheid om hier invulling aan te geven. Deze handvatten zijn bedoeld om meer houvast te bieden bij het voldoen aan deze open norm, maar zijn nadrukkelijk niet bedoeld als de enige wijze waarop aan de zorgplicht kan worden voldaan. We willen nadrukkelijk dat zorgkantoren de ruimte voelen om eigen afwegingen te maken, in het belang van het gewenste resultaat: tijdige toegang tot passende zorg voor verzekerden.

Context

De langdurige zorg is in Nederland goed georganiseerd, maar staat ook onder druk. Het aantal mensen met een aanspraak op Wlz-zorg nam in 2019 met 3% toe ten opzichte van 2018. De kosten van de langdurige zorg stegen met 10%. De wachtlijsten voor de verpleeghuiszorg namen in 2019 verder toe. Zorgkantoren geven aan dat de complexiteit van de zorgvraag toeneemt, waardoor zij moeite hebben om passende plekken (vooral in de gehandicaptenzorg) te vinden. Er zijn personeelstekorten, vooral van verpleegkundigen, specialisten ouderengeneeskunde en huisartsen met voldoende expertise op het gebied van de Wlz-doelgroepen. Deze tekorten zullen in de toekomst door de dubbele vergrijzing verder toenemen. Dit maakt het van belang te zoeken naar creatieve en vernieuwende manieren om langdurige zorg goed, toegankelijk en betaalbaar te houden.

Financiële middelen randvoorwaardelijk, maar geen garantie voor een duurzame oplossing

Zoals aangegeven zijn er uitdagingen in het vinden van een duurzame oplossing om te kunnen blijven voldoen aan de zorgplicht. Bij het vervullen van de zorgplicht moet het zorgkantoor tijdig toegang tot passende zorg borgen, binnen de grenzen van het collectief betaalbaar blijven van diezelfde zorg. Bij het oplossen van knelpunten in de toegankelijkheid leidt meer geld niet vanzelf tot een duurzame oplossing. Sterker nog, meer geld kan een duurzame oplossing in de weg staan, omdat meer geld de prikkel voor echte verandering kan wegnemen. Echter, voldoende financiële middelen is wel een belangrijke randvoorwaarde voor het kunnen voldoen aan de zorgplicht. Hiermee dragen de zorgkantoren, als uitvoerders van de volksverzekering die de Wlz is, bij aan de houdbaarheid van het zorgstelsel in het licht van het groeien en verzwaren van de zorgvraag de komende jaren. Het gaat daarbij immers om het bewaren van het goede evenwicht tussen de kosten, de kwaliteit en de omvang van de gecontracteerde zorg.

Wlz-uitvoerders en zorgkantoren

De Wlz is een volksverzekering. Uitvoering van de Wlz vindt plaats in speciaal daarvoor ingerichte rechtspersonen, binnen een groep waartoe ook een zorgverzekeraar behoort: de Wlz-uitvoerders. Voor de verstrekking van zorg via een persoonsgebonden budget (pgb) is het land ingedeeld in regio's, waarvoor de uitvoeringstaken liggen bij door het ministerie van VWS aangewezen specifieke Wlz-uitvoerders: de zorgkantoren. Aan hen zijn door de overige Wlz-uitvoerders ook mandaten en volmachten overgedragen voor het invullen van de wettelijke zorgplicht. Dat is het meest zichtbaar, maar niet beperkt tot, het sluiten van zorginkoop overeenkomsten met zorgaanbieders.

Hierdoor zijn verzekerden/cliënten voor het verzilveren van hun aanspraak op Wlz-zorg aangewezen op het zorgkantoor in hun regio. Cliënten kunnen dus niet wisselen van zorgkantoor. Zorgkantoren zijn verantwoordelijk voor het leveren van tijdig passende zorg voor alle Wlz-verzekerden in hun regio. Zij rapporteren daarover ook aan de Wlz-uitvoerder bij wie de verzekerde ingeschreven is, want deze blijft ervoor verantwoordelijk dat de eigen verzekerden tijdig de passende zorg krijgen die ze nodig hebben. Wlz-uitvoerders moeten de zorgkantoren scherp houden op een goede uitvoering van de zorgplicht en spreken, indien nodig, zorgkantoren daarop aan.

Deze handvatten richten zich op de uitvoering van de zorgplicht door zorgkantoren. In de handvatten spreken we dan ook over de rol van zorgkantoren in het uitvoeren van de zorgplicht, aangezien de operationele taken behorend bij het borgen van de zorgplicht door zorgkantoren worden gedaan. Als verantwoordelijken voor de zorglicht controleren Wlz-uitvoerders elkaar op het uitvoeren van de zorgplicht door de aangewezen zorgkantoren.

Verantwoordelijkheid zorgaanbieder en andere financiers en afhankelijkheden

Het nakomen van de zorgplicht kan het zorgkantoor niet alleen. Ook andere partijen hebben een verantwoordelijkheid bij het realiseren van goede, toegankelijke en betaalbare zorg. Zo hebben zorgaanbieders de verantwoordelijkheid voor de daadwerkelijke zorgverlening in het kader van de behandelrelatie met de cliënt. Ook moeten zij het zorgkantoor tijdig van de juiste en betrouwbare informatie voorzien. Daarnaast is het zorgkantoor afhankelijk van andere inkopers, zoals gemeenten en zorgverzekeraars, bij de uitvoering van de zorgplicht. Met het oog op de toegankelijkheid van de zorg in de toekomst, zien we ook andere afhankelijkheden voor het zorgkantoor. De (regionale) arbeidsmarktproblematiek nu en in de toekomst is een voorbeeld van een situatie waarin een zorgkantoor tegen de grenzen van de eigen beïnvloedingssfeer aanloopt. In situaties waar dit het geval is, agendeert het zorgkantoor dit bij andere partijen, zoals de NZa, zorgaanbieders of beleidsmatig verantwoordelijke organisaties.

Fonds langdurige zorg & doelmatigheid

Zorg waarop verzekerden recht hebben op basis van de Wlz wordt gefinancierd uit het Fonds langdurige zorg. Zorgkantoren hebben hun eigen regionale contracteerruimte. De contracteerruimte is het financiële kader dat beschikbaar is voor elk zorgkantoor om zorg in natura te contracteren bij aanbieders of zelfstandige zorgverleners. Daarnaast zijn er regionale pgb-kaders waaruit zorgkantoren de pgb's financieren.

Zorgkantoren moeten de zorg doelmatig inkopen. Immers, met de beschikbare middelen moet het zorgkantoor de zorg doelmatig organiseren. Dit gaat verder dan alleen de verantwoordelijkheid voor de betaalbaarheid van zorg en heeft consequenties voor de uitvoering van de zorgplicht. De doelmatige uitvoering van de Wlz door zorgkantoren is een wettelijke opdracht. De NZa ziet toe op zowel de doelmatige als rechtmatige uitvoering van de Wlz. Wanneer het zorgkantoor als gevolg van het financieel beschikbare kader niet aan de zorgplicht kan voldoen, is het van belang dat het zorgkantoor hierover tijdig in gesprek gaat met de NZa en VWS.

Zorgplichtthema's

In dit handvat duiden we onze verwachtingen over hoe zorgkantoren uitvoering zouden kunnen geven aan hun zorgplicht. Het spreekt voor zich dat het niet mogelijk is de zorgplicht voor alle uiteenlopende situaties toe te lichten. Daarom kiezen we ervoor een duiding te geven voor een aantal zwaarwegende, complexe en actuele thema's. Per thema gaan we in op wat we verwachten van het zorgkantoor met betrekking tot het nakomen van de zorgplicht. Het gaat om de thema's:

  1. Wachtlijsten

  2. Discontinuïteit van zorg

  3. Complexe casuïstiek

  4. Toekomstbestendig zorglandschap

  5. Catastrofe

  6. Kwaliteit van zorg

Als het nodig is, stellen we voor specifieke zorgplichtthema's aanvullende (toetsings-) kaders op.

Opbouw handvatten

Ten grondslag aan onze verwachtingen voor het nakomen van de zorgplicht, liggen drie terugkerende activiteiten: signaleren en anticiperen, handelen en agenderen, en monitoren en evalueren. Aan de hand van deze drie activiteiten duiden we onze verwachtingen. Het begint daarbij altijd met het inzicht krijgen en het achterhalen van knelpunten. Op basis van deze informatie verwachten wij dat een zorgkantoor actie onderneemt en als de actie buiten de beïnvloedingssfeer van het zorgkantoor ligt, dit op tijd agendeert. Deze verwachtingen zijn niet uitputtend, maar zijn richtinggevend voor het zorgkantoor.

  • Signaleren en anticiperen

De eerste activiteit richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen. Dit valt allemaal onder de noemer 'signaleren en anticiperen'.

Op het moment dat het zorgkantoor signaleert dat er knelpunten zijn in de uitvoering van haar zorgplicht door het zorgkantoor, verwachten wij dat het gesprek geïnitieerd wordt door de zorgkantoren met de ketenpartijen. De NZa is hierbij nauw betrokken en zal in gezamenlijkheid zoeken naar een oplossing. Hierbij liggen diverse interventies voor handen, welke telkens afgewogen zullen worden op welke wijze deze bijdraagt aan een oplossing. Het doel is tot een oplossing te komen binnen ieders eigen beïnvloedingsfeer en rol/verantwoordelijkheden.

  • Handelen en agenderen

Onder de tweede activiteit, handelen en agenderen, valt onder meer het maken van afspraken met zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij. Ligt de oplossing buiten de beïnvloedingssfeer van het zorgkantoor, dan geven we expliciet aan dat zorgkantoren dit moeten agenderen bij bijvoorbeeld de NZa, andere overheden, andere zorgorganisaties, zorgkantoren/Wlz-uitvoerders en/of gemeenten. Het aanpakken en waar mogelijk voorkomen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

  • Monitoren en evalueren

De laatste activiteit gaat over het monitoren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

Het belang van actuele en betrouwbare data

Data helpt zorgkantoren bij het signaleren van actuele en toekomstige knelpunten in de toegankelijkheid van zorg. Zorgkantoren kunnen veel informatie halen uit data die zij bijvoorbeeld in het kader van de contractering en het vergoeden van zorg ontvangen. Daarnaast is een goede informatievoorziening en data essentieel voor het goed kunnen uitvoeren van hun taak. Het gebruik van deze data en het effect van het gebruik is onderdeel van de verwachtingen die we hebben bij het (kunnen) uitvoeren van de zorgplicht.

Zorg in natura en persoonsgebonden budget (pgb)

Er is een verschil in de mate waarin zorgkantoren verantwoordelijk zijn voor de levering van zorg. Dit verschil hangt af van de keuze van cliënten voor zorg in natura of zorg via het persoonsgebonden budget. De gekozen thema's in deze handvatten en de daarbij behorende verwachtingen hebben voornamelijk betrekking op de zorg in natura. De verantwoordelijkheid van het zorgkantoor in het geval van geleverde zorg bij persoonsgebonden budget strekt tot tijdige toegang tot zorg en tijdige betaling van de zorgverleners. Wat het zorgkantoor moet doen richting de verzekerde wanneer de verzekerde kiest voor een pgb, staat beschreven bij de verschillende thema's.

Wettelijk kader

De zorgplicht staat in hoofdstuk 4, titel 2, van de Wlz. In de Memorie van Toelichting wordt gesteld dat zorgplicht de belangrijkste verplichting van de Wlz-uitvoerder is. Dit betekent dat de Wlz-uitvoeder ervoor moet zorgen dat de bij hem ingeschreven verzekerden hun recht op zorg tot gelding kunnen brengen en de Wlz-uitvoeder hen daarbij informeert over de verschillende vormen van zorg.

Meer uitleg over de zorgplicht is ook te vinden in de Beleidsregel toezichtkader zorgplicht Wlz. Daarnaast hebben we een normenkader voor de uitvoering van de Wlz opgesteld. Dat kader bevat alle normen waarop de toezichthouder zich baseert bij de uitoefening van haar toezicht op de uitvoering van de Wlz.

Status van dit document: de zorgplicht: handvatten voor zorgkantoren

Dit document verheldert wat wij van zorgkantoren verwachten bij het uitvoeren van de zorgplicht. Dit is niet uitputtend. Soms kan of moet het zorgkantoor meer of andere dingen doen dan wij hier als algemene verwachtingen aangeven. Het zorgkantoor moet blijven nadenken over wat in een specifieke (individuele) situatie nodig is om aan de zorgplicht te voldoen. Belangrijk is dat het zorgkantoor een weloverwogen keuze maakt en deze op een herleidbare manier vastlegt.

1 Thema: Wachtlijsten

U bent ervoor verantwoordelijk dat cliënten in de Wlz tijdig passende en kwalitatief goede zorg ontvangen. Hiervoor koopt u voldoende zorg in die aansluit op de zorgbehoefte van cliënten in uw zorgkantoorregio's. U ondersteunt de cliënt met informatie en bemiddeling. Als de cliënt niet direct de zorg kan worden geboden die hij nodig heeft doordat er een wachtlijst is of wanneer de cliënt de zorg (nog) niet in een instelling wil ontvangen, ontvangt de cliënt de benodigde overbruggingszorg.

U kunt hierbij denken aan:

Signaleren en anticiperen

Signaleren en anticiperen richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen.

  • U verzamelt en analyseert informatie over de wensen en behoeften van cliënten en monitort het zorgaanbod van de door u gecontracteerde zorgaanbieders. Hiermee brengt u in kaart wat de cliënten nodig hebben en hoe het gecontracteerde aanbod in kwantiteit en kwaliteit in die vraag voorziet. Dit doet u voor de korte, middellange en lange termijn. U weet op hoofdlijnen wat de zorgbehoefte van cliënten in de regio is en waar het knelt in het aanbod. U bepaalt manieren om eventuele problemen op te pakken en u betrekt deze inzichten bij de inkoop van zorg.

  • U spant zich ervoor in dat de informatie in het iWlz-systeem over wachtlijsten bij de door u gecontracteerde zorgaanbieders actueel en betrouwbaar is. Indien nodig gaat u in gesprek met de zorgaanbieders om de aanlevering te verbeteren.

  • De informatie en inzichten die u verzamelt zijn op het niveau van zorgkantoorregio's beschikbaar voor alle relevante partijen buiten en binnen uw organisatie.

Dat alle Wlz-cliënten tijdig passende en kwalitatief goede zorg krijgen, is een resultaatsverplichting voor zorgkantoren. De realiteit leert echter dat wachtlijsten regelmatig oplopen voor bepaalde cliëntgroepen en/of zorgvormen en dat relatief veel cliënten die langdurige zorg nodig hebben geconfronteerd worden met wachtlijsten. Dan zijn aanvullende activiteiten nodig.

  • U signaleert tijdig dat knelpunten ontstaan met betrekking tot de wachtlijsten en/of wachttijden voor cliënten(groepen) en u bepaalt de mogelijke consequenties en handelt hierna.

  • U bepaalt manieren om de problemen aan te pakken. Deze zijn zichtbaar in de zorginkoop. Belangrijke vragen in uw analyse zijn:

    • Hoe groot is de groep cliënten voor wie dit knelpunt optreedt?

    • Hoeveel impact heeft het knelpunt op de zorg voor deze groep cliënten?

    • Is te verwachten dat de groep cliënten voor wie dit knelpunt speelt snel groter wordt?

    • Speelt dit knelpunt ook in andere zorgkantoorregio's? Hoe gaan andere zorgkantoren ermee om?

Handelen en agenderen

Onder de activiteit 'handelen en agenderen' valt onder meer het maken van afspraken met andere partijen, waaronder zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij, evenals het aankaarten van probleemsituaties bij bijvoorbeeld andere zorgorganisaties, zorgverzekeraars en –kantoren, Wlz-uitvoerders en gemeenten. Het oplossen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

  • U contracteert voldoende zorgaanbieders in uw zorgkantoorregio('s) die tijdige passende zorg kunnen leveren.

  • U houdt in de inkoop rekening met de zorgbehoeften en voorkeuren van uw cliënten in de specifieke regio. Het gaat dan in ieder geval om de verwachte aantallen cliënten en indicaties. Daarnaast houdt u redelijkerwijs rekening met de godsdienstige gezindheid, levensovertuiging, culturele achtergrond en de seksuele gerichtheid van de verzekerden.

  • U initieert en stimuleert samenwerking met relevante stakeholders in de zorgkantoorregio('s) om de beschikbaarheid, tijdigheid, toegang en kwaliteit van het zorgaanbod te verbeteren. De samenwerking met stakeholders zet u om in concrete afspraken. U zet zich, vanuit uw verantwoordelijkheid, in voor een goede afstemming tussen zorg en ondersteuning vanuit de Wmo, Jeugdwet, Wlz en Zvw.

  • U informeert de cliënt over de keuzemogelijkheden, rechten en plichten binnen de zorg in de Wlz, inclusief de mogelijkheid om gedurende de periode waarin hij nog in afwachting is van een passende plek, overbruggingszorg te ontvangen.

  • U staat de cliënt die met een wachttijd wordt geconfronteerd bij. Dat doet u door hen bijvoorbeeld te informeren over de mogelijke leveringsvormen en zorgaanbieders in de regio. Uw activiteiten voor wachtende cliënten sluiten aan bij de urgentie van de zorgvraag en de voorkeuren van een cliënt.

  • Indien nodig biedt u de cliënt proactief aan om te bemiddelen. Als bemiddeling niet succesvol is (bijvoorbeeld als er nog geen passende plek gerealiseerd kan worden, of als een cliënt een plek weigert) monitort u of de cliënt de wachttijd verantwoord overbrugt. U biedt zo nodig overbruggingszorg aan.

  • Om cliënten goed te kunnen informeren en bemiddelen registreert u de wensen en relevante context van cliënten op inzichtelijke wijze. Op het niveau van individuele cliënten heeft u een actueel en vastgelegd beeld van de situatie van wachtenden (reden voor wachten, duur van de wachttijd en inschatting van de urgentie). Ook signalen over lange wachtlijsten en verzoeken tot bemiddeling worden op een inzichtelijke manier geregistreerd en beheerd.

  • Zijn er knelpunten, bijvoorbeeld in het verkrijgen van de benodigde wachttijdinformatie, die u niet (alleen) kunt oplossen? Dan zorgt u ervoor dat u dit op tijd aankaart bij de NZa, andere zorgkantoren en overheden.

Niet in alle gevallen lukt het om tijdig een passend aanbod voor de cliënt te organiseren, met wachtlijsten tot gevolg. Overbruggingszorg aanbieden is dan in de meeste gevallen noodzakelijk. We verwachten dat het zorgkantoor ook aandacht besteedt aan het oplossen van de oorzaken van wachtlijsten met een meer structureel karakter. Dat betekent:

  • U neemt het initiatief om te zorgen voor uitbreiding van passend aanbod. Hier gaat een probleemanalyse aan vooraf, zodat helder is voor welke groep cliënten een oplossing nodig is.

  • Waar dit relevant is, betrekt u ook andere partijen, zoals de gemeente, en de zorgverzekeraar. Afstemming met collega's bij een ander zorgkantoor kan nodig zijn als de oplossing niet in uw zorgkantoorregio('s) geboden kan worden. In de afstemming met andere partijen maakt u gebruik van eventuele bestaande, regionale initiatieven.

  • Indien de financiering niet binnen de reguliere contractafspraken past, maakt u aanvullende afspraken.

  • Zijn er problemen die u niet (alleen) kunt oplossen? Bijvoorbeeld in de financiering of regelgeving? Ga dan tijdig in overleg met andere partijen zoals de NZa, andere overheden en andere zorgkantoren.

Monitoren en evalueren

Dit gaat over het monitoren en evalueren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

  • U monitort de uitvoering van afspraken met zorgaanbieders zoals de tijdige levering van zorg. Is de voortgang in het geding dan spreekt u partijen daarop aan.

  • U monitort de resultaten van de bemiddeling die u heeft geboden. Ook monitort u of cliënten op de wachtlijst zich nog steeds in een verantwoorde situatie bevinden.

  • U onderzoekt of de behandelde casuïstiek eenmalig is of dat de frictie voor een grotere groep cliënten geldt. Neem indien van toepassing gepaste maatregelen om de gesignaleerde fricties op te lossen.

  • U monitort en evalueert periodiek het effect van uw acties om wachtlijsten terug te dringen. U zorgt ervoor dat de acties doeltreffende oplossingen zijn voor de knelpunten. Waar het nodig is of beter kan, stuurt u bij.

2 Thema: Complexe casuïstiek

U bent ervoor verantwoordelijk dat cliënten in de Wlz tijdig passende en kwalitatief goede zorg ontvangen. Om er voor te zorgen dat dit lukt moet u voldoende zorg inkopen die aansluit op de zorgbehoefte van cliënten in uw zorgkantoorregio('s). In veel gevallen zal de cliënt eenvoudig zelf zijn weg vinden binnen het zorgaanbod naar passende zorg. Als de cliënt echter een zorgvraag heeft die niet eenvoudig past in het beschikbare aanbod (bijvoorbeeld door multiproblematiek of doordat de zorgvraag meerdere domeinen bestrijkt) neemt u vanuit uw verantwoordelijkheid de regie om te zorgen voor passend aanbod. Waar dat nodig is, zet u zich in voor goede afstemming tussen Wlz-zorg en de andere domeinen: Zvw, Wmo en Jeugdwet en forensische zorg.

U kunt hierbij denken aan:

Signaleren en anticiperen

Signaleren en anticiperen richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen.

  • U verzamelt en analyseert informatie over de wensen en behoeften van cliënten en monitort het zorgaanbod van de door u gecontracteerde zorgaanbieders. U analyseert specifiek welke complexe zorgvragen zich voordoen, zich mogelijk voor gaan doen en waar die zich bevinden. In uw zorginkoopafspraken anticipeert u hierop.

  • U zorgt ervoor dat de cliënt het zorgkantoor eenvoudig kan benaderen met o.a. vragen die betrekking hebben op het niet (kunnen) krijgen van passende zorg en/of waar hun zorgverleners zich melden met een verzoek tot zorgbemiddeling.

  • U werkt goed samen en maakt afspraken met relevante partijen zoals de betrokken zorgprofessionals, de zorgverzekeraar en zorgkantoren in andere regio's om de cliënt van passende zorg te voorzien.

Handelen en agenderen

Onder de activiteit 'handelen en agenderen' valt onder meer het maken van afspraken met andere partijen, waaronder zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij, evenals het aankaarten van probleemsituaties bij bijvoorbeeld andere zorgorganisaties, zorgverzekeraars en -kantoren en gemeenten. Het oplossen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

  • Waar nodig neemt u het initiatief om te zorgen voor passend aanbod voor de cliënt in samenspraak met één of meerdere zorgaanbieders. Indien nodig, betrekt u andere relevante partijen, via bestaande regionale initiatieven. Afstemming met collega's bij een ander zorgkantoor kan nodig zijn als de oplossing niet in uw zorgkantoorregio('s) geboden kan worden.

  • U staat de cliënt met een (tijdelijke) complexe zorgvraag zo goed mogelijk bij. Dat doet u door hen in ieder geval te informeren over de keuzemogelijkheden, rechten en plichten binnen de zorg in de Wlz, rekening houdend met de specifieke situatie waarin de cliënt zich bevindt.

  • Indien nodig biedt u de cliënt proactief aan om te bemiddelen en te ondersteunen bij het verhelderen van de zorgvraag, al dan niet via onafhankelijke cliëntondersteuning. Als bemiddeling niet succesvol is (bijvoorbeeld als er nog geen passende plek gerealiseerd kan worden, of als een cliënt een plek weigert) monitort u of de cliënt de wachttijd verantwoord overbrugt. U biedt zo nodig overbruggingszorg aan.

  • Om cliënten goed te kunnen informeren en bemiddelen registreert u de zorgvraag en relevante context van cliënten op inzichtelijke wijze.

  • Indien de financiering niet binnen de reguliere contractafspraken past, dan maakt u zover dat mogelijk is aanvullende afspraken. Als de financiering uit verschillende domeinen komt, dan zet u zich in voor de totstandkoming van goede afspraken en draagt u daar vanuit uw rol als zorgkantoor aan bij.

  • Zijn er problemen die u niet (alleen) kunt oplossen? Bijvoorbeeld in de financiering of regelgeving? Kaart dit dan op tijd aan bij andere partijen zoals de NZa, andere overheden en andere zorgkantoren.

Monitoren en evalueren

Dit gaat over het monitoren en evalueren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

  • U onderzoekt of (toekomstige) cliënten voldoende bekend zijn met uw rol als zorgbemiddelaar en onderzoekt of het loket voldoende vindbaar en bereikbaar is. U spant zich in om eventuele knelpunten met betrekking tot de vindbaarheid en bereikbaarheid van het loket weg te nemen.

  • U monitort en evalueert of de zorgbemiddeling passend is geweest en de cliënt passende zorg ontvangt.

  • U onderzoekt of er meerdere (toekomstige) cliënten zijn met een soortgelijke zorgbehoefte, die u niet goed weten te vinden via het loket en bedenkt creatieve manieren om deze groep te bereiken.

  • U onderzoekt of er meerdere (toekomstige) cliënten zijn met een soortgelijke zorgbehoefte. Op basis daarvan bekijkt u of de zorginkoop moet worden aangepast.

3 Thema: Discontinuïteit van zorg

U bent ervoor verantwoordelijk dat cliënten in de Wlz tijdig passende en kwalitatief goede zorg ontvangen. Is er sprake van een (dreigende) uitval van zorg, bijvoorbeeld door faillissement? Dan bent u erop voorbereid dat de cliënt tijdige en passende zorg kan blijven ontvangen, waarbij u aandacht heeft voor de individuele behoeften van de cliënt. Blijft de cliënt zorg ontvangen van de onder druk staande zorgaanbieder? Dan moet de cliënt ervanuit kunnen gaan dat er maatregelen worden getroffen waardoor de zorg, passend en tijdig, doorgang blijft vinden. Sluit de aanbieder (gedeeltelijk), dan moet de cliënt terecht kunnen bij een andere zorgaanbieder. Cliënten behouden hierbij altijd aanspraak op tijdige, bereikbare en kwalitatief goede zorg die aan hun behoeften voldoet.

U kunt hierbij denken aan:

Signaleren en anticiperen

Signaleren en anticiperen richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen.

  • U verzamelt en analyseert signalen, monitort de (financiële) positie van gecontracteerde zorgaanbieders en brengt mogelijke risico's in kaart. Dit doet u voor individuele zorgaanbieders en specifiek voor zorgaanbieders met een zeer gespecialiseerd aanbod. U kijkt naar het mogelijke effect op de continuïteit van zorgverlening op de korte, middellange en lange termijn en daarmee risico's voor de zorgplicht. U hebt hiervoor een adequate analyse van zowel actuele als toekomstige risico's geborgd c.q. een goed functionerend Early Warning System (EWS). U betrekt de inzichten die u hieruit op doet bij de inkoop van zorg.

  • U legt zorgaanbieders verplichtingen op over het tijdig afgeven van een signaal aan het zorgkantoor bij dreigende discontinuïteit.

  • Binnen het zorgkantoor is geborgd dat u tijdig en aantoonbaar onderzoek doet bij dreigende discontinuïteit van een zorgaanbieder, waar nodig in afstemming met de zorgaanbieder en met andere zorgkantoren. U analyseert daarnaast ook of de situatie bij de aanbieder uniek is, of breder speelt in de regio en sector.

  • U bereidt zich voor op maatregelen voor een passende interventie bij een vastgesteld risico van discontinuïteit van zorg, bijvoorbeeld een aanstaand of acuut faillissement. U treedt tijdig in contact met de zorgaanbieder en onderzoekt samen alternatieve scenario's. Waar nodig zoekt u hierbij afstemming met andere zorgkantoren en andere relevante partijen.

Handelen en agenderen

Onder de activiteit 'handelen en agenderen' valt onder meer het maken van afspraken met andere partijen, waaronder zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij, evenals het aankaarten van probleemsituaties bij bijvoorbeeld andere zorgorganisaties, zorgverzekeraars en –kantoren, Wlz-uitvoeders en gemeenten. Het oplossen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

Scenario 1: Dreigende (gedeeltelijke) sluiting van een zorgaanbieder die noodzakelijk is voor het kunnen realiseren van de zorgplicht.

  • U stuurt er waar nodig op aan dat de zorgaanbieder op tijd de nodige maatregelen neemt die zorgen voor een duurzaam (financieel) levensvatbare organisatie. Hiermee beoogt u de continuïteit van zorg voor de verzekerden (ook op de langere termijn) te borgen.

  • Waar nodig faciliteert u deze maatregelen door bijvoorbeeld bepaalde contractuele afspraken te maken of aan te passen.

Scenario 2: Een zorgaanbieder gaat sluiten en cliënten moeten verhuizen naar andere zorgaanbieders.

  • U zorgt samen met andere stakeholders voor duidelijke regie. Waar dat nodig is, zorgt u voor een crisisorganisatie. U stelt onder andere een plan op waarin aandacht is voor zaken die van belang zijn voor de zorgplicht, zoals de wijze waarop een zorgvuldige afbouw van zorg plaatsvindt en (het faciliteren van) een goede overdracht.

  • U contracteert tijdig voldoende andere zorgaanbieders die de zorg voor cliënten kunnen overnemen en maakt afspraken met overdragende en overnemende zorgaanbieders wanneer de situatie dat toestaat. U borgt, in samenwerking met de overdragende en overnemende zorgaanbieder(s) en eventuele andere betrokkenen, dat de coördinatie en uitvoering van het plan goed verloopt tot op het niveau van de individuele cliënt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het bewaken dat het proces van het matchen van zorgvraag en -aanbod en dat u dit waar nodig faciliteert. Ook informatieverstrekking, zorgbemiddeling, cliëntondersteuning en (het faciliteren van) een zorgvuldige overdracht van cliënten zijn van belang.

  • U draagt vanuit uw rol en mogelijkheden bij aan het realiseren van voldoende financiële middelen om de overdracht of de gecontroleerde afbouw te realiseren.

  • Om ervoor te zorgen dat alle stakeholders goed op de hoogte zijn, zorgt u voor een heldere en zorgvuldige communicatie, zowel richting de media als richting cliënten, zorgprofessionals, en andere ketenpartners en betrokkenen over de wijze waarop en door wie de zorgverlening wordt voortgezet.

  • U onderneemt tijdig actie om te voorkomen dat er financiële middelen worden uitgekeerd aan failliete, gestopte of malafide zorgaanbieders waar geen levering van Wlz-zorg tegenover staat of heeft gestaan.

  • Bovenstaande stappen gelden ook voor zorg die via een pgb geleverd wordt. U houdt via de reguliere pgb-processen zicht op de zorgcontuïteit en bijbehorende risico's bij de individuele pgb cliënt. Op moment van acute financiële nood bij een van de zorgaanbieders onderneemt zorgkantoor tijdig actie om tijdig passende zorg te kunnen blijven bieden.

Voor beide scenario's:

Kaart knelpunten die u niet (alleen) kunt oplossen op tijd aan (met inachtneming van eventuele afspraken en regelgeving daarover). Dit doet u bij organisaties zoals de NZa, IGJ en andere zorgkantoren.

Monitoren en evalueren

Dit gaat over het monitoren en evalueren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

  • U monitort en evalueert het functioneren van het eigen EWS. Ook houdt u de uitvoering van de gemaakte afspraken met zorgaanbieders over het tijdig afgeven van een signaal bij dreigende discontinuïteit in de gaten. U evalueert de uitkomsten en neemt maatregelen ter verbetering van het proces van vroegsignalering.

  • Aan de hand van signalen of bijvoorbeeld eigen onderzoek monitort u of er knelpunten zijn in de uitvoering van de overdracht van cliënten naar de overnemende zorgaanbieder. Waar nodig zorgt u voor passende oplossingen.

  • Na afloop van een situatie waarin zorg is gediscontinueerd evalueert u samen met betrokkenen hoe het proces is verlopen en welke lessen er zijn geleerd.

4 Thema: Toekomstbestendig zorglandschap

U bent ervoor verantwoordelijk dat cliënten in de Wlz tijdig passende en kwalitatief goede zorg ontvangen. Niet alleen nu, maar ook in de toekomst. De verwachte toename van het aantal ouderen, in combinatie met een groeiend tekort aan gekwalificeerd personeel, maken dat dit alleen al in kwantitatieve zin een enorme uitdaging is. Daarnaast zijn ook de zorgvraag en de woonvoorkeuren van toekomstige cliënten anders dan die waarop het huidige aanbod is ingericht. Met het oog op de toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van de langdurige zorg voor toekomstige cliënten, is het belangrijk dat zorgkantoren zich daar nu, in samenwerking met relevante partners in de regio, volop op voorbereiden. Dit zien wij als het borgen van de zorgplicht in de toekomst. Om de reden heeft het een plek in dit handvat gekregen. Daarmee heeft dit thema een andere invalshoek dan de andere thema's en passages die gaan over de resultaatsverplichting bij de uitvoering van de zorgplicht door zorgkantoren in het hier en nu. De activiteiten die in dit thema worden genoemd dragen bij om ook op langere termijn passende zorg te kunnen leveren en aan de zorgplicht te kunnen voldoen.

U kunt hierbij denken aan:

Signaleren en anticiperen

Signaleren en anticiperen richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen.

  • U beschikt over een onderbouwde inschatting van de zorgbehoefte op de langere termijn en het daarbij passende zorgaanbod (rekening houdend met de specifieke wensen van de cliënten in de regio). U verzamelt en analyseert data over de ontwikkelingen van vraag en aanbod en signaleert tot welke knelpunten dit mogelijk leidt. Dit brengt u in kaart voor uw zorgkantoorregio('s) voor de middellange tot lange termijn. Onderscheidt daarbij waar relevant verschillende cliëntengroepen, zorg- en leveringsvormen.

  • Breng voor uw zorgkantoorregio('s) de samenwerking tussen zorgprofessionals en organisaties in kaart, en signaleer eventuele knelpunten in het zorglandschap. Achterhaal samen met relevante partners in de regio achterliggende oorzaken van de te verwachten knelpunten en inventariseer mogelijke oplossingen, en wat ervoor nodig is deze succesvol in te zetten. U koppelt deze inzichten aan uw lange termijnvisie op het duurzaam organiseren van de langdurige zorg in uw regio('s).

Handelen en agenderen

Onder de activiteit 'handelen en agenderen' valt onder meer het maken van afspraken met andere partijen, waaronder zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij, evenals het aankaarten van probleemsituaties bij bijvoorbeeld andere zorgorganisaties, zorgverzekeraars en –kantoren, Wlz-uitvoerders en gemeenten. Het oplossen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

  • U neemt maatregelen gericht op het oplossen van knelpunten in de aansluiting tussen de zorgbehoefte en het zorgaanbod op de (middel)lange termijn of agendeert knelpunten bij belanghebbende partijen indien de oplossing buiten uw beïnvloedingssfeer ligt..

  • Samen met uw regiopartners voert u de regioplannen uit. U vertaalt de afspraken die voortkomen uit de regioplannen in het zorginkoopbeleid en in de contractuele afspraken met zorgaanbieders.

  • U stimuleert nieuw en/of innovatief zorgaanbod, passend bij de verwachte toekomstige vraag (zowel bij bestaande zorgaanbieders als bij nieuwe zorgaanbieders). Daarbij heeft u ook voor de mogelijkheden voor (toekomstige) cliënten om te kunnen kiezen voor zorg die aansluit bij hun voorkeuren. Denk daarbij aan keuze voor een bepaalde leveringsvorm, of voorkeuren vanuit bijvoorbeeld hun godsdienstige gezindheid, levensovertuiging, culturele achtergrond en seksuele geaardheid.

  • Zijn er knelpunten die u niet (alleen) kunt oplossen, dan kaart u dit op tijd aan bij andere partijen zoals de NZa of andere overheden. Denk hierbij aan vraagstukken rondom het (regionale) arbeidsmarkttekort, of de bekostiging van nieuwe vormen van (netwerk)zorg, over de domeinen van de Zvw, Wlz, Wmo en Jeugdwet heen.

Monitoren en evalueren

Dit gaat over het monitoren en evalueren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

  • U monitort de resultaten van de projecten op het gebied van het realiseren van een toekomstbestendig zorglandschap. Ook monitort u de maatregelen die gericht zijn op het versterken van coördinatie en samenwerking om gesignaleerde knelpunten in het zorgaanbod weg te nemen. Waar dat nodig is, zorgt u voor passende vervolgacties.

  • U monitort periodiek de effecten en de uitvoering van de contractuele afspraken. Deze uitkomsten legt u vast en evalueert u. U gebruikt ze om uw zorginkoopbeleid en/of zorginkoop bij te sturen.

5 Thema: Kwaliteit van zorg

U bent ervoor verantwoordelijk dat cliënten in de Wlz tijdig passende en kwalitatief goede zorg ontvangen. De zorg voor de cliënt dient continu te verbeteren, zodat deze bijdraagt aan de kwaliteit van leven van de cliënt. U heeft de opdracht om zorg in te kopen die zoveel mogelijk is afgestemd op de behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. De kwaliteit van zorg die u inkoopt is van adequaat niveau en u bent hierover blijvend met zorgaanbieders in gesprek.1 U stuurt op passende zorg. Daartoe beoordeelt u zorgaanbieders op kwaliteit en doelmatigheid en verwerkt dit in de contracten die u sluit.

Als de cliënt heeft gekozen voor pgb, is de cliënt weliswaar medeverantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg die hij ontvangt, en ziet u er op toe dat er blijvend sprake is van passende zorg.

U kunt hierbij denken aan:

Signaleren en anticiperen

Signaleren en anticiperen richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen.

  • Omdat kwaliteit van zorg vele vormen aanneemt onderhoudt u continu en proactief contact met zorgaanbieders om een eigen en actueel beeld te vormen van de kwaliteit van de geleverde zorg. U zorgt ervoor dat zorgaanbieders u proactief informeren bij kwaliteitsproblemen.

  • U onderzoekt (toekomstige) wensen voor wat betreft de kwaliteit van zorg van cliënten en neemt dat mee in de zorginkoop.

  • Over medische en technische ontwikkelingen in zorg informeert u zich proactief en gaat u met zorgaanbieders in gesprek over mogelijkheden voor verbetering van de kwaliteit van zorg.

  • Om de vraag te beantwoorden of er nog sprake is van passende zorg bij pgb-houders doet u periodiek onderzoek, door bijvoorbeeld het doen van huisbezoeken.

Handelen en agenderen

Onder de activiteit 'handelen en agenderen' valt onder meer het maken van afspraken met andere partijen, waaronder zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij, evenals het aankaarten van probleemsituaties bij bijvoorbeeld andere zorgorganisaties, zorgverzekeraars en –kantoren, Wlz-uitvoerders en gemeenten. Het oplossen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

  • U stimuleert en bevordert (proactief) de kwaliteit van zorg. Dit is expliciet onderwerp van uw beleid, zichtbaar in de inkoopstrategie en –besluiten, onder andere door het formuleren van doelstellingen en verwachtingen van zorgaanbieders en het maken van concrete contractafspraken.

  • Wanneer een zorgaanbieder volgens u onvoldoende kwaliteit van zorg levert, verbindt u hieraan consequenties. Bijvoorbeeld door verbeterafspraken te maken of deze zorgaanbieder niet meer te contracteren.

  • Vastlegging en opvolging van de eigen waarnemingen heeft u geborgd in adequate processen. Vastlegging, onderzoek en opvolging van meldingen van zorgaanbieders over de kwaliteit van zorg heeft u binnen het zorgkantoor geborgd.

  • U bereidt zich voor op passende maatregelen om ook de kwaliteit van zorg in de toekomst te borgen. Onderdeel daarvan is dat hierin proactief andere belanghebbenden betrekt. Hierbij horen in ieder geval: Wlz-uitvoeders, (organisaties van) cliënten en toezichthouders.

  • U acteert proactief in het organiseren en (financieel) ondersteunen van samenwerking tussen zorgaanbieders ter bevordering van de kwaliteit, zoals in lerende netwerken.

  • Innovaties stimuleert u waar nodig; u deelt goede voorbeelden. U stuurt erop dat gecontracteerde zorg niet alleen aansluit bij de actuele stand van techniek en wetenschap maar bevordert deze ook.

Monitoren en evalueren

Dit gaat over het monitoren en evalueren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

  • U monitort en evalueert de effectiviteit van de activiteiten in het zorginkoopproces of zorginkooprelatie gericht op kwaliteit van zorg. De uitkomsten van dat onderzoek legt u vast in een geborgd proces en deelt u met de zorgaanbieder.

  • De uitkomsten van uw onderzoek naar de effectiviteit het zorginkoopproces of zorginkooprelatie maakt u inzichtelijk voor uw cliënten en andere belanghebbenden. Daarbij verantwoordt u gemaakte keuzes in de opvolging van uw bevindingen.

  • De vaststelling van toekomstige strategie en toekomstig beleid ten aanzien van de kwaliteit van zorg is expliciet mede gebaseerd op de uitkomsten van uw onderzoek.

6 Thema: Catastrofe

U bent ervoor verantwoordelijk dat cliënten in de Wlz tijdig passende en kwalitatief goede zorg ontvangen. Door een catastrofe kan dit onder druk komen te staan. Onder een catastrofe verstaan we bijvoorbeeld een natuurramp (bijvoorbeeld een storm, overstroming, aardbeving), een pandemie, een kernexplosie. Dit kan een landelijke, regionale of plaatselijke gebeurtenis zijn. Een catastrofe vergt extra inspanning en alertheid. Door een catastrofe kan bijvoorbeeld bepaald zorgaanbod (tijdelijk) wegvallen, kan de zorgvraag toenemen, kunnen langere wachttijden ontstaan of kunnen bepaalde middelen niet meer beschikbaar zijn. Deze zaken kunnen ook gelijktijdig optreden. Het is van belang dat zorgkantoren voorbereid zijn en adequaat handelen. Ook voor andere soorten crises dan die formeel als catastrofe zijn aan te merken en waarbij vergelijkbare problemen kunnen spelen, is uiteraard van belang dat zorgkantoren zo veel mogelijk voorbereid zijn en adequaat handelen.

U kunt hierbij denken aan:

Signaleren en anticiperen

Signaleren en anticiperen richt zich op het op orde hebben van het proces van het zien van risico's voor de zorgplicht. Het gaat om het achterhalen van behoeften en knelpunten in het zorgaanbod, het bepalen van mogelijke gevolgen voor verzekerden en het bedenken van manieren om dit op te lossen.

  • U bent alert op het ontstaan en bereidt zich vanuit uw verantwoordelijkheid effectief voor op verschillende mogelijke typen catastrofes, waar van belang in afstemming en samenwerking met relevante partijen. Denk hierbij aan het maken van scenario's en draaiboeken met aandacht voor (interne) processen in de organisatie en eventueel daarbuiten.

  • Scenario's en draaiboeken worden periodiek getest, waarbij opgedane ervaringen worden verwerkt in de scenario's en draaiboeken.

  • Als een catastrofe zich dreigt voor te doen, onderzoekt u (al dan niet in samenwerking met andere partijen) de omvang, verwachte duur en effecten van de catastrofe voor de continuïteit, kwaliteit en toegankelijkheid van zorg.

  • Als een catastrofe zich voordoet, onderzoekt en analyseert u mogelijke problemen voor de toegankelijkheid en continuïteit van zorg. Voorbeelden hiervan zijn: discrepantie tussen vraag en aanbod van zorg, de continuïteit van zorg (binnen een instelling), financiering en samenwerking tussen partijen.

  • U bereidt zich voor op een passende interventie gegeven de omvang van de catastrofe. Zorg ervoor dat u op tijd relevante partijen betrekt en informeert. U onderzoekt (gezamenlijke) alternatieve scenario's.

Handelen en agenderen

Onder de activiteit 'handelen en agenderen' valt onder meer het maken van afspraken met andere partijen, waaronder zorgaanbieders. Ook het bemiddelen van verzekerden naar zorg hoort hierbij, evenals het aankaarten van probleemsituaties bij bijvoorbeeld andere zorgorganisaties, zorgverzekeraars en –kantoren, Wlz-uitvoerders en gemeenten. Het oplossen van deze probleemsituaties, in afstemming met andere partijen, is ook onderdeel van de activiteit 'handelen en agenderen'.

  • U handelt snel en effectief bij een catastrofe, samen of in afstemming met relevante partijen. Afhankelijk van de situatie verschilt de gevraagde actie.

  • U neemt waar nodig de regie, al dan niet in samenwerking met andere partijen, in de aanpak van activiteiten die van belang zijn voor de zorgplicht.

  • U stimuleert en bevordert (proactief) dat de zorgaanbieder(s) op tijd de nodige maatregelen treft om de zorg te continueren, af te bouwen, te verplaatsen of juist uit te breiden. U faciliteert dit, bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van financiële middelen of het bieden van ondersteuning in het beschikbaar komen van (extra) medicijnen of hulpmiddelen.

  • U borgt dat de coördinatie en uitvoering van de maatregelen plaatsheeft tot op het niveau van de individuele cliënt. Denk hierbij aan het bewaken dat het proces van het matchen van zorgvraag en -aanbod tijdig begint en ordentelijk verloopt, dat u dit proces waar nodig faciliteert, en dat u - wanneer aan de orde - een zorgvuldige overdracht van individuele cliënten faciliteert.

  • U zet actief in op zorgbemiddeling. U zorgt voor heldere informatievoorziening over het handelen van het zorgkantoor en de verwachtingen die uw verzekerden en anderen van u mogen hebben. U informeert en stemt af met verzekerden, cliënten, zorgverleners, huisartsen en andere ketenpartners en stakeholders.

  • Zijn er knelpunten die u niet (alleen) kunt oplossen? Kaart dit dan op tijd aan bij andere partijen zoals de NZa, overheden en andere zorgkantoren.

Monitoren en evalueren

Dit gaat over het monitoren en evalueren van afspraken met zorgaanbieders. Ook het monitoren van de resultaten van zorgbemiddeling, (oplossingen voor) probleemsituaties en het periodiek evalueren en bijsturen van de aanpak en resultaten valt onder de noemer 'monitoren en evalueren'.

  • U monitort en evalueert tijdig en tussentijds het effect van de maatregelen die u heeft genomen. Waar nodig worden maatregelen aangepast.

  • Ook monitort en evalueert u of de cliënten de zorg krijgen die ze nodig hebben. U achterhaalt of ze onduidelijkheden of onzekerheden ervaren. Als dit het geval is, dan treft u passende maatregelen.

  • Na afloop van de catastrofe evalueert u samen met betrokken hoe het proces is verlopen, welke lessen er zijn geleerd en u van anderen kunt leren en hoe te handelen na afloop van de catastrofe.

Naar boven