-
Op 10 december 2018 heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een aanvraag ontvangen in de zin van artikel 49a van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) voor het verkrijgen van goedkeuring van een voorgenomen concentratie (hierna: de aanvraag). In deze aanvraag is medegedeeld dat Stichting Spaarne Gasthuis voornemens is uitsluitende zeggenschap te verkrijgen over een onderdeel van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis B.V. in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, van de Mededingingswet (Mw). Op 4 januari 2019 is deze aanvraag tot goedkeuring omgezet in een verzoek in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wmg, zijnde een verzoek tot het verlenen van ontheffing van het verbod om een concentratie tot stand te brengen zonder daaraan voorafgaande goedkeuring, zoals neergelegd in artikel 49a, eerste lid, Wmg.
Partijen
-
Stichting Spaarne Gasthuis (hierna: Spaarne) is actief op het gebied van medisch specialistische zorg in gemeente Haarlemmermeer, Haarlemmerliede, Duin- en Bollenstreek, Kennemerland, Velsen en gemeente Haarlem.
-
De kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis B.V. (hierna: kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis) bood bariatrische zorg aan vanuit het Slotervaartziekenhuis B.V. (hierna: Slotervaartziekenhuis) in Amsterdam.
Het voornemen
-
Het voornemen betreft overname van patiënten, een deel van het personeel (28 medewerkers) en een deel van de activa van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis door Spaarne. Het voornemen blijkt onder meer uit het persbericht van 21 november 2018 waarin de opdeling van de verschillende specialismen over omliggende zorginstellingen bekend is gemaakt[1], een door Spaarne opgestelde offerte van 6 december 2018, een bij de aanvraag overgelegde (concept) VPN-overeenkomst van 7 december 2018, een door partijen ondertekende activa-overeenkomst van 18 december 2018, een door de curator verzonden patiëntbrief van 14 december 2018 en bij de aanvraag overgelegde correspondentie tussen Spaarne en […].
Toepasselijkheid van de zorgspecifieke concentratietoets
-
Betrokken organisaties zijn Spaarne en een onderdeel van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis.
-
Betrokken organisaties kwalificeren als zorgaanbieder in de zin van artikel 1, onderdeel c, onder 1, van de Wmg.
-
Uit de bij de aanvraag ter beschikking gestelde gegevens over het aantal personen dat werkzaam is bij de betrokken organisaties blijkt dat de voorgenomen concentratie binnen de werkingssfeer van het in artikelen 49a t/m 49d van de Wmg geregelde zorgspecifieke concentratietoezicht valt.
-
Het voornemen leidt tot het ontstaan van een concentratie in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b Mw. De in randnummer 4 omschreven transactie leidt er namelijk toe dat Spaarne uitsluitende zeggenschap verkrijgt over een onderdeel van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis.
Beoordeling
-
Artikel 49d, eerste lid, Wmg geeft de NZa de mogelijkheid om in spoedeisende gevallen op verzoek van degene die de aanvraag voor het verkrijgen van goedkeuring heeft gedaan, ontheffing te verlenen van het in artikel 49a, eerste lid, Wmg gestelde verbod, indien de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden.
-
Hieronder za achtereenvolgens worden beoordeeld of sprake is van een spoedeisend geval en of de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden.
A. Spoedeisendheid
-
Het Slotervaartziekenhuis verkeert sinds 25 oktober 2018 in staat van faillissement.[2]De zorgverlening aan de patiënten van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis is vanaf die datum afgebouwd waardoor deze niet meer door Slotervaartziekenhuis kan worden gegarandeerd. Spaarne ziet zich dan ook genoodzaakt om vanaf 7 januari 2019 te starten met het behandelen van OK patiënten vanuit de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis en gestaag het volume uit te breiden. Ook dient Spaarne de overige fasen van de overname van de kavel bariatrie tijdig voor te bereiden.De curatoren hebben, teneinde de continuïteit van de zorgverlening te garanderen, op 14 december 2018 de bariatrie patiënten naar Spaarne verwezen.
-
Gezien het voorgaande acht de NZa het aannemelijk dat de continuïteit van de zorgverlening aan patiënten van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis gevaar loopt. Tevens acht de NZa het aannemelijk dat de zorgverlening aan patiënten kan worden gecontinueerd indien de voorgenomen concentratie op korte termijn plaatsvindt. De NZa concludeert dat sprake is van een spoedeisend geval in de zin van artikel 49d, eerste lid Wmg.
B. Redelijk vermoeden van goedkeuring
-
In het algemeen geeft de NZa haar goedkeuring voor een voorgenomen concentratie tussen partijen, mits voldaan wordt aan de volgende eisen:
partijen hebben voldoende inzicht gegeven in de verwachte effecten van de beoogde concentratie;
het oordeel en de aanbeveling van cliënten, personeel en andere betrokkenen zijn overtuigend en beargumenteerd meegewogen in de besluitvorming tot concentratie;
de continuïteit van cruciale zorg komt door de voorgenomen concentratie niet in het geding.
-
Voor de verlening van een ontheffing in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wmg is het noodzakelijk dat de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring niet zal onthouden. De NZa acht dat ten aanzien van de onderhavige voorgenomen concentratie tussen partijen aannemelijk. Daartoe is het volgende redengevend:
De verwachte effecten van de beoogde concentratie
-
De bij de aanvraag ter beschikking gestelde effectrapportage biedt inzicht in de verwachte effecten van de beoogde concentratie voor het zorgaanbod, de zorglocaties en eventuele risico’s die samenhangen met de concentratie. In het kader van de in randnummer 14 genoemde beoordelingsstandaard, acht de NZa de overgelegde effectrapportage in beginsel toereikend om tot het oordeel te komen dat de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de voorgenomen concentratie niet zal onthouden, mits aan het hierna onder C gestelde voorschrift wordt voldaan.
Betrokkenheid belanghebbenden
-
Voor de beoordeling van de betrokkenheid van cliënten en personeel bij de voorbereiding van de concentratie sluit de NZa aan bij de in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (hierna: Wmcz) en de Wet op de ondernemingsraden (hierna: WOR) verankerde advies- en instemmingsrechten van cliëntenraden en ondernemingsraden bij voorgenomen concentraties.[3]
-
Het onderdeel van de kavel bariatrie van Slotevaartziekenhuis doet door minder dan 50 personen zorg verlenen in de zin van de Wmg en valt daarom niet onder de reikwijdte van artikel 49a Wmg. Om die reden is de betrokkenheid van cliënten en personeel van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis door de NZa niet beoordeeld.
Cliënten
-
De cliëntenraad van Spaarne is door het bestuur van Spaarne geïnformeerd over de voorgenomenconcentratie. De cliëntenraad van Spaarne is in de gelegenheid gesteld vragen te stellen, opmerkingen te maken en een advies te geven over de voorgenomen concentratie. Vervolgens heeft de cliëntenraad van Spaarne positief geadviseerd. Om die reden acht de NZa het aannemelijk dat de cliënten van Spaarne op een zorgvuldige wijze zijn betrokken bij de voorbereiding van de voorgenomen concentratie.
Personeel
-
De ondernemingsraad, de verpleegkundige staf en de medische staf van Spaarne zijn door het bestuur van Spaarne geïnformeerd over de voorgenomen concentratie. Zij zijn in de gelegenheid gesteld vragen te stellen, opmerkingen te maken en een advies te geven over de voorgenomen concentratie. Vervolgens hebben zij positief geadviseerd. Om die reden acht de NZa het aannemelijk dat het personeel van Spaarne op een zorgvuldige wijze is betrokken bij de voorbereiding van de voorgenomen concentratie.
Andere stakeholders
-
Naast de cliënten en het personeel hebben partijen aangegeven dat zij met Zilveren Kruis en de curatoren in contact zijn geweest over de voorgenomen concentratie. Met Zilveren Kruis is overeenstemming bereikt over de overname van de patiënten van de kavel bariatrie van Slotervaartziekenhuis. Over het definitieve zorgbudget 2019 wordt door de daarbij betrokken partijen nog onderhandeld. Gezien het door Spaarne gemotiveerde spoedeisende karakter van de voorgenomen concentratie, is het niet mogelijk gebleken deze onderhandelingen voorafgaand aan de (beoogde) concentratiedatum af te ronden.
Continuïteit cruciale zorg
-
Spaarne levert spoedeisende hulp en acute verloskunde. Uit de bij de aanvraag overgelegde gegevens blijkt dat, als gevolg van de voorgenomen concentratie, geen veranderingen zullen plaatsvinden in de organisatie en verlening van deze vorm van zorg.
-
Gezien de spoedeisendheid van de besluitvorming omtrent het ontheffingsverzoek heeft de NZa geen nader onderzoek kunnen doen naar de voorgenomen concentratie.
- Gezien het beschrevene in randnummer 20 acht de NZa het wenselijk om voorschriften te verbinden aan de ontheffing om te borgen dat cliënten, personeel en andere betrokkenen op een zorgvuldige wijze zijn en zullen worden betrokken bij de verdere voorbereiding en uitvoering van de voorgenomen concentratie. In onderhavige aanvraag wordt derhalve het volgende voorschrift verbonden aan de ontheffing:
Conclusie
-
Gelet op het bovenstaande concludeert de NZa dat er in de onderhavige zaak sprake is van een spoedeisend geval zoals bedoeld in artikel 49d, eerste lid, Wmg, waarbij zij het redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden. Het verzoek om ontheffing zal derhalve worden toegewezen
Datum: 7 januari 2019
Hoogachtend,
Nederlandse Zorgautoriteit,
dr. M.J. Kaljouw
voorzitter Raad van Bestuur
Indien u het niet eens bent met dit besluit, dan kunt u binnen zes weken na verzending/bekendmaking van dit besluit een bezwaarschrift indienen bij de Nederlandse Zorgautoriteit. U kunt uw bezwaar indienen: per post of per fax. Het is niet mogelijk uw bezwaar via de e-mail in te dienen.
Adres: Nederlandse Zorgautoriteit
t.a.v. unit Juridische Zaken
Postbus 3017
3502 GA UTRECHT
(In de linkerbovenhoek van de envelop vermeldt u: Bezwaarschrift)
Fax: 030 – 296 82 96
Het bezwaar dient volgens artikel 6:5, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht schriftelijk en ondertekend te worden ingediend en dient ten minste de volgende gegevens te bevatten:
naam en adres van de indiener;
de dagtekening;
een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar zich richt;
de gronden (onderbouwing) van het bezwaar.
Wij verzoeken u een kopie van dit besluit bij te voegen.
[1] Te raadplegen op https://www.mcslotervaart.com/nieuws/persbericht-update-21-november-2018-welke-patientengroep-naar-welk-ziekenhuis-gaat .
[2] Insolventienummer F.13/18/340, kenmerk 13.ams.18.340.F.1306.1.18, te raadplegen via insolventies.rechtspraak.nl.
[3] Zie, onder andere, Kamerstukken II, 2011-2012, 33 253, nr. 3, p. 12; Kamerstukken II, 2012-2013, 33 253, nr. 6. p. 13; Kamerstukken I, 2012-2013, 33 253, C, p. 15-17.Gezien de spoedeisendheid van de besluitvorming omtrent het ontheffingsverzoek heeft de NZa geen nader onderzoek kunnen doen naar de voorgenomen concentratie.
-
Gelet op het bovenstaande concludeert de NZa dat er in de onderhavige zaak sprake is van een spoedeisend geval zoals bedoeld in artikel 49d, eerste lid, Wmg, waarbij zij het redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden. Het verzoek om ontheffing zal derhalve worden toegewezen.