Voorwoord – Oorlog in Oekraïne
'Speciale edities' van het Militair Rechtelijk Tijdschrift zijn zeldzaam - dan moet er echt een aanleiding voor zijn. En dat is nu het geval, want op 24 februari jl. was het een jaar geleden dat de Russische Federatie Oekraïne gewapenderhand binnenviel. Zoals genoegzaam bekend zijn de consequenties van deze oorlog zeer aangrijpend en complex, onder meer in humanitaire, politieke, economische en juridische zin.
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft in haar resoluties van onder meer 2 en 24 maart en 12 oktober 2022 de agressie, de daardoor veroorzaakte humanitaire ramp en de poging tot annexatie van delen van de Oekraïne in de sterkst mogelijke bewoordingen veroordeeld.1
De Nederlandse regering heeft sedert de inval haar steun aan de Oekraïense regering en het Oekraïense volk bij herhaling betuigd, in woord en in daad. Nederland heeft uitgebreid gehoor gegeven aan de oproep om de Oekraïense bevolking te steunen, zowel ter plaatse als door opvang in ons eigen land. Onlangs werd bekend dat Nederland inmiddels meer dan 1 miljard Euro aan militaire steun ter beschikking heeft gesteld.2
Het ministerie van Defensie is op tal van terreinen betrokken. De minister van Defensie, mevrouw drs. Kajsa Ollongren, heeft op 22 augustus 2022 een bezoek aan het land gebracht, waarbij zij een aantal door het oorlogsgeweld getroffen gebieden heeft bezocht. Zeer recentelijk nam zij nog krachtig stelling tegen de Russische agressie, sprekend over 'Poetin's immorele oorlog in Oekraine'.3 Vrijwel alle onderdelen van het ministerie van Defensie vervullen een rol ten behoeve van de steunverlening aan het land.
In deze zeer brede context verdient de juridische complexiteit van dit internationale gewapende conflict een gedegen beschouwing – het Militair Rechtelijk Tijdschrift is daarvoor het podium bij uitstek. De redactiecommissie is KTZ (LD) mr. dr. Martin Fink dan ook zeer erkentelijk voor diens initiatief, dat tot deze uitgave heeft geleid. Ik verwijs dan ook gaarne naar zijn introductie voor een inleiding op de bijdragen.
Het eerste exemplaar van deze 'speciale editie' is op 16 maart 2023 aan de minister van Defensie aangeboden. Daarnaast zal in goede samenwerking met de NLDA, UvA en andere organisatoren een Seminar plaatsvinden, waar meerdere auteurs over de diverse onderwerpen in gesprek zullen gaan. Datum en plaats van het Seminar worden op o.m. de MRT-website (https://puc.overheid.nl/mrt/) bekend gemaakt.
Mr Jan Peter Spijk MA
Brigade Generaal, Militair Juridische Dienst (b.d.)
Voorzitter Redactiecommissie MRT