Nummer R-20/7563/GA
Betreft [klager]
Datum 17 mei 2022
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van [klager] (hierna: klager)
1. De procedure
Klager heeft beklag ingesteld tegen de omstandigheid dat namens de directeur zonder klagers toestemming medische informatie is opgevraagd bij de medische dienst en dat de medische dienst deze informatie, zonder klagers toestemming, heeft verstrekt.
De beklagrechter bij de PI Ter Apel heeft op 9 juni 2020 het beklag ongegrond verklaard (TA-2020-121). De uitspraak van de beklagrechter is bijgevoegd.
Namens klager is beroep ingesteld tegen deze uitspraak.
De beroepscommissie heeft klager en de directeur van de PI Ter Apel (hierna: de directeur) in de gelegenheid gesteld hun standpunten schriftelijk (nader) toe te lichten.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
Het (medisch) beroepsgeheim geldt ook voor medisch personeel in detentie. Zolang er door klager geen toestemming is gegeven mag de medische dienst geen informatie geven aan ander (niet medisch) personeel. Nu dit wel is gebeurd, is sprake van schending van het beroepsgeheim zoals opgenomen in artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht. Subsidiair wordt verzocht te beoordelen in hoeverre sprake is van strijd met de Algemene verordening gegevensbescherming. Verzocht wordt de uitspraak van de beklagrechter te vernietigen.
Standpunt van de directeur
De directeur persisteert bij zijn standpunt zoals ingenomen in het verweerschrift in de beklagprocedure. Verzocht wordt de uitspraak van de beklagrechter te bevestigen en het beroep ongegrond te verklaren.
3. De beoordeling
Klager heeft verzocht het beroep mondeling te mogen toelichten. Dit verzoek is niet onderbouwd, terwijl de stukken voldoende informatie bevatten om het beroep te kunnen beoordelen. De beroepscommissie wijst het verzoek daarom af.
De beroepscommissie begrijpt het klaagschrift, in samenhang bezien met het beroepschrift, zo dat klager zich beklaagt over zowel het handelen van de directeur, en namens deze de juridisch medewerker, als het handelen van de medische dienst. De beklagrechter heeft zich inhoudelijk enkel uitgelaten over het handelen van de medische dienst.
Handelen van de medische dienst
De beroepscommissie overweegt ten aanzien van het handelen van de medische dienst als volgt. Op grond van artikel 28 en verder van de Penitentiaire maatregel (sinds 1 januari 2021 geregeld in art. 71c van de Penitentiaire beginselenwet) dient een gedetineerde, voordat hij een beroepschrift bij de RSJ indient, eerst een verzoek tot bemiddeling in te dienen bij het hoofd van de medische dienst. Volgt hier geen oplossing uit, dan stuurt het hoofd van de medische dienst de klacht ter verdere bemiddeling door naar de Medisch Adviseur bij het Ministerie van (thans:) Justitie en Veiligheid. Aldus staat voor klager een andere weg open om zijn klacht op dit onderdeel te laten beoordelen. Uit vaste jurisprudentie van de beroepscommissie volgt dat de beklagrechter zich bij klachten als deze onbevoegd dient te verklaren om daarvan kennis te nemen (zie RSJ 30 juli 2017, 17/2979/GA). Nu de beklagrechter zich in deze zaak ten onrechte (impliciet) bevoegd heeft verklaard door het beklag in behandeling te nemen en dit beklag vervolgens ongegrond te verklaren, zal de uitspraak van de beklagrechter worden vernietigd. Nu klager inmiddels niet meer is gedetineerd, zal de beroepscommissie de klacht niet ter bemiddeling voorleggen aan het hoofd van de medische dienst van de PI Ter Apel, maar de klacht rechtstreeks doorsturen naar de Medisch Adviseur bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Gelet op het voorgaande komt de beroepscommissie dan ook niet toe aan de vraag of al dan niet sprake is van strijd met het Wetboek van Strafrecht of de Algemene verordening gegevensbescherming.
Handelen van de directeur
De beroepscommissie stelt vast dat de beklagrechter niet heeft geoordeeld over het deel van de klacht dat is gericht tegen het handelen van de directeur, wat erop neerkomt dat zonder klagers toestemming gegevens over hem zijn opgevraagd bij de medische dienst. Zij zal om proceseconomische redenen dit beklagonderdeel in enige en hoogste instantie zelf afdoen.
Uit de stukken leidt de beroepscommissie af dat klager tijdens het bezoek een toiletmoment heeft aangevraagd. Onder 3.8.1. in de huisregels van de PI Ter Apel is opgenomen dat toiletgebruik tijdens het bezoek niet is toegestaan, behoudens een medische indicatie. De directeur heeft toegelicht dat om die reden aan de medische dienst is gevraagd of bij klager sprake is van een uitzonderingssituatie. Daarvan bleek geen sprake te zijn.
De beroepscommissie overweegt dat de directeur - ten behoeve van het naleven van de huisregels - de medische dienst enkel heeft gevraagd of bij klager sprake was van een medische indicatie en niet op welke gronden. Nu de directeur geen inhoudelijke informatie ten aanzien van klagers medische situatie heeft opgevraagd, is naar het oordeel van de beroepscommissie in dit geval geen sprake van een situatie waarin klagers toestemming gevraagd had moeten worden. Gelet hierop is de beroepscommissie van oordeel dat het handelen van de directeur niet als onredelijk of onbillijk kan worden aangemerkt. Het beklag zal daarom in zoverre ongegrond worden verklaard.
4. De uitspraak
De beroepscommissie vernietigt de uitspraak van de beklagrechter, bepaalt dat de beklagrechter zich ten aanzien van het handelen van de medische dienst onbevoegd had moeten verklaren om van de klacht kennis te nemen en stuurt deze klacht door naar de Medisch Adviseur bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
De beroepscommissie verklaart het beklag voor zover dit ziet op het handelen van de directeur ongegrond.
Deze uitspraak is op 17 mei 2022 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit mr. drs. F.A.M. Bakker, voorzitter, mr. A. Jongsma en mr. J.B. Oreel, leden, bijgestaan door mr. D. Boessenkool, secretaris.
secretaris voorzitter