Nummer 21/20706/GB
Betreft [Klager]
Datum 27 mei 2021
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van [Klager] (hierna: klager)
1. De procedure
De Minister voor Rechtsbescherming (hierna: verweerder) heeft op 3 februari 2021 beslist klager te plaatsen in de gevangenis van de Penitentiaire Inrichting (PI) Ter Apel.
Klager heeft daartegen bezwaar ingesteld. Verweerder heeft op 24 maart 2021 het bezwaar ongegrond verklaard.
Klagers raadsvrouw, mr. M.P. Friperson, heeft namens klager beroep ingesteld tegen deze beslissing.
De beroepscommissie heeft klager, zijn raadsvrouw en verweerder in de gelegenheid gesteld hun standpunten schriftelijk (nader) toe te lichten.
De beroepscommissie heeft kennisgenomen van het beroepschrift, de reactie van verweerder en de overige stukken.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
Verweerder heeft zich niet in redelijkheid op het standpunt kunnen stellen dat er geen sprake is van bijzondere omstandigheden die een uitzondering op het plaatsingsbeleid kunnen rechtvaardigen. Klagers vriendin en kind zijn woonachtig in de omgeving van Den Haag. Zij kunnen klager niet bezoeken in de PI Ter Apel. Klager is dan ook verstoken van bezoek. Dit levert strijdigheid op met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Het kind van klager is daarbij te jong om gebruik te kunnen maken van Skype.
Voorts geldt dat al meerdere keren is gebleken dat klager niet kan worden uitgezet. Er wordt niet toegewerkt naar een uitzetting. Anders dan door verweerder is gesteld, is het onaannemelijk dat de omstandigheden wijzigen. Verzocht wordt om klager een tegemoetkoming toe te kennen.
Standpunt van verweerder
De PI Ter Apel is aangewezen als een inrichting bestemd voor plaatsing van strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen, zoals bedoeld in artikel 20b van de Regeling selectie, plaatsing en overplaatsing van gedetineerden (hierna: de Regeling). Naast dat er in de PI Ter Apel veel aandacht wordt besteed aan de terugkeer van gedetineerden naar het land van herkomst, wordt er een regulier dagprogramma gedraaid. Dat klager in eerdere zaken niet uitzetbaar bleek te zijn, speelt geen rol. Elke persoonlijke omstandigheid of situatie in een land kan immers veranderen. Tevens maakt de omstandigheid dat een gedetineerde niet uitzetbaar zou zijn niet dat er dan sprake is van een rechtmatig verblijf in Nederland.
De raadvrouw geeft aan dat klagers vriendin en kind in de regio Den Haag wonen en niet in staat zijn om klager te bezoeken. Zowel uit het bezwaar- als uit het beroepschrift volgt niet duidelijk waarom zij niet in staat zijn om klager te bezoeken, althans dit wordt niet schriftelijk onderbouwd. Er wordt niet in strijd gehandeld met artikel 38 van Penitentiaire beginselenwet en het recht op family life. Klager kan immers bezoek ontvangen. Daar waar klagers kind te jong is om zelfstandig gebruik te kunnen maken van Skype, kan dit samen met of onder begeleiding van de vriendin van klager.
3. De beoordeling
Klager verbleef in de gevangenis van het Justitieel Complex (JC) Zaanstad. Op 15 februari 2021 is hij in de gevangenis van de PI Ter Apel geplaatst, omdat hij geen rechtmatig verblijf heeft in Nederland.
Op grond van artikel 20b, eerste lid, van de Regeling worden in een inrichting voor strafrechtelijk gedetineerde vreemdelingen (een VRIS-inrichting) gedetineerden geplaatst die geen rechtmatig verblijf hebben in Nederland (in de zin van artikel 8 van de Vreemdelingenwet 2000) en die zijn gedetineerd op grond van:
- voorlopige hechtenis (door een bevel van gevangenneming of gevangenhouding);
- een vrijheidsstraf; of
- een maatregel tot plaatsing in een Inrichting voor Stelselmatige Daders.
Op grond van het derde lid van dit artikel kan hiervan worden afgeweken. Volgens vaste jurisprudentie van de beroepscommissie moet daarvoor echter sprake zijn van uitzonderlijke omstandigheden.
De PI Ter Apel is op dit moment de enige reguliere VRIS-inrichting. Klager voldoet aan de eisen van artikel 20b, eerste lid, van de Regeling en moet dus in beginsel in de PI Ter Apel worden geplaatst.
Als reden voor afwijking voor een plaatsing op grond van artikel 20b, eerste lid, van de Regeling wordt – als voornaamste reden – in klagers geval aangevoerd dat klager verstoken is van bezoek, hetgeen ook uit klagers registratiekaart volgt. Het feitelijk verstoken zijn van bezoek kan volgens vaste jurisprudentie leiden tot een gegrondverklaring van het beroep.
De beroepscommissie overweegt evenwel het volgende. Klager heeft aangevoerd dat zijn partner en kind hem niet in de PI Ter Apel kunnen bezoeken. Deze stelling is echter niet op enigerlei wijze schriftelijk onderbouwd. De beroepscommissie merkt daarbij op dat klager tijdens zijn verblijf in het huis van bewaring van het JC Zaanstad ook geen bezoek heeft ontvangen, terwijl deze inrichting aanzienlijk dichter bij de regio Den Haag ligt. Voorts is niet uit de stukken gebleken dat klager niet op enige termijn kan worden uitgezet. De beroepscommissie weegt tot slot mee dat op basis van de veroordeling in eerste aanleg sprake is van een relatief beperkt strafrestant.
Het voorgaande tezamen genomen, is naar het oordeel van de beroepscommissie onvoldoende om dergelijke uitzonderlijke omstandigheden aan te nemen dan wel om een schending van het bepaalde in artikel 8 van het EVRM aan te nemen. Gelet hierop en bij afweging van alle in aanmerking komende belangen, kan de bestreden beslissing niet als onredelijk of onbillijk worden aangemerkt. De beroepscommissie zal het beroep daarom ongegrond verklaren.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond.
Deze uitspraak is op 27 mei 2021 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit
mr. M.J. Stolwerk, voorzitter, mr. A. Jongsma en drs. M.R. van Veen, leden, bijgestaan door mr. S.F.J.H. Niederer, secretaris.
secretaris voorzitter