Nummer: 02/2059/GB
Betreft: [klager] datum: 20 januari 2003
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 73, eerste lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennis genomen van een op 27 september 2002 bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift, ingediend door mr.H.M.S. Cremers, namens
[...], geboren op [1961], verder te noemen klager,
gericht tegen een op 10 september 2002 genomen beslissing van de selectiefunctionaris,
alsmede van de overige stukken, waaronder de bestreden beslissing.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt.
1. De inhoud van de bestreden beslissing
De selectiefunctionaris heeft het bezwaarschrift van klager gericht tegen de beslissing hem over te plaatsen naar de gevangenis Nieuw Vosseveld te Vught ongegrond verklaard.
2. De feiten
2.1. Klager is sedert 14 november 2001 gedetineerd. Hij verbleef in de gevangenis De Geerhorst te Sittard. Op 30 augustus 2002 overgeplaatst naar de gevangenis Nieuw Vosseveld te Vught, waar een regime van algehele gemeenschapgeldt.
2.2. Klager ondergaat een gevangenisstraf van zes jaar met aftrek. De tenuitvoerlegging van deze straf is aangevangen op 23 maart 2002.De wettelijk vroegst mogelijke v.i.-datum valt op of omstreeks 11 november 2005.
3. De standpunten
3.1. Door en namens klager is het beroep tegen de bestreden beslissing van de selectiefunctionaris als volgt toegelicht.
Klager is zeer slechtziend dan wel blind. Voor alle (dagelijkse) zaken is klager aangewezen op de hulp van derden. Aan klager werd medegedeeld dat de reden voor zijn overplaatsing naar Vught was gelegen in de omstandigheid dat degevangenis Nieuw Vosseveld beter zou zijn toegerust met betrekking tot klagers handicap. Klager is echter van mening dat die mededeling onjuist is. Zijn leefomstandigheden zijn door de overplaatsing slechter geworden. In Sittardkreeg klager een maal per vier weken extra bezoek van zijn echtgenote, met als doel klagers persoonlijke verzorging. Zij hielp klager bij het douchen, scheren, knippen van nagels en andere zaken. In Vught wordt aan klager deze(bezoek)mogelijkheid niet geboden. Klagers echtgenote heeft werk en woont in Weert. De afstand naar Vught is qua tijd en kosten bezwaarlijk voor haar. Klager dreigt hierdoor in een nog groter isolement te raken.
In Vught wordt aan klager geen hulp geboden bij de dagelijkse activiteiten en is hij aangewezen op de hand- en spandiensten van zijn medegedetineerden. Klager raakt daardoor erg afhankelijk. Met regelmaat wordt daardoor misbruikgemaakt van klager. In Sittard had klager een gedetineerden die hij vertrouwde. Deze persoon vulde voor klager bijvoorbeeld de winkellijst in. Een gedetineerde die klager vertrouwt, kent hij in Vught niet.
Klager krijgt thans geen extra voorzieningen aangeboden met betrekking tot zijn handicap. Anders dan hem in Sittard is medegedeeld, moet klager ook in Vught geregeld trappen lopen. Daarbij heeft hij steeds hulp nodig. Klager krijgtin Vught minder recreatie dan in Sittard terwijl hij door zijn handicap ook geen deel kan nemen aan de arbeid. Ook krijgt klager per week slechts 10 minuten beltijd. Een en ander heeft tot gevolg dat hij het merendeel van de tijd inzijn cel moet verblijven. In Sittard had klager gedurende de middag steeds de mogelijkheid om te recreëren of gebruik te maken van de fitness-apparatuur. Omdat klager inmiddels heeft begrepen dat er in Nederland geen apartepenitentiaire inrichting voor gehandicapten bestaat, wil hij graag teruggeplaatst worden naar de gevangenis de Geerhorst. Dat is voor hem de meest vertrouwde plaats.
3.2. De selectiefunctionaris heeft de bestreden beslissing als volgt toegelicht.
Klager is op basis van het selectievoorstel van de gevangenis te Sittard door de selectiefunctionaris geselecteerd voor de gevangenis Nieuw Vosseveld te Vught. Blijkens het selectievoorstel raakte klager in Sittard in een steedsgroter isolement. Uit zorg voor de gedetineerde is daarom besloten hem naar een andere gevangenis over te plaatsen., zo dicht mogelijk bij de regio waar zijn bezoek woont. Ook is bij de selectiebeslissing rekening gehouden met hetfeit dat de afdelingen in de gevangenis in Vught kleiner en overzichtelijker zijn dan in Sittard. Daardoor kan het personeel beter zicht houden op het gedrag van klager, hem beter begeleiden en hem stimuleren naar de arbeid te gaan.Ook kan het personeel beter zicht houden op de interacties tussen klager en zijn medegedetineerden en zonodig tijdig ingrijpen. Klager heeft eerder in het huis van bewaring te Vught verbleven en toen is niet gebleken vanonoverkomelijke uit de gebouwelijke situatie voortvloeiende problemen. Indien nodig, wordt klager door het personeel begeleid naar de plaats waar hij moet zijn. Klager heeft ook in Vught bezoek ontvangen. Het betreft daarbij zowelregulier bezoek als ook bezoek zonder toezicht. Ook kan klager desgewenst extra bezoek aanvragen. Voor de noodzakelijke persoonlijke verzorging van klager kan het personeel zorg dragen. Klager heeft ingestemd met hetselectievoorstel terwijl klager in zijn bezwaarschrift niet heeft aangegeven teruggeplaatst te willen worden. Klager zou bij voorkeur geplaatst willen worden in een gevangenis voor gehandicapten. Daarbij had klager geen regionalevoorkeur. Gelet op het bedrag dat klager tot nog toe in Sittard heeft moeten betalen voor "hulp" van gedetineerden, is terugplaatsing naar Sittard niet verantwoord.
4.
De beoordeling
4.1. De gevangenis Nieuw Vosseveld is een gevangenis voor mannen met een regime van algehele gemeenschap en een normaal beveiligingsniveau.
4.2. De beroepscommissie stelt vast dat klager op zich voldoet aan de voor de onder 4.1 genoemde inrichting geldende criteria. De op de onder 3.2 genoemde gronden gebaseerde beslissing van de selectiefunctionaris moet evenwel bijafweging van alle in aanmerking komende belangen als onredelijk en onbillijk worden aangemerkt. Hierbij is in aanmerking genomen dat klager zodanig visueel gehandicapt is, dat hij niet zelfstandig kan functioneren binnen deinrichting. Daar komt nog bij dat blijkens de telefonische mededeling van (een medewerker van) het Bureau selectie en detentiebegeleiding (BSD), het personeel onvoldoende begeleiding kan geven aan klager. Uit een aan deberoepscommissie toegezonden schrijven van een aantal medegedetineerden wordt voorts aannemelijk dat klager niet wordt geholpen of gesteund door de op zijn afdeling verblijvende medegedetineerden. Het BSD adviseert deselectiefunctionaris daarom, zo blijkt eveneens uit de telefonische inlichtingen van een medewerker van het BSD, klager over te plaatsen naar een andere inrichting.
Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen dient de bestreden beslissing te worden vernietigd. De selectiefunctionaris zal worden opgedragen een nieuwe beslissing te nemen met inachtneming van deze uitspraak binnen een termijn van tweeweken na ontvangst daarvan.
De beroepscommissie zal in een afzonderlijke beslissing, na de selectiefunctionaris te hebben gehoord, bepalen of enige tegemoetkoming aan klager geboden is.
5. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond en vernietigt de bestreden beslissing.
Zij draagt de selectiefunctionaris op een nieuwe beslissing te nemen met inachtneming van haar uitspraak binnen een termijn van twee weken na ontvangst daarvan.
Zij zal in een afzonderlijke beslissing, na de selectiefunctionaris te hebben gehoord, bepalen of enige tegemoetkoming aan klager geboden is.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. J.R. Meijeringh, voorzitter, mr. A.G. Bosch en dr. G.J. Fleers, leden, in tegenwoordigheid van mr. H.M.J.D. Maes, secretaris, op 20 januari 2003
secretaris voorzitter