Nummer: 02/1193/GB
Betreft: [klager] datum: 7 oktober 2002
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 73, eerste lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennis genomen van een op 18 juni 2002 bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], geboren op [1970], verder te noemen klager,
gericht tegen een op 31 mei 2002 genomen beslissing van de selectiefunctionaris,
alsmede van de overige stukken, waaronder de bestreden beslissing.
Klager is op 20 augustus 2002 door een lid van de Raad gehoord.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt.
1. De inhoud van de bestreden beslissing
De selectiefunctionaris heeft het bezwaarschrift van klager gericht tegen de beslissing hem over te plaatsen naar de unit 4 gevangenis B1-afdeling te Den Haag ongegrond verklaard.
2. De feiten
2.1. Klager is zijn detentie op 14 juli 1997 aangevangen op de Antillen. Hij is op 27 november 2000 overgebracht naar Nederland voor het ondergaan van zijn gevangenisstraf. Na een verblijf in de gevangenis Overmaze te Maastrichten de unit 4 gevangenis B1-afdeling, beiden inrichtingen waar een regime van beperkte gemeenschap geldt, verbleef hij sedert 25 juni 2001 in de gevangenis Lelystad te Lelystad, waar een regime van algehele gemeenschap geldt. Vanuitdeze inrichting is hij op 13 mei 2002 overgeplaatst naar de unit 4 gevangenis B1-afdeling te Den Haag.
2.2. Klager ondergaat een gevangenisstraf van 17 jaar met aftrek. De wettelijk vroegst mogelijke v.i.-datum valt op of omstreeks 7 november 2008.
3. De standpunten
3.1. Door klager is het beroep tegen de bestreden beslissing van de selectiefunctionaris als volgt toegelicht.
Klager is ten onrechte in een regime van beperkte gemeenschap geplaatst. Hij heeft bijna een jaar zonder problemen gefunctioneerd binnen het regime van algehele gemeenschap van de locatie Lelystad. Hij was daar reiniger. Bovendienstudeert hij kinderpsychologie, welke studie hem goed afgaat. In oktober heeft hij weer examens. Klager is zichzelf derhalve aan het rehabiliteren. Hij zorgt dat hij alles goed op orde heeft en dat wordt hem niet in dank afgenomen.De aan de onderhavige beslissing ten grondslag liggende disciplinaire straf is daar een voorbeeld van. Die straf is ten onrechte aan hem opgelegd. Klager zou hebben geweigerd met een penitentiair inrichtingswerker (p.i.w.-er) tespreken. De reden dat klager op dat moment niet met de betreffende p.i.w.-er wilde praten was gelegen in het feit dat hij aan het bidden was. De p.i.w.-er wilde echter niet wachten en dwong klager naar hem te luisteren. Toen klagerde p.i.w.-er negeerde heeft deze de deur gesloten en klager meegedeeld dat „hij het nog wel zou merken“. Vervolgens is klager verslag aangezegd en is hij in een isoleercel geplaatst. Klager heeft geen regels overtreden, zodat de aanhem opgelegde straf nergens op slaat. De betreffende p.i.w.-er had klager gewoon netjes kunnen vragen of hij even tijd vrij kon maken om te praten.
Klager was de eerste en de oudste gedetineerde op de afdeling; daarna zijn er alleen maar bolletjesslikkers bijgekomen die herrie maken op de afdeling. Klager wil met rust gelaten worden, zodat hij zich kan richten op zijn studie enop zijn taak als reiniger. Hij heeft nooit problemen gehad in de locatie Lelystad en heeft in het jaar dat hij daar was slechts eenmaal een dag in de isoleercel verbleven. Er zijn wel eerder verslagen tegen hem aangezegd, maar daaris een verklaring voor. Het eerste verslag klopte; klager was in gevecht geraakt met een andere gedetineerde. Het tweede verslag heeft klager, net als alle gedetineerden van zijn afdeling, aangezegd gekregen, omdat er brand wasontstaan op zijn afdeling. Daarvoor is iedereen verantwoordelijk gehouden, maar klager persoonlijk trof dus geen blaam. Het derde verslag was aangezegd in verband met bedreiging van een p.i.w.-er. Klager heeft echter aangegeven datdit op een misverstand berustte. Hij sprak Antilliaans zodat niemand verstond wat hij zei en zijn opmerkingen niet konden worden aangemerkt als bedreigend. Het is derhalve niet begrijpelijk dat wordt gesteld dat klager nietfunctioneerde binnen het regime van algehele gemeenschap van de locatie Lelystad. Klager wil graag de rapportage inzien die over hem in Lelystad is opgemaakt.
3.2. De selectiefunctionaris heeft de bestreden beslissing als volgt toegelicht.
Klager is geselecteerd voor de gevangenis met een regime van beperkte gemeenschap te Den Haag op grond van zijn functioneren in de gevangenis te Lelystad. Door intensieve inspanningen van het personeel is klager niet totdaadwerkelijke fysieke agressie gekomen en heeft men zijn explosieve gedrag lange tijd kunnen kanaliseren. Na verloop van tijd echter volgden de explosieve reacties elkaar steeds sneller op. Klager schroomde daarbij niet omdoodsbedreigingen te uiten aan het adres van personeelsleden en medegedetineerden. Het personeel bleek niet langer in staat klager in het regime van algehele gemeenschap die mate van aandacht te geven die zijn gedrag noodzakelijkmaakte. Van de gedetineerden die in een regime van algehele gemeenschap verblijven wordt een behoorlijke mate van zelfstandigheid en gemeenschapszin verwacht. Door intensieve gesprekken met klager te voeren en het opleggen vandisciplinaire straffen en/of maatregelen is geprobeerd hem in zijn gedrag te sturen. Dit is helaas niet langer gelukt. De inrichting concludeerde dat klager gebaat zou zijn bij een verblijf in een regime waar hem minder prikkelsworden geboden maar wel de nodige structuur. De gedragsdeskundigen zagen geen aanleiding voor plaatsing in een zorgomgeving, bijvoorbeeld een (beveiligde) individuele begeleidingsafdeling. Gelet op het detentieverloop en hetdetentieverleden van klager, waarin ook sprake is geweest van ernstige en gewelddadige incidenten, achtte de selectiefunctionaris het niet langer verantwoord om hem in het regime van algehele gemeenschap te handhaven. De risico’svoor het personeel en medegedetineerden op een gewelddadige uitbarsting van klager in een omgeving waarin zijn gedrag onvoldoende direct kan worden bijgestuurd werden te groot. Binnen het regime van beperkte gemeenschap heeft hetpersoneel meer zicht op het gedrag van klager, waardoor hij sneller kan worden bijgestuurd en zonodig direct kan worden ingegrepen indien een escalatie dreigt. De selectiefunctionaris heeft bij zijn beslissing meegewogen dat klagertijdens een eerder verblijf in een regime van beperkte gemeenschap tot een goede aanpassing wist te komen.
4. De beoordeling
4.1. De unit 4 gevangenis B1-afdeling is een gevangenis voor mannen met een regime van beperkte gemeenschap en een normaal beveiligingsniveau.
4.2. Een tot gevangenisstraf veroordeelde dient te worden geplaatst in een inrichting met een regime van algehele gemeenschap, tenzij hiervoor op grond van de persoonlijkheid en/of het gedrag van de betrokkene gewichtigecontra-indicaties bestaan.
De selectiefunctionaris heeft de omtrent klagers persoonlijkheid en gedrag verstrekte gegevens in redelijkheid kunnen aanmerken als een contra-indicatie in bovenbedoelde zin.
De op de onder 3.2 genoemde gronden gebaseerde beslissing van de selectiefunctionaris is, nu klager voldoet aan de voor de onder 4.1 genoemde inrichting geldende criteria, niet in strijd met de wet en kan, bij afweging van alle inaanmerking komende belangen, evenmin als onredelijk of onbillijk worden aangemerkt.
De beroepscommissie overweegt in reactie op klagers verzoek om inzage in de rapportage dat hem in het kader van de beroepsprocedure stukken zijn toegestuurd, waaronder de herselectie-rapportage van de gevangenis Lelystad. Daarnaastkan klager de directeur van de inrichting verzoeken om inzage in zijn penitentiair dossier.
5. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. J.R. Meijeringh, voorzitter, mr. A.G. Bosch en dr. G.J. Fleers, leden, in tegenwoordigheid van mr. S. Jousma, secretaris, op 7 okotber 2002.
secretaris voorzitter