Nummer 22/27729/TA
Betreft [klager]
Datum 22 december 2022
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van [klager] (hierna: klager)
1. De procedure
Klager heeft beklag ingesteld tegen schending van zijn recht op privacy en vertrouwelijk contact met een arts.
De beklagcommissie bij FPC Pompestichting te Nijmegen (hierna: de instelling) heeft op
31 mei 2022 het beklag ongegrond verklaard (PN 2022/18). De uitspraak van de beklagcommissie is bijgevoegd.
Klagers raadsvrouw, mr. J.J. Serrarens, heeft namens klager beroep ingesteld tegen deze uitspraak.
De beroepscommissie heeft klager, zijn raadsvrouw en […], jurist bij de instelling, gehoord op de zitting van 11 november 2022 in de Penitentiaire Inrichting (PI) Vught. Drs. U.A. Breedijk, lid van de RSJ, was als toehoorder aanwezig.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
Klager is van mening dat de instelling zijn recht op privacy en vertrouwelijk contact met een arts heeft geschonden door de aanwezigheid van één van de twee begeleiders in de behandelruimte tijdens zijn afspraak met een arts. Bij vijf eerdere consulten in het ziekenhuis bleven eveneens de begeleiders in de behandelruimte. Klager heeft na de zesde keer beklag ingesteld, omdat hij niet meer naar afspraken in het ziekenhuis wil als zijn privacy geschonden wordt.
Klager bestrijdt dat er meer dan twee deuren in de behandelruimte waren, ook hebben de begeleiders niet gekeken wat zich achter deze twee deuren bevond. Ook heeft de betrokken arts niet de wens kenbaar gemaakt dat toezicht door een of meer begeleiders zou moeten plaatsvinden. Hij heeft de beslissing overgelaten aan de begeleiders. De aanwezigheid van een of meerdere begeleiders tijdens gesprekken met een arts is niet alleen een schending van zijn recht op privacy, het is ook niet nodig volgens klager. Hij is niet vluchtgevaarlijk. In februari 2022 heeft hij diverse begeleide verloven gehad die uitstekend zijn verlopen.
Volgens de instelling informeert de medische dienst gewoonlijk voorafgaand aan een afspraak in het ziekenhuis bij de betrokken arts naar diens behoefte qua veiligheid, maar in dit geval niet omdat sprake was van een spoedafspraak. Klager stelt dat dit niet waar is, omdat hij vijf keer eerder een afspraak met een arts in het ziekenhuis heeft gehad waarbij een of meerdere begeleiders aanwezig waren. Volgens klager is het niet waarschijnlijk dat telkens bij de arts de behoefte bestond voor de aanwezigheid van de begeleiders.
Standpunt van het hoofd van de instelling
Uit recente navraag bij de zorgmanager en de betreffende begeleider is naar voren gekomen dat er een belangenafweging is gemaakt, nadat bleek dat in de ruimte, waar klager zijn afspraak met de arts had, drie deuren waren, terwijl er maar twee begeleiders aanwezig waren. De afweging is gemaakt en geconcludeerd is dat klager niet op een andere manier begeleid had kunnen worden om de veiligheid te kunnen waarborgen. Er is derhalve sprake van een gerechtvaardigde inbreuk op klagers privacy. Klager staat niet bekend als vluchtgevaarlijk, maar heeft wel dubbel begeleid verlof. Er dient altijd rekening gehouden te worden met mogelijk onttrekkingsgevaar.
3. De beoordeling
In artikel 7:459, eerste lid, Burgerlijk Wetboek is - voor zover hier van belang - bepaald dat een hulpverlener buiten waarneming van anderen dan de patiënt verrichtingen uitvoert in het kader van de behandelingsovereenkomst, tenzij de patiënt ermee heeft ingestemd dat de verrichtingen kunnen worden waargenomen door anderen.
Uit de stukken en het verhandelde ter zitting komt naar voren dat één begeleider, zonder toestemming van klager, aanwezig was in de ruimte waar klager medisch contact had met een arts. Vooropgesteld moet worden dat het contact tussen een arts en een patiënt vertrouwelijk is.
Volgens de instelling vond de (spoed)behandelafspraak plaats in een behandelruimte waar drie deuren (uitgangen) waren, waardoor het niet mogelijk was om voor de twee begeleiders bij alle deuren toezicht te houden. Om klager tegemoet te komen is besloten dat één begeleider mee naar binnen kon gaan, de andere begeleider is op de gang gebleven. Volgens klager is geen dan wel onvoldoende sprake geweest van een belangenafweging, omdat de uitgangen niet zijn gecontroleerd en de arts ook niet heeft aangegeven dat de aanwezigheid van een begeleider gewenst was.
De beroepscommissie is van oordeel dat het begeleiden van klager bij zijn afspraken met de arts in het ziekenhuis als een inbreuk op diens recht op privacy en vertrouwelijk contact met een arts kan worden aangemerkt. Namens het hoofd van de instelling is naar voren gebracht dat er in een situatie van een afspraak in het ziekenhuis vooraf contact wordt opgenomen met de betreffende arts of afdeling om de wensen en mogelijkheden af te stemmen. De belangen van privacy én veiligheid worden daarin afgewogen. Niet duidelijk is geworden waarom de kennelijke spoedeisendheid in dit geval in de weg stond aan voorafgaand overleg. Het gegeven dat klager bij verloven wordt begeleid door twee personen en de omstandigheid dat het risico op onttrekking zwaar weegt is vanuit veiligheidsoverwegingen van belang maar die vaststelling impliceert niet dat er geen verdere belangenafweging hoeft plaats te vinden. Weliswaar stelt de instelling dat rekening is gehouden met klagers belang door de begeleiding te beperken tot één persoon. Evenwel is niet duidelijk geworden dat sprake is geweest van een zorgvuldige afweging van belangen, nu niet is gebleken dat de uitgangen van de in de behandelruimte aanwezige deuren daadwerkelijk zijn gecontroleerd. Immers, als sprake zou zijn geweest van een afgesloten ruimte achter een van de deuren, had de begeleiding vanuit het oogpunt van veiligheid wellicht kunnen volstaan met het in de gaten houden van de twee andere deuren buiten de behandelruimte.
Gelet op het voorgaande is naar het oordeel van de beroepscommissie onvoldoende gebleken van een zorgvuldige afweging of noodzaak vanuit het oogpunt van veiligheid die de inbreuk op klagers recht op privacy en vertrouwelijk contact met een arts, bestaande uit de aanwezigheid van een begeleider in de spreekkamer, kan rechtvaardigen.
De beroepscommissie zal daarom het beroep gegrond verklaren, de uitspraak van de beklagcommissie vernietigen en het beklag alsnog gegrond verklaren.
Nu de rechtsgevolgen van de bestreden beslissing niet meer ongedaan zijn te maken, komt klager een tegemoetkoming toe. De beroepscommissie zal deze vaststellen op €10,-.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond, vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog gegrond.
Zij kent aan klager een tegemoetkoming toe van €10,-.
Deze uitspraak is op 22 december 2022 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit mr. M.J.H. van den Hombergh, voorzitter, mr. A.B. Baumgarten en dr. T. Jambroes, leden, bijgestaan door mr. C.K. van Dijk, secretaris.
secretaris voorzitter