Nummer 21/19637/SGA
Betreft [verzoeker]
Datum 1 februari 2021
Uitspraak van de voorzitter van de beroepscommissie van de RSJ op het verzoek van [verzoeker] (hierna: verzoeker)
1. De procedure
De directeur van de locatie Esserheem te Veenhuizen (hierna: de directeur) heeft op 28 januari 2021 aan verzoeker een disciplinaire straf opgelegd van zeven dagen opsluiting in een andere verblijfsruimte dan een strafcel, zonder televisie, vanwege weigering mee te werken aan de afname van een urinecontrole, ingaande op 28 januari 2021 om 12:00 uur en eindigend op 4 februari 2021 om 12:00 uur.
Verzoeker vraagt om schorsing van de (verdere) tenuitvoerlegging daarvan.
De voorzitter heeft kennisgenomen van de reactie van de directeur op het schorsingsverzoek en van de mededeling van de beklagcommissie dat het schorsingsverzoek zal worden ingeschreven als klaagschrift (Eh-2021-45).
2. De beoordeling
De voorzitter stelt voorop dat bij een verzoek om schorsing van de tenuitvoerlegging van een beslissing van de directeur slechts ruimte bestaat voor een voorlopige beoordeling. De zaak kan dus niet ten gronde worden onderzocht. De voorzitter beoordeelt alleen of de beslissing waartegen beklag is ingesteld in strijd is met een wettelijk voorschrift of dat deze zodanig onredelijk of onbillijk is dat er een spoedeisend belang is om op dit moment de (verdere) tenuitvoerlegging van die beslissing te schorsen. Naar het oordeel van de voorzitter is dat het geval.
Verzoeker stelt dat hij bij de afname van de urinecontrole werd verplicht zich van top tot teen uit te kleden. Volgens verzoeker is dit in strijd met de wet en schrijft de wet voor dat alleen visueel oogcontact genoeg is. Verzoeker stelt dat de directeur gedetineerden automatisch beschuldigt en profileert omdat hij vermoedt dat bij de urinecontroles wordt gefraudeerd.
Uit de schriftelijke inlichtingen van de directeur komt naar voren dat verzoeker op 28 januari 2021 werd opgeroepen voor een urinecontrole. De directeur geeft aan dat toen de procedure is uitgelegd aan verzoeker. Aan verzoeker is te kennen gegeven dat hij voorafgaand aan de urinecontrole zich diende te ontkleden, behoudens zijn onderbroek. Verzoeker wilde hier niet aan meewerken en stelde dat dit in strijd is met de wet. Verzoeker gaf tijdens het hoorgesprek aan dat een visitatie onrechtmatig was. De directeur geeft aan dat aan verzoeker nimmer kenbaar is gemaakt dat een visitatie zou plaatsvinden. Nu verzoeker weigerde zijn medewerking te verlenen aan de afname van een urinecontrole, is aan hem een disciplinaire straf opgelegd. Voorts geeft de directeur aan dat wordt geprobeerd een betrouwbare uitslag van de urinecontrole te verkrijgen. Verzoeker diende zich in onderhavig geval te ontkleden om fraude bij de afname te voorkomen. Volgens de directeur is uit het verleden namelijk gebleken dat fraude bij een urinecontrole veelvuldig plaatsvindt door schone urine in een zakje of flacon te verbergen.
De voorzitter overweegt dat de Regeling Urinecontrole penitentiaire inrichtingen (hierna: de Regeling) de te doorlopen procedure voor de afname van een urinecontrole voorschrijft. De Regeling schrijft niet voor dat de gedetineerde zich dient te ontkleden (behoudens de onderbroek). Het is de voorzitter ook niet gebleken dat in verzoekers geval aanwijzingen waren die duidden op fraude zodat onvoldoende duidelijk is geworden waarom de directeur een strengere procedure voor de afname van de urinecontrole hanteerde dan de Regeling voorschrijft. Gelet hierop zijn termen aanwezig om het verzoek toe te wijzen.
3. De uitspraak
De voorzitter wijst het verzoek toe en schorst de tenuitvoerlegging van de bestreden beslissing met onmiddellijke ingang tot het moment waarop de beklagcommissie op het onderliggende beklag heeft beslist.
Deze uitspraak is op 1 februari 2021 gegeven door mr. A.M.G. Smit, voorzitter, bijgestaan door mr. S.C. Vogel, secretaris.
secretaris voorzitter