nummer: 04/2693/GA
betreft: [klager] datum: 24 januari 2005
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennis genomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klager,
gericht tegen een uitspraak van 11 oktober 2004 van de beklagcommissie bij de penitentiaire inrichtingen (p.i.) Haaglanden, locatie Zoetermeer,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 7 januari 2005, gehouden in de p.i. Midden Holland, locatie Alphen aan den Rijn, zijn gehoord klager, bijgestaan door zijn raadsman mr. S. de Laat en [...], unit-directeur bij de locatieZoetermeer.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag betreft:
a. een ordemaatregel van afzondering in de eigen verblijfsruimte met ingang van 25 november 2003;
b. intrekking van a. en een ordemaatregel van afzondering in een afzonderingscel van 29 november 2003 tot 13 december 2003;
c. verlenging van b. met ingang van 13 december 2003 tot 27 december 2003;
d. verlenging van b. met ingang van 27 december 2003 tot 10 januari 2004;
e. vermissing selectiedossier;
f. bejegening door personeel;
g. het te laat verstrekken van water en medicatie;
h. klager is niet door de maandcommissaris bezocht en heeft geen reactie op zijn brief aan de commissie van toezicht ontvangen;
i. het afsluiten van de luchttoevoer in klagers cel;
j. weigering verstrekking van een afgiftebewijs voor klagers sieraden bij plaatsing in de afzonderingscel;
k. geen dagelijks bezoek door een arts tijdens het verblijf in de afzonderingscel;
l. geen inkopen mogen doen;
m. het niet verstrekken van reglementen;
n. het vermelden van artikel 23 Pbw in plaats van artikel 24 Pbw in beschikkingen;
o. bedreiging door personeel;
p. luchten in pyjama;
q. schending van klagers privacy;
r. het niet tijdig opsturen van klagers selectiedossier;
s. te kort luchten;
t. het in pyjama naar het bezoek moeten;
u. het weigeren van de toegang van het bezoek;
v. geen dagelijks bezoek van de directeur;
w. te weinig koffie/thee verstrekken.
De beklagcommissie heeft het beklag als vermeld onder j. en q. gegrond verklaard zonder toekenning van een tegemoetkoming en klager niet-ontvankelijk in zijn beklag verklaard als vermeld onder f., h. en o. en voor het overige hetbeklag ongegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en de directeur
Klager heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht. Het beroep gericht tegen de onderdelen f., h., j., o. en q. wordt ingetrokken.
Op 28 augustus 2003 is het selectieverzoek verzonden naar de selectiefunctionaris. Begin oktober 2003 bleek dit nog steeds niet ontvangen te zijn door de selectiefunctionaris en is het selectieverzoek nogmaals verzonden en op 7oktober 2003 door de selectiefunctionaris ontvangen. Omdat klager niet tijdig geselecteerd is, is hij na een verblijf van een jaar op de v.b.a. overgeplaatst naar de E-afdeling, waar hij direct bedreigd werd door medegedetineerdenals gevolg van een uitzending van Peter R. de Vries over klagers strafzaak. Tijdens de afzondering heeft de psycholoog klager twee tot driemaal bezocht. Klager had een jaar lang op de v.b.a. verbleven en het was bekend dat hij rond6 januari 2005 in het PSC zou worden geplaatst. Als klager eerder in het PSC zou zijn geplaatst was, had hij niet afgezonderd hoeven te worden. Volgens de psycholoog van het PSC had hij daar ook eerder in een crisiscel geplaatstkunnen worden. Klager is niet tevreden over de wijze waarop hij rogatoir gehoord is door de beklagrechter te Alphen aan den Rijn en heeft zich daarover beklaagd.
Het is een kwalijke zaak dat de beklagcommissie pas na lange tijd uitspraak heeft gedaan.
a. t/m d., e. en r.:
Uit de motivering van de beslissing a. blijkt dat deze beslissing genomen zou zijn op verzoek van klager. Dit is niet juist. Klager was het er niet mee eens en wilde terug naar de H-afdeling. Als grond voor de beslissing b. wordtde psychische gesteldheid van klager genoemd.
In plaats van artikel 24 Pbw wordt artikel 23 Pbw vermeld in de beslissingen.
Op 16 december 2004 wordt de ordemaatregel bij beslissing c. met terugwerkende kracht verlengd met ingang van 13 december 2004. Klager heeft derhalve enkele dagen zonder formele grond in afzondering verbleven.
Indien het selectieverzoek tijdig was ontvangen door de selectiefunctionaris had tijdig overplaatsing kunnen plaatsvinden en was er geen noodzaak geweest voor afzondering in de afzonderingscel en uitsluiting van alle activiteiten.Het had op de weg van de directeur gelegen om te kijken naar een minder ingrijpende oplossing zoals afzondering in de eigen verblijfsruimte of plaatsing op een andere afdeling. De verlenging van de beslissing tot afzondering inafwachting van overplaatsing is slechts gerechtvaardigd indien de vrees voor de verstoring van de orde en de veiligheid voldoende feitelijk is onderbouwd. Hiervan is geen sprake. Klager heeft verschillende malen geïnformeerd naar destand van zaken met betrekking tot zijn overplaatsing waarop hem te kennen is gegeven dat het verzoek in behandeling was bij de selectiefunctionaris. Het verzoek is uiteindelijk pas op 7 oktober 2004 ontvangen. Het zoek raken vanhet verzoek kan niet voor rekening van klager komen. Het is de verantwoordelijkheid van de inrichting om zorg te dragen voor een tijdige selectie.
g.:
Klager is paracetamol verstrekt, maar op het water moest hij wachten tot de volgende ronde.
l.:
Hij is enkel in de gelegenheid gesteld om shag, postzegels en een schrijfblok te kopen. Alleen de laatste week mocht klager ook andere inkopen doen.
m.:
De reglementen zijn niet verstrekt.
p. en t.:
Klager is verschillende malen niet in de gelegenheid gesteld om zich te kleden voor het luchten en het bezoek, ook niet voor bezoek aan zijn advocaat. Overgelegde verklaringen van het bezoek bevestigen dit. Aan klager werd enkel eenvieze overjas verstrekt en hij moest in zijn pyjamabroek en slippers zonder sokkenluchten en naar het bezoek.
s.:
Het kwam regelmatig voor dat maar een half uur luchten werd aangeboden.
t.:
Tegen het bezoek is gezegd dat het niet naar binnen kon.
w.:
Er is klager te weinig koffie en thee verstrekt.
De unit-directeur heeft in beroep zijn tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
a. t/m d., e. en r.:
Nadat duidelijk is geworden dat klagers selectie mis gelopen was, is met hem afgesproken dat hij niet direct van de v.b.a. af hoefde, maar dat hij, als er nieuwe v.b.a.-gedetineerden zouden worden aangemeld, hij op een reguliereafdeling zou worden geplaatst. Omdat de plaatsing van klager in het PSC veel te lang duurde, heeft de unit-directeur zelf contact opgenomen met de selectiefunctionaris om klager in verband met de crisissituatie eerder in het PSC teplaatsen. Gebleken is dat de selectieaanvraag op 28 augustus 2004 wel is opgestuurd vanuit de inrichting, maar niet bij de selectiefunctionaris is aangekomen. Vervolgens is de aanvraag opnieuw verzonden. De psycholoog heeftgeadviseerd om klager niet op een gewone afdeling te plaatsen. Klager is in verband met de orde en de rust afgezonderd. Dit was niet meer op eigen verzoek. Daarvoor had klager regelmatig gevraagd om afzondering. Hij wilde niet naarde F of de G-afdeling.
p. en t.:
Er is navraag gedaan. Klager is niet in pyjama naar het bezoek gegaan of in pyjama gaan luchten.
s.:
Regelmatig wordt aan gedetineerden gevraagd of ze nog langer in de luchtkooi willen verblijven. Als iemand een uur lang in de luchtkooi wil luchten dan kan dat.
Klagers raadsman heeft met betrekking tot p. en t. op 11 januari 2005 desgevraagd twee verklaringen gefaxt aan het secretariaat van de Raad.
3. De beoordeling
Klager heeft zich beklaagd over de wijze van rogatoir horen door de beklagrechter. De beroepscommissie gaat daaraan voorbij nu klager in beroep opnieuw is gehoord en het beklag in beroep opnieuw ten gronde wordt beoordeeld.
Voorts heeft klager aangevoerd dat het kwalijk is dat de beklagcommissie pas na lange tijd uitspraak heeft gedaan op zijn beklag.
De beroepscommissie overweegt dat weliswaar in artikel 67, eerste lid, Pbw wordt vermeld dat de beklagcommissie binnen een termijn van vier weken uitspraak doet, welke termijn in bijzondere omstandigheden met ten hoogste vier wekenkan worden verlengd maar dat de wetgever geen rechtsgevolgen aan overschrijding van die termijn heeft verbonden. Overigens acht de beroepscommissie aannemelijk dat de vertraging in de behandeling van klagers klachten (mede) isontstaan door het grote aantal klachten, 23 stuks, dat door klager is ingediend.
f., h., j., o. en q.:
Nu klager het beroep met betrekking tot deze onderdelen heeft ingetrokken, kan een beslissing terzake achterwege blijven.
a., b. en n.:
Naar aanleiding van de bedreiging van klager door medegedetineerden is klager in verband met de handhaving van de orde en veiligheid in de inrichting op 25 november 2003 de maatregel van afzondering opgelegd in de eigenverblijfsruimte. Abusievelijk is in de beslissing vermeld dat dit op verzoek van klager is geschied. Vervolgens is bij beslissing ingaande 29 november 2003 de eerst vermelde maatregel ingetrokken en is klager, omdat dit terbescherming van klager en vanwege zijn psychische gesteldheid noodzakelijk was, de maatregel van afzondering in een afzonderingscel voor maximaal twee weken opgelegd. In genoemde beslissingen is abusievelijk artikel 23, tweede lid,Pbw vermeld. De beroepscommissie leest hiervoor in de plaats artikel 24, derde lid, Pbw. De beroepscommissie zal het beroep met betrekking tot deze onderdelen ongegrond verklaren en de beslissing van de beklagcommissie bevestigenmet wijziging van de gronden.
c.:
Bij beslissing van 16 december 2003 is klager uitgesloten van deelname aan alle activiteiten en is de ordemaatregel van afzondering in de afzonderingscel verlengd met ingang van 13 december 2004 voor de duur van veertien dagen.Abusievelijk staat in de beslissing dat beslissing a., die bij beslissing b. is ingetrokken, wordt verlengd. De beroepscommissie leest hiervoor in de plaats beslissing b..Verlenging van een dergelijke maatregel met terugwerkendekracht is in strijd met de wet en de beroepscommissie zal met betrekking tot dit onderdeel het beroep gegrond verklaren, de beslissing van de beklagcommissie vernietigen en het beklag alsnog gegrond verklaren. Zij acht eentegemoetkoming van € 30,= passend en geboden.
d.:
Bij beslissing van 27 december 2003 is klager uitgesloten van deelname aan alle activiteiten en is de ordemaatregel van afzondering in de afzonderingscel verlengd voor de duur van veertien dagen omdat klager niet op een reguliereafdeling geplaatst wenste te worden of op een MI-afdeling in afwachting van overplaatsing naar het PSC. Wederom wordt abusievelijk vermeld dat dit een verlenging van de beslissing als vermeld onder a. betreft. De beroepscommissieleest hiervoor in de plaats verlenging van beslissing b.. De beroepscommissie is van oordeel dat dit niet tot gegrondheid van het beroep kan leiden en zal de beslissing van de beklagcommissie op dit onderdeel bevestigen metwijziging van de gronden.
e. en r.:
Gebleken is dat klagers selectiedossier op 28 augustus 2003 vanuit de inrichting aan de selectiefunctionaris is verstuurd en dat de selectiefunctionaris het niet heeft ontvangen. Nadat dit was geconstateerd, is terstond op 7 oktober2003 het dossier opnieuw verstuurd aan de selectiefunctionaris. Niet is gebleken dat de ontstane vertraging te wijten valt aan de directeur. De beroepscommissie zal het beroep op dit onderdeel ongegrond verklaren en de uitspraak vande beklagcommissie bevestigen.
g., k., l., s., u., en v.:
Hetgeen in beroep is aangevoerd kan - voorzover dat is komen vast te staan - naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. Het beroep zal derhalve ongegrond wordenverklaard.
i. en w.:
De beroepscommissie is van oordeel dat dit geen door of namens de directeur genomen beslissingen jegens klager betreffen. Derhalve zal zij voor wat betreft deze onderdelen de uitspraak van de beklagcommissie vernietigen en klageralsnog niet-ontvankelijk in deze onderdelen van het beklag verklaren.
m.:
Nu klagers stelling onvoldoende is betwist, is de beroepscommissie van oordeel dat dit onderdeel van het beroep gegrond is en zal zij de uitspraak van de beklagcommissie terzake vernietigen en het beklag alsnog gegrond verklaren enaan klager een tegemoetkoming van € 5,= toekennen.
p.:
De door klager overgelegde verklaringen van zijn toenmalige raadsman en een bezoekster bevestigen de stelling van klager dat hij in pyjama naar het bezoek is gegaan. Uit de huisregels van de locatie Zoetermeer 3.8.1 kan wordenopgemaakt dat gedetineerden correct gekleed naar het bezoek dienen te gaan. Dit voorschrift strekt er tevens toe de menselijke waardigheid te respecteren. Van het dienstdoende personeel kan verwacht worden dat initiatief wordtgenomen om een afgezonderde gedetineerde niet in de pyjama naar het bezoek te laten gaan. Van enig initiatief op dit punt is niet gebleken. De beroepscommissie zal dit onderdeel van klagers beroep gegrond verklaren, de uitspraak vande beklagcommissie vernietigen en het beklag alsnog gegrond verklaren. Aan klager wordt terzake een tegemoetkoming van € 5,= toegekend.
t.:
De huisregels van de locatie Zoetermeer bevatten geen kledingvoorschriften met betrekking tot het luchten. Indien klager van mening was dat hij voor het luchten ongeschikte kleding droeg, had hij het personeel om andere kledingkunnen verzoeken. Niet is gebleken dat klager een dergelijk verzoek heeft gedaan. De beroepscommissie zal derhalve het beroep op dit onderdeel ongegrond verklaren en de uitspraak van de beklagcommissie bevestigen, met wijziging vande gronden.
4. De uitspraak
c., m. en p.:
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond, vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart het beklag alsnog gegrond.
Zij bepaalt dat aan klager een tegemoetkoming toekomt van in totaal € 40,=.
i. en w.:
De beroepscommissie vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie, verklaart klager alsnog niet-ontvankelijk in zijn beklag.
a., b., d., e., g., k., l., n., r., s., t., u. en v.:
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagcommissie, met voor wat betreft a., b., d., n. en t., met wijziging van de gronden.
Aldus gedaan door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. P.C. Vegter, voorzitter, dr. M. Kooyman en mr. Th.E.M. Wijte, leden, in tegenwoordigheid van mr. H.S. van Gemert, secretaris, op 24 januari 2005
secretaris voorzitter