Nummer R-19/4594/GA
Betreft [Klager]
Datum 19 november 2020
Uitspraak van de beroepscommissie van de RSJ op het beroep van [Klager] (hierna: klager)
1. De procedure
Klager heeft (voor zover in beroep aan de orde) beklag ingesteld tegen:
a. de omstandigheid dat de winkel liegt, bedriegt, misleidt en steelt van gedetineerden (OH-2019-101);
b. de omstandigheid dat de winkel boodschappen achterover drukt van gedetineerden die met ontslag gaan (OH-2019-129); en
c. het falende systeem van de weekverstrekking, waardoor – zo begrijpt de beroepscommissie – klager driemaal het verkeerde product heeft ontvangen (OH-2019-157).
De beklagcommissie bij de Penitentiaire Inrichting (PI) Achterhoek te Zutphen heeft op 15 augustus 2019 beklag a. en c. ongegrond verklaard en klager niet-ontvankelijk verklaard in beklag b. De uitspraak van de beklagcommissie is bijgevoegd.
Klager heeft tegen deze uitspraak beroep ingesteld.
De beroepscommissie heeft klager, zijn raadsvrouw mr. F.W.M. Hopmans en de directeur van de PI Achterhoek (hierna: de directeur) in de gelegenheid gesteld hun standpunten schriftelijk (nader) toe te lichten.
2. De standpunten in beroep
Standpunt van klager
In aanvulling op hetgeen klager in beklag heeft aangevoerd, stelt hij dat de directeur een zorgplicht heeft als het gaat om de levering van producten uit de winkel en de wijze waarop dit gebeurt. De omstandigheid dat de directeur bij schriftelijke overeenkomst de afhandeling van de aankoop door gedetineerden van gebruiksartikelen heeft uitbesteed aan de landelijke winkel, doet aan voornoemde zorgplicht niet af. Klager kan daarom klagen over het niet of niet goed functioneren van de winkel. Verzocht wordt het beroep mondeling te mogen toelichten.
Ten aanzien van beklag a. voert klager in beroep nog aan dat in de leveringsvoorwaarden staat dat bij ontslag c.q. overplaatsing alleen de droge (ongeopende) kruidenierswaren worden teruggenomen en a contrario hieruit kan worden afgeleid dat andere producten niet worden teruggenomen. Een ex-medegedetineerde heeft met klager afgesproken dat klager zijn boodschappen kon overnemen op het moment dat hij met ontslag ging. Klager heeft de boodschappen echter nooit ontvangen. De boodschappen hadden aan klager geleverd moeten worden, nu volgens de leveringsvoorwaarden enkel droge (ongeopende) kruidenierswaren worden teruggenomen en klager samen met de ex-medegedetineerde een passende oplossing had gevonden voor de overige boodschappen.
Standpunt van de directeur
De directeur persisteert bij hetgeen door hem in beklag is aangevoerd.
3. De beoordeling
Klager heeft verzocht het beroep mondeling te mogen toelichten. Dit verzoek is niet onderbouwd, terwijl de stukken voldoende informatie bevatten om het beroep te kunnen beoordelen. De beroepscommissie wijst het verzoek daarom af.
Beklag a. en b.
Hetgeen in beroep is aangevoerd inzake beklag a. en b. kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. Het beroep zal daarom in zoverre ongegrond worden verklaard.
Beklag c.
Op grond van artikel 44, vijfde lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) draagt de directeur zorg voor regels omtrent de aankoop door gedetineerden van andere gebruiksartikelen dan die door de directeur ter beschikking worden gesteld. Uit de rechtspraak van de beroepscommissie blijkt dat de directeur er zorg voor dient te dragen dat leveringen vanuit de inrichtingswinkel op adequate wijze door zijn personeel worden uitgevoerd. Uit de rechtspraak van de beroepscommissie volgt verder dat de zorgplicht van de directeur ook met betrekking tot het landelijk systeem zo ver draagt dat over het niet of niet goed uitvoeren van leveringen vanuit de landelijke winkel kan worden geklaagd, zoals bedoeld in artikel 60, eerste lid, van de Pbw (vgl. RSJ 26 maart 2018, 17/2842/GA).
De directeur heeft bevestigd dat de weekverstrekking deel uitmaakt van de landelijke voedselverstrekking aan gedetineerden en dat gedetineerden hierbij een keus kunnen maken uit diverse producten. Vaststaat dat klager voor de weekverstrekking driemaal ‘sojadrink Alpro’ heeft besteld, maar dat hij driemaal ‘koffie stick’ heeft ontvangen en dat hij de sojadrink niet heeft ontvangen. Niet is gebleken dat de directeur zich er op enigerlei wijze voor heeft ingespannen om klager alsnog de sojadrink (of een redelijk alternatief) te verstrekken. De directeur heeft dus onvoldoende invulling gegeven aan de hiervoor bedoelde zorgplicht (vergelijk RSJ 5 november 2018, R-1138). Gelet daarop zal de beroepscommissie het beroep in zoverre gegrond verklaren, de uitspraak van de beklagcommissie in zoverre vernietigen en beklag c. alsnog gegrond verklaren.
De beroepscommissie stelt voorop dat een tegemoetkoming is bedoeld voor het door klager ondervonden ongemak. Als sprake is van schade en deze schade eenvoudig is te begroten, is er aanleiding schadevergoedingsaspecten te betrekken bij de bepaling van de hoogte van de tegemoetkoming. De directeur heeft aangevoerd dat het leveren van verkeerde producten aan klager in de weekverstrekking een incident betrof en heeft beterschap beloofd. De beroepscommissie is echter niet gebleken dat klager reeds is gecompenseerd voor het ondervonden ongemak. De beroepscommissie zal de aan klager toe te kennen tegemoetkoming vaststellen op €5,-.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep inzake beklag a. en b. ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagcommissie.
De beroepscommissie verklaart het beroep inzake beklag c. gegrond, vernietigt in zoverre de uitspraak van de beklagcommissie en verklaart dit beklag alsnog gegrond. Zij kent aan klager een tegemoetkoming toe van €5,-.
Deze uitspraak is op 19 november 2020 gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit mr. A. van Holten, voorzitter, mr. S. Bijl en mr. D. van der Sluis, leden, bijgestaan door mr. Y.P. Schleijpen, secretaris.
secretaris voorzitter