nummer: R-19/3615/TA - eindbeslissing
betreft: [klager] datum: 13 januari 2020
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (Bvt) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift, ingediend door mr. R. Schenk, namens […], verder te noemen klager, gericht tegen een uitspraak van 26 april 2019 van de beklagcommissie bij FPC Dr. S. van Mesdag te Groningen, verder te noemen de instelling, alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, die in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Op 30 september 2019 heeft de beroepscommissie in een tussenuitspraak de behandeling van het beroep aangehouden ten einde op een nader te bepalen zitting na te gaan of de tenuitvoerlegging van de maatregel van afzondering op een leegstaande afdeling kenmerken had van een separatie.
Ter zitting van de beroepscommissie van 16 december 2019, gehouden in de penitentiaire inrichting (p.i.) Lelystad, zijn gehoord klagers raadsman, mr. R. Schenk en namens het hoofd van voormelde tbs-instelling […], stafmedewerker juridische zaken. Hoewel voor klagers vervoer naar de zitting was gezorgd, heeft hij geen gebruik gemaakt van de gelegenheid om te worden gehoord.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag – voor zover in beroep aan de orde - betreft de beslissing d.d. 31 december 2018 tot oplegging van een maatregel van afzondering (klachtnummer Me 2019-15).
De beklagcommissie heeft het beklag ongegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en het hoofd van de instelling
Namens klager is in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht. De instelling meent ten onrechte dat een afzondering op een lege afdeling in feite hetzelfde is als een afzondering op de eigen afdeling, zij het dat dit alleen gevoelsmatig wellicht anders wordt ervaren.
Tussen een maatregel van afzondering en separatie bestaat feitelijk weinig verschil. Klager is tegen zijn wil opgesloten in een lege kamer op een leegstaande afdeling en was gedurende lange tijd, waaronder tijdens de jaarwisseling, verstoken van ieder contact. Hij had niet de beschikking over al zijn persoonlijke spullen. Klager meent dat dit een verstrekkende inbreuk is op zijn persoonlijke integriteit. Klager verwijst naar de website van het ministerie. De instelling heeft niet gehandeld conform het hierop vermelde protocol. Een minder vergaande maatregel dan separatie, zoals een kamerarrest, had de orde en veiligheid ook kunnen garanderen. Niet valt in te zien waarom zo’n disproportionele maatregel nodig is geweest. Er is geen sprake geweest van een goede belangenafweging en het bestreden besluit had dan ook in alle redelijkheid niet genomen mogen worden.
Klager meent dat de opgelegde sanctie van separatie te zwaar is geweest.
Verder meent hij dat de beslissing om de separatie een dag later op te heffen en om te zetten in een afzondering is genomen om klager dwars te zitten. Klager zat tijdens de afzondering op een lege cel. Hij mocht wel bezoek ontvangen en had ook telefonisch contact met zijn advocaat en familie.
Namens het hoofd van de instelling is in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht. De afzondering kon niet op klagers eigen kamer ten uitvoer worden gelegd. Klager liet te veel boosheid zien. Hij had een conflict met een medepatiënt. Klager werd afgezonderd op een leegstaande afdeling en verbleef in een kamer die als standaard kamer was ingericht. Op deze kamer had klager de beschikking over onder andere een tafel, een stoel, een kast, een bed en een prikbord. Hij mocht ook eigen spullen meenemen. Klager is op meerdere momenten in de gelegenheid gesteld te bellen.
De afspraken voor de terugkeer van klager naar zijn eigen afdeling zijn later gemaakt. Op 11 januari 2019 is een nieuw beleid opgesteld, waarna klager op 14 januari 2019 kon terugkeren naar zijn eigen afdeling.
3. De beoordeling
Hetgeen in beroep is aangevoerd, kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie.
De beroepscommissie neemt hierbij nog het volgende in aanmerking.
Op grond van artikel 34, eerste lid in verbinding met artikel 1 aanhef en onder aa van de Bvt geschiedt de tenuitvoerlegging van de afzondering in een gangbare woon- of verblijfsruimte, de persoonlijke verblijfsruimte daaronder begrepen.
Het hoofd van de instelling heeft ter zitting van de beroepscommissie toegelicht dat de afzonderingsruimte waar klager verbleef was ingericht als een standaard kamer en daarmee voldoet aan de daaraan te stellen eisen. Ook werd klager toegestaan eigen spullen mee te nemen. Klager kon tijdens zijn verblijf in afzondering aanspraak blijven maken op de rechten die hem toekomen.
Zo kon hij bezoek ontvangen en is hij in de gelegenheid gesteld om te bellen. Deze wijze van tenuitvoerlegging onderscheidt zich van een separatie, die immers ten uitvoer wordt gelegd in een speciaal daarvoor bestemde verblijfsruimte en waarbij de verpleegde op grond van artikel 3 van de “Regeling rechten tijdens afzondering en separatie” geen recht heeft op bezoek of om te bellen, tenzij het hoofd van de instelling anders bepaalt. Van een separatie is derhalve geen sprake geweest. Het beroep zal derhalve ongegrond worden verklaard.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagcommissie.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. A. van Holten, voorzitter, mr. drs. L.C. Mulder en mr. T.B. Trotman, leden, in tegenwoordigheid van mr. R. Kokee, secretaris, op 13 januari 2020
secretaris voorzitter