nummer: 18/0137/GA
betreft: [Klager] datum: 20 augustus 2018
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 69, tweede lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift, ingediend door mr. W.B.O. van Soest, namens [Klager], verder te noemen klager, gericht tegen een uitspraak van 4 januari 2018 van de alleensprekende beklagrechter bij de penitentiaire inrichting (p.i.) Krimpen aan den IJssel, alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, die in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
De beroepscommissie heeft de directeur van bovengenoemde inrichting in de gelegenheid gesteld schriftelijk te reageren op het beroep en klager alsmede zijn raadsman om het beroep schriftelijk toe te lichten.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagrechter
Het beklag betreft:
a. de beslissing van de directeur bij klager stelselmatig driemaal per week een celinspectie uit te voeren, zonder dat daarvoor aanleiding bestaat (IJ-2017-000851);
b. de omstandigheid dat aan klager niet altijd door middel van een formulier wordt medegedeeld dat een celinspectie heeft plaatsgevonden (IJ-2017-00851);
c. het feit dat klager op 24 en 25 augustus 2017 vanwege ziekte onder het inrichtingspersoneel niet aan de arbeid heeft kunnen deelnemen (IJ-2017-000858).
De beklagrechter heeft klager niet-ontvankelijk verklaard klacht b. en de klachten a. en c. ongegrond verklaard, op de gronden als in de aangehechte uitspraak weergegeven.
2. De standpunten van klager en de directeur
Door en namens klager is het tegenover de beklagrechter ingenomen standpunt in beroep als volgt toegelicht.
Met betrekking tot de klachten a. en b.: klagers klacht is gericht tegen het aantal onaangekondigde celinspecties die wekelijks plaatsvinden. Klagers cel wordt herhaaldelijk overhoopgehaald. Soms wordt een formulier achtergelaten. Er dient voldoende aanleiding te bestaan zijn cel te inspecteren. Het feit dat klagers verblijfsruimte meermalen per week en zonder reden wordt geïnspecteerd, wordt door de directeur niet weersproken. De directeur handelt derhalve in strijd met het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. Hoewel de directeur bevoegd is celinspecties uit te voeren, mag hij van deze bevoegdheid niet ongelimiteerd gebruik maken. In het kader van de celinspecties zijn nimmer verboden voorwerpen aangetroffen.
Met betrekking tot klacht c.: op 24 en 25 augustus 2017 heeft klager in zijn cel moeten verblijven, omdat de arbeid vanwege zieke personeelsleden geen doorgang kon vinden. De directeur is tekortgeschoten in zijn inspanningsverplichting om voldoende personeel voor de arbeid beschikbaar te stellen. Dat de arbeid incidenteel is uitgevallen maakt dit niet anders. Uit de stukken blijkt niet hoeveel personeel was uitgevallen en welke inspanningen de directeur heeft verricht om ander personeel in te schakelen. Nu het uitvallen van personeel in verband met ziekte regelmatig voorkomt, had de directeur hier op voorhand op moeten inspelen. Klager is voor de gemiste arbeidsuren geen compensatie aangeboden.
De directeur heeft het tegenover de beklagrechter ingenomen standpunt in beroep niet toegelicht.
3. De beoordeling
Ten aanzien van klacht a. overweegt de beroepscommissie het volgende.
Op grond van artikel 34, eerste lid, van de Pbw is de directeur bevoegd de verblijfsruimte van een gedetineerde op de aanwezigheid van voorwerpen die niet in zijn bezit mogen zijn, te onderzoeken, indien dit onderzoek plaatsvindt in het kader van het algemeen toezicht op de aanwezigheid van verboden voorwerpen in de verblijfsruimten van gedetineerden en indien dit anderszins noodzakelijk is in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting.
In paragraaf 6.2 van de huisregels van de p.i. Krimpen aan den IJssel is het volgende bepaald. Het personeel controleert dagelijks de cellen en ruimten waarin de gedetineerden verblijven. Ook kunnen – onaangekondigd – alle ruimten aan een grondig onderzoek onderworpen worden. In sommige gevallen onderzoekt het personeel de gedetineerde aan zijn lichaam en kleding. Dat kan ook plaatsvinden na het bezoek, bij het verlaten van de werkzaal en na afloop van activiteiten. Wanneer een inspectie wordt gehouden, wordt van de gedetineerde verwacht dat hij daaraan alle medewerking verleent. In het kader van een celinspectie is in paragraaf 6.2 van de huisregels – voor zover hier relevant – bepaald dat de cel van de gedetineerde periodiek aan een speciale inspectie wordt onderworpen, waarbij de gedetineerde aan lichaam en/of kleding kan worden onderzocht.
De beroepscommissie begrijpt dat de p.i. Krimpen aan den IJssel drie vormen van (cel)inspectie kent: de dagelijkse controle van de cel en ruimten waarin de gedetineerde verblijft, de periodieke speciale inspectie, waarbij de gedetineerde aan kleding en/of lichaam kan worden onderzocht en een onaangekondigd grondig onderzoek van alle ruimten.
Onderhavige klacht is gericht tegen de frequentie waarmee klager aan onaangekondigde celinspecties wordt onderworpen. Klager stelt – onweersproken – dat zijn verblijfsruimte stelselmatig driemaal, althans meermalen, per week onaangekondigd en buiten zijn aanwezigheid wordt onderzocht en beroept zich daarbij op het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. Bij klager zijn in zijn verblijfsruimte al wekenlang geen verboden voorwerpen aangetroffen en bij medegedetineerden vinden geen celinspecties plaats.
De beroepscommissie stelt vast dat aan klager geen toezichtmaatregelen zijn opgelegd in het kader van een plaatsing op de lijst Gedetineerden met een vlucht- of maatschappelijk risico of anderszins. De directeur heeft geen blijk gegeven van (bijzondere) redenen die aanleiding geven de (grondige) celinspecties meermalen per week te doen plaatsvinden. Ook volgt uit de onderliggende stukken niet dat de frequentie waarmee klagers verblijfsruimte wordt onderzocht van tijdelijke duur is dan wel dat de dagelijkse controle van klagers cel (gedeeltelijk) achterwege wordt gelaten.
Naar het oordeel van de beroepscommissie is bij een (grondige) celinspectie sprake van een inbreuk op klagers persoonlijke levenssfeer. Die inbreuk is wel bij wet voorzien maar niet is gebleken dat de frequentie waarmee die inbreuk in het geval van klager plaatsvindt noodzakelijk is. Daarmee moet het ervoor worden gehouden dat deze inbreuk ongerechtvaardigd is. Het beroep zal ten aanzien van klacht a. gegrond worden verklaard en de uitspraak van de beklagrechter zal worden vernietigd. De beroepscommissie acht termen aanwezig voor het toekennen van een tegemoetkoming en stelt deze vast op € 25,=.
Nu klager ten aanzien van klacht b. onvoldoende nauwkeurig heeft vermeld de beslissing waarover wordt geklaagd, kan hetgeen in beroep is aangevoerd ten aanzien van klacht b. niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagrechter. Het beroep zal derhalve in zoverre ongegrond worden verklaard.
Hetgeen in beroep is aangevoerd ten aanzien van klacht c. kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagrechter. Het beroep zal derhalve ook in zoverre ongegrond worden verklaard.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep inzake klacht a. gegrond, vernietigt in zoverre de uitspraak van de beklagrechter en verklaart het beklag alsnog gegrond. Zij bepaalt dat klager een tegemoetkoming toekomt van € 25,=.
De beroepscommissie verklaart het beroep inzake de klachten b. en c. ongegrond en bevestigt in zoverre de uitspraak van de beklagrechter.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. J.A.M. de Wit, voorzitter, J. Schagen MA en mr. A. van Waarden, leden, in tegenwoordigheid van
mr. A. de Groot, secretaris, op 20 augustus 2018.
secretaris voorzitter