Nummer: 16/2914/JB
Betreft: [klager] datum: 29 maart 2017
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 78, eerste lid, van de Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (Bjj) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift, ingediend door mr. Y. Karga, namens
[...], geboren op [...], verder te noemen klager,
gericht tegen een beslissing van 17 augustus 2016 van de selectiefunctionaris,
alsmede van de overige stukken, waaronder de bestreden beslissing.
Ter zitting van de beroepscommissie van 8 maart 2017, gehouden in de rechtbank te Utrecht zijn gehoord klager, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. Y. Karga en namens de selectiefunctionaris [...], werkzaam bij de Dienst justitiële inrichtingen van het
ministerie van Veiligheid en Justitie.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De bestreden beslissing
De selectiefunctionaris heeft het bezwaarschrift van klager gericht tegen de beslissing hem over te plaatsen naar de afdeling voor intensieve zorg van de justitiële jeugdinrichting (j.j.i.) De Hartelborgt te Spijkenisse (hierna: VIC-afdeling) ongegrond
verklaard.
2. De feiten
Klager verbleef sinds augustus 2014 in j.j.i. Teylingereind. In pro justitia rapportage van 8 januari 2015 is door zowel psycholoog H. als psychiater M. geadviseerd klager onvoorwaardelijk een maatregel van plaatsing in een inrichting voor jeugdigen
(pij-maatregel) op te leggen en hem te plaatsen op de VIC-afdeling die gespecialiseerd is in de behandeling van jongeren met een hechtingsstoornis als klager. In pro justitia rapportage van 26 januari van 2016 van kinder- en jeugdpsychiater B. en
GZ-psycholoog B.-H. is geadviseerd klager voorwaardelijk een pij-maatregel op te leggen binnen een klinisch traject.
Klager is bij onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak van 18 februari 2016 onvoorwaardelijk de pij-maatregel opgelegd. Daarbij is geadviseerd klager op te nemen in De Catamaran of een soortgelijke kleinschalige (jeugd)forensische kliniek.
Op 6 juni 2016 is klager vanuit j.j.i. Teylingereind met een correctieplaatsing tijdelijk geplaatst in j.j.i. Intermetzo. Deze plaatsing is op 22 juni 2016 met twee weken verlengd.
Op 1 juli 2016 heeft j.j.i. Teylingereind verzocht klager over te plaatsen naar de VIC-afdeling en heeft de overplaatsing ook plaatsgevonden. De schriftelijke mededeling van die beslissing is op 4 juli 2016 opgesteld.
3. De standpunten
Door en namens klager is het beroep tegen de beslissing van de selectiefunctionaris
- zakelijk weergegeven - als volgt toegelicht.
De selectiefunctionaris heeft beslist zonder dat, zoals de wet vereist, tevoren een advies van de psychiater is ingewonnen. Naar aanleiding van het bezwaarschrift is advies opgevraagd bij j.j.i. Intermetzo. Gesteld is dat bij de totstandkoming van dat
advies intern overleg is gevoerd met een psychiater. Daar is echter geen verslag van en de beslissing om klager op een VIC-afdeling te plaatsen was al ruim een maand eerder genomen. Gelet op de wettelijke eis van een advies van een psychiater is niet
relevant dat het destijds kennelijk niet de gewoonte was een overplaatsingsverzoek door de psychiater te laten ondertekenen. Feit is dat het overplaatsingsverzoek niet door een psychiater is ondertekend. Bovendien staat op de eerste pagina van dit
advies B. vermeld als behandelaar. Klagers raadsvrouw is ermee bekend dat deze B. een psycholoog, geen psychiater is. De overige rapportages waarnaar de selectiefunctionaris verwijst kunnen evenmin worden aangemerkt als een advies van een psychiater
als
bedoeld in de wet.
Klager is het niet eens met de VIC-plaatsing, omdat hij niet voldoet aan de wettelijke criteria daarvoor. Voor j.j.i. Teylingereind stond al vast dat klager naar de VIC-afdeling moest. Niet is aan de orde dat een eerder verzoek om een VIC-plaatsing
vanwege een wachtlijst niet gerealiseerd kon worden. De VIC-plaatsing is ingegeven door vermeende radicalisering van klager die werd aangenomen na wisseling van klagers behandelcoördinator waarna de problemen zijn begonnen, maar daarvoor is de
VIC-afdeling niet bedoeld. In Teylingereind hebben incidenten plaatsgevonden, maar niet zodanig dat de situatie onhoudbaar was. Er werd over hem en niet met hem gesproken. Klagers behandeling daar stond stil en klager ergerde zich daaraan. Ook op de
VIC-afdeling vinden incidenten plaats. Klager loopt daar tegen meer problemen aan dan het geval was in Teylingereind. Klager is weinig op de groep en wordt daar net zo weinig behandeld als in Teylingereind, ondanks dat hij zelf overal aan meewerkt. Bij
elke stap die klager wil maken, waaronder verlof, wordt hij tegengewerkt omdat hij volgens de inrichting geradicaliseerd is. Als men daar zo bang voor is, kan men hem beter op een ITA plaatsen waar hij vanwege de individuele insteek zijn ding kan doen
en verder kan komen.
Klager gaat het liefst naar De Catamaran, waartoe het hof bij de oplegging van de
pij-maatregel ook heeft geadviseerd, maar hij wil daardoor geen achterstand in zijn behandeling oplopen. Gesteld is, maar uit niets blijkt dat de mogelijkheid van plaatsing van klager in De Catamaran is onderzocht.
De selectiefunctionaris heeft inzake het beroep – zakelijk weergegeven - het volgende standpunt naar voren gebracht.
Aan het wettelijk vereiste betreffende het advies van een psychiater is voldaan. Aan het overplaatsingsverzoek van j.j.i. Teylingereind hebben verscheidene in 2015 en 2016 uitgebrachte pro justitia rapportages ten grondslag gelegen, waarbij klager
meerdere malen is bezocht en beoordeeld door een psychiater. Teylingereind was van oordeel dat klager naar een VIC-afdeling moest worden overgeplaatst. Tijdens de correctieplaatsing in Intermetzo is onderzocht of klager op een LVB-VIC dan wel een
reguliere VIC-afdeling geplaatst diende te worden en is geconcludeerd dat klager op een reguliere VIC-afdeling op zijn plaats zou zijn. In dat kader is klager ook beoordeeld door een psychiater. Op 20 juni 2016 is klager door zijn gedragswetenschapper
bezocht in Intermetzo en is de voorgenomen VIC-plaatsing met klager besproken.
De VIC-plaatsing is niet eerder dan op 1 juli 2016 aangevraagd omdat op de VIC-afdeling niet eerder plaats was voor klager. Het overplaatsingsverzoek is volgens de gebruikelijke procedure destijds alleen ondertekend door de directeur van Teylingereind
en niet tevens door de behandelend psychiater, welke procedure inmiddels is aangepast. Door de gevolgde procedure lijkt het alsof het verzoek niet door de behandelend psychiater van Teylingereind wordt ondersteund, maar dat is wel zo. In het
overplaatsingsverzoek zijn de diagnose en de zorgvraag - die niet door de directeur maar door de psychiater worden gesteld - leidend voor het verzoek om klager naar de VIC-afdeling over te plaatsen. Het verzoek is derhalve impliciet ook door de
behandelend psychiater gedaan. Daarom is geen navraag meer gedaan naar de naam van de behandelend psychiater.
Klager heeft twee jaar in j.j.i. Teylingereind verbleven. Niet stond vast dat klager naar de VIC-afdeling moest worden overgeplaatst. Klagers behandeling is in Teylingereind gestagneerd. Klager had een verstorend effect op zijn groepsgenoten. Verder
had
de inrichting zorgen over het feit dat klager zich heeft bekeerd tot de islam en waren er vermoedens dat klager geradicaliseerde gedachten heeft.
Gelet op de uitgebrachte rapporten en adviezen en het overplaatsingsverzoek van j.j.i. Teylingereind is klager een jeugdige die op grond van zijn problematiek extra begeleiding behoeft en is plaatsing op de VIC-afdeling in zijn belang. Dit wordt ook
achteraf bevestigd door De Hartelborgt in het advies van 10 augustus 2016 waaruit naar voren komt dat klager niet op een reguliere afdeling kan verblijven. Op 4 november 2016 heeft De Hartelborgt op advies van de kinder- en jeugdpsychiater en de
GZ-psycholoog/gedragsdeskundige klagers verblijf op de VIC-afdeling verlengd voor de duur van drie maanden. Een dag voor de zitting is een e-mail van psychiater S. ontvangen over de diagnose en behandelmogelijkheid van klager. Het hof heeft destijds
geadviseerd tot opname in De Catamaran of een kleinschalige setting. Klager verblijft nu in een kleinschalige setting en is daar op zijn plaats.
4. De beoordeling
Klager heeft verbleven in Teylingereind, welke inrichting niet beschikt over een VIC-afdeling.
Op grond van artikel 12, zesde lid, Bjj is de selectiefunctionaris bevoegd om een jeugdige te plaatsen op een afdeling voor intensieve zorg als bedoeld in artikel 22b Bjj na advies van een psychiater, die voor zover mogelijk overleg heeft gevoerd met
de
behandelend gedragsdeskundige.
Vast staat dat de beslissing van de selectiefunctionaris is genomen naar aanleiding van het verzoek van Teylingereind van 1 juli 2016 dat door de directeur van Teylingereind is ondertekend. Er is geen advies van de psychiater overgelegd op
basis waarvan dit verzoek is gedaan. Het overplaatsingsverzoek van de directeur van Teylingereind is niet mede ondertekend door de behandelend, of een andere, psychiater. In het verzoek wordt ook niet expliciet verwezen naar een advies van de
behandelend psychiater en de daarin opgenomen gronden op basis waarvan de psychiater van oordeel is dat overplaatsing van klager naar de VIC-afdeling noodzakelijk is, zoals bedoeld in artikel 22b Bjj.
In het overplaatsingsverzoek wordt gemeld dat Intermetzo na onderzoek tijdens de correctieplaatsing van klager, die blijkens de stukken mede tot doel had te onderzoeken of klager op een reguliere VIC-afdeling of een LVB-VIC-afdeling zou kunnen worden
geplaatst, heeft geconcludeerd dat klager niet lijkt te passen op een LVB-VIC-groep. In het dossier ontbreekt het advies van Intermetzo, zodat niet kan worden vastgesteld in hoeverre dit advies mede afkomstig is van de psychiater van Intermetzo en of
deze de noodzakelijkheid van overplaatsing van klager naar de VIC-afdeling heeft beoordeeld.
De over klager uitgebrachte pro justitia rapportages waarin de rechter is geadviseerd over oplegging van de pij-maatregel kunnen naar het oordeel van de beroepscommissie niet worden aangemerkt als een advies van de psychiater als bedoeld in artikel 12,
zesde lid, Bjj, welk advies naar haar oordeel recent moet zijn en betrekking moet hebben op de situatie tijdens de behandeling van de jeugdige krachtens de opgelegde pij-maatregel.
Vanwege het ontbreken van een advies van een psychiater waarin op de bedoelde noodzakelijkheid wordt ingegaan kan niet inhoudelijk worden beoordeeld in hoeverre aan de criteria voor plaatsing als bedoeld in artikel 22b Bjj wordt voldaan.
De bestreden beslissing kan daarom niet in stand blijven. De beroepscommissie zal het beroep daarom gegrond verklaren en de bestreden beslissing vernietigen. Zij acht geen termen aanwezig voor het toekennen van een tegemoetkoming.
Dit laat onverlet dat de mogelijkheid bestaat dat, rekening houdend met de huidige stand van zaken, een nieuwe beslissing wordt genomen.
5. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond en vernietigt de beslissing van de selectiefunctionaris.
Zij kent klager geen tegemoetkoming toe.
Deze uitspraak is gedaan door de beroepscommissie, bestaande uit mr. M. Iedema, voorzitter, prof. dr. F. Boer en mr. S.B. de Pauw Gerlings-Döhrn, leden, bijgestaan door mr. E.W. Bevaart, secretaris, op 29 maart 2017.
secretaris voorzitter