Nummer: 16/1591/GB
Betreft: [klaagster] datum: 1 augustus 2016
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 73, eerste lid, van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klaagster,
gericht tegen een op 6 mei 2016 genomen beslissing van de selectiefunctionaris,
alsmede van de overige stukken, waaronder de beslissing waarvan beroep.
Op grond van haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt.
1. De inhoud van de bestreden beslissing
De selectiefunctionaris heeft klaagsters verzoek tot plaatsing in een beperkt beveiligde inrichting (b.b.i.) afgewezen.
2. De feiten
Klaagster is sedert 15 maart 2015 gedetineerd. Zij verbleef sinds 27 oktober 2015 in de penitentiaire inrichting (p.i.) Utrecht, locatie Nieuwersluis. Op 26 november 2015 is zij overgeplaatst naar de p.i. Zuid Oost, locatie Ter Peel. Op 17 maart 2016
is
klaagsters verzoek om plaatsing in een b.b.i. afgewezen. Het daartegen ingediende bezwaarschrift is op 6 mei 2016 ongegrond verklaard.
3. De standpunten
3.1. Door en namens klaagster is het beroep als volgt toegelicht. Niet is gebleken waardoor het verblijf in vorige inrichtingen problematisch is verlopen en in hoeverre dat problematisch verloop aan klaagster te wijten zou zijn. Aangenomen moet
worden dat het problematisch verloop gelegen is in de bejegening van haar door andere gedetineerden. De vraag of klaagster is gedetineerd als man, vrouw of dat kennelijk sprake is van een nog niet afgeronde transitie is volgens klaagster niet relevant.
Klaagster vindt het een vorm van discriminatie dat haar verzoek wordt afgewezen alleen omdat ze transgender is en er te weinig privacy zou zijn. Klaagster is als gedetineerde overgeleverd aan de zorg en verantwoordelijkheid van de Dienst Justitiële
Inrichtingen (DJI) en DJI dient klaagsters gezondheid en veiligheid te waarborgen. Bovendien zijn er camera’s aanwezig waardoor de veiligheid en privacy gewaarborgd kunnen worden. Het recente verblijf is zonder noemenswaardige problemen verlopen.
Indien
de inrichting kennelijk niet voldoende privacy kan waarborgen zou dit niet dienen te leiden tot een beperking van faseringsmogelijkheden van klaagster, maar zou gezocht moeten worden naar een aanpassing van de invulling van haar verblijf in een b.b.i.
zoals het gebruik maken van een separate douche of separaat gebruik maken van een gezamenlijke douche. Het is niet gebleken dat de privacy in een andere b.b.i. wel gewaarborgd kan worden. Niet is gebleken in hoeverre alternatieven zijn onderzocht,
aldus
de toelichting van klaagster.
3.2. De selectiefunctionaris heeft de afwijzing van genoemd verzoek als volgt toegelicht.
Klaagster is transgender en is volgens de burgerlijke staat geregistreerd als man. De detentie is aangevangen in een manneninrichting, maar gezien de problemen in het mannencircuit, de psychische gesteldheid en het gegeven dat de transformatie is
gestart is betrokkene overgeplaatst naar een vrouweninrichting.
De vrijhedencommissie heeft negatief geadviseerd vanwege een niet afgeronde transitie van man naar vrouw. In de b.b.i. van de locatie Ter Peel is weinig privacy in verband met een gezamenlijke douche- en toiletruimte. De locatie Nieuwersluis heeft
klaagsters gedrag omschreven als seksueel uitdagend. Klaagster is eerder uit de locatie Nieuwersluis geplaatst vanwege een ongewenste werksituatie als gevolg van beschuldigingen aan het adres van een mannelijke medewerker. De selectiefunctionaris heeft
het verzoek afgewezen omdat plaatsing in Nieuwersluis stuit op eerder genoemde bezwaren vanwege de integriteitskwestie en plaatsing in Ter Peel stuit op een privacykwestie. Bij navraag bleek dat klaagster bij het personeel heeft aangegeven door andere
dames op de afdeling benaderd te worden. Daardoor trekt klaagster zich veel terug in haar eigen verblijfsruimte. Naar aanleiding van het bezwaarschrift heeft een heroverweging plaatsgevonden en is besloten om voor haar een incidenteel verlof aan te
vragen. Voorts is een reclasseringsrapport in de maak op basis waarvan klaagster mogelijk in het kader van een stapeltraject zeer beperkt beveiligde inrichting (z.b.b.i.) / penitentiair programma (p.p.) in een z.b.b.i. geplaatst zou kunnen worden. De
vroegst mogelijke datum daarvoor was 7 juli 2016.
4. De beoordeling
4.1. Op grond van artikel 3 van de Regeling selectie, plaatsing en overplaatsing van gedetineerden kunnen in een beperkt beveiligde inrichting gedetineerden worden geplaatst die een beperkt vlucht- en maatschappelijk risico vormen, een strafrestant
hebben van maximaal achttien maanden, beschikken over een aanvaardbaar verlofadres en die zijn gepromoveerd (wijziging van de Regeling met ingang van 1 maart 2014, Stcrt. 2014, nr. 4617).
4.2. Klaagsters verzoek om plaatsing in een b.b.i. is afgewezen. Klaagster verbleef eerder in de locatie Nieuwersluis. Ze is overgeplaatst naar de locatie Ter Peel nadat in Nieuwersluis een ongewenste werksituatie was ontstaan. Voor zover de
afwijzende beslissing betrekking heeft op plaatsing in de b.b.i. van de locatie Nieuwersluis acht de beroepscommissie deze beslissing dan ook niet onredelijk of onbillijk.
De selectiefunctionaris heeft aangevoerd dat plaatsing in de b.b.i. van de locatie Ter Peel tevens op bezwaren stuit, omdat daar weinig privacy geboden kan worden in verband met een gezamenlijke douche- en toiletruimte. Naar het oordeel van de
beroepscommissie heeft de selectiefunctionaris deze stelling onvoldoende onderbouwd. Daarbij is niet gebleken dat alternatieven zijn onderzocht voor het gezamenlijk gebruik maken van de douche- en toiletruimte. Gelet daarop moet worden geoordeeld dat
de
bestreden beslissing van de selectiefunctionaris onvoldoende is onderbouwd. De beslissing van de selectiefunctionaris kan, bij afweging van alle in aanmerking komende belangen, als onredelijk of onbillijk worden aangemerkt. Derhalve dient de bestreden
beslissing te worden vernietigd. De selectiefunctionaris zal worden opgedragen een nieuwe beslissing te nemen met inachtneming van deze uitspraak binnen een termijn van twee weken na ontvangst daarvan. De beroepscommissie acht geen termen aanwezig voor
het toekennen van een tegemoetkoming.
5. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep gegrond en vernietigt de bestreden beslissing. Zij draagt de selectiefunctionaris op een nieuwe beslissing te nemen met inachtneming van haar uitspraak binnen een termijn van twee weken na ontvangst daarvan. Zij
kent klaagster geen tegemoetkoming toe.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. J.W. Wabeke,
voorzitter, J.G.A. van den Brand en mr. M.A.G. Rutten, leden, in tegenwoordigheid van
mr. S. Blankenspoor, secretaris, op 1 augustus 2016.
secretaris voorzitter