nummer: 12/2659/TA, 12/2731/TA t/m 12/2736TA en 12/2738/TA
betreft: [klager] datum: 6 december 2012
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (Bvt) heeft kennisgenomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klager,
gericht tegen op 13 augustus 2012 verzonden uitspraken van 28 juni 2012 van de beklagcommissie bij FPC Veldzicht te Balkbrug, verder te noemen de inrichting,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraken waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak zijn gehecht.
De beroepscommissie heeft het hoofd van de inrichting in de gelegenheid gesteld schriftelijk te reageren op het beroep en klager om het beroep schriftelijk toe te lichten.
Op grond van de stukken en haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraken van de beklagcommissie
Het beklag betreft:
a de hoogte van de kosten van een telefoongesprek (klachtnummer 27),
b het inperken van het recht op luchten op 8 maart 2012 (klachtnummer 78) en 4 april 2012 (klachtnummer 109),
c schending van het recht op ten minste vier uur contact met medeverpleegden op 28 maart en 7 april 2012 (klachtnummers 100 en 123),
d luchten zonder contact met medeverpleegden (klachtnummers 63, 64 en 66),
e het niet of beperkt gebruik mogen maken van de winkel, het niet mogen kopen van in de winkel verkrijgbare producten en het niet in de winkel verkrijgbaar zijn van aftershave (klachtnummers 43, 53 t/m 55, 67, 79, 84, 101, 103 en 126),
f het inperken van het recht op luchten op 24 februari 2012 (klachtnummer 52), en 13 april 2012 (klachtnummer 127).
De beklagcommissie heeft op de gronden als in de betreffende aangehechte uitspraken weergegeven klager niet-ontvankelijk verklaard in de beklagonderdelen a en e - op klachtnummer 55 na -, het beklag van klager op onderdeel f gegrond verklaard en een
tegemoetkoming van in totaal twee maal een half uur extra luchttijd toegekend, en het beklag van klager op de overige onderdelen ongegrond verklaard.
2. De standpunten van klager en het hoofd van de inrichting
Klager heeft in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
a In zijn behandelingsplan staat dat hij moeten leren schulden af te lossen. Het telefoongesprek was noodzakelijk om onterechte boetes van het College voor Zorgverzekeringen te laten kwijtschelden. Dit gesprek duurde 5 minuten. Het 0900 nummer van
genoemd College kost € 0,10 per minuut. De inrichting mag alleen daadwerkelijk gemaakte kosten à € 0,50 doorberekenen. Het is onredelijk dat klager € 1,= per minuut, in totaal € 5,= moet betalen. Gezien deze feiten is hij wel ontvankelijk in zijn
klacht
en is zijn klacht gegrond.
b Klager heeft herhaaldelijk tevergeefs gevraagd in de buitenlucht te mogen verblijven. Het is niet juist dat hem later een aanbod tot luchten zou zijn gedaan en dat hij dat zou hebben geweigerd. Als hem later alsnog een aanbod tot luchten zou zijn
gedaan, zou hij niet in beklag zijn gegaan.
c Klager is uitgesloten tijdens bloktijden, gedurende welke medeverpleegden niet op de afdeling mogen verblijven, maar of aan een blok moeten deelnemen of op hun kamer moeten verblijven. Hierdoor kon klager tijdens uitsluiting geen contact met
medeverpleegden hebben. Daarnaast sluit de sociotherapie hem niet tijdig uit, maar eist men wel dat hij tijdig op zijn kamer terug is. Er is daarom wel sprake van een schending van zijn recht op ten minste vier uur contact met medeverpleegden.
d Klager dient tijdens bloktijden te luchten. Om die reden heeft hij geen vier uur contact met medeverpleegden tijdens het luchten.
e Producten in de winkel staan ter beschikking van alle verpleegden. Sommige producten kunnen vanwege de veiligheid niet in eigen beheer worden gehouden. Klager mag echter geen winkelproducten aanschaffen om hem te dwingen de samenwerking aan te gaan.
Dit is een forse inbreuk op zijn leven. Het is pure discriminatie die zelfs als dwangbehandeling kan worden geduid. Aftershave is wel degelijk een essentieel verzorgingsproduct, omdat het niet gebruiken daarvan kan leiden tot hevige uitslag en
irritatie
van de huid. In de periode dat hij geen aftershave had, heeft hij heftige irritatie onder de kin en in de halsstreek gehad.
f Klager is het niet eens met de vorm van de toegekende tegemoetkoming, omdat hij de hele dag in de gelegenheid is in de buitenlucht te verblijven en er dus geen sprake is van compensatie. Het inperken van luchten komt in afzonderingssituaties
regelmatig voor. Ook op zich staat de toegekende tegemoetkoming daarom niet in verhouding tot het geschonden recht op frisse lucht.
Het hoofd van de inrichting heeft in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Klager is primair niet-ontvankelijk, omdat sprake is van misbruik van beklagrecht door klager, nu hij in een zeer korte periode zodanig veel ongefundeerde klachten, waaronder de onderhavige klachten, heeft ingezonden dat het bijna onwerkbaar is daarop
te reageren.
a Ook als anders wordt geoordeeld is klager niet-ontvankelijk. Wanneer klager wil bellen, zijn de gesprekskosten voor eigen rekening. De inrichting vergoedt geen kosten voor het bellen naar personen of instanties. Van teruggave van gemaakte kosten is
dan ook geen sprake. Er is geen sprake van schending van enig wettelijk recht.
b Zijn recht op luchten is niet geschaad. Het luchten is voortijdig gestopt omdat klager zich grensoverschrijdend gedroeg en daar niet mee wilde stoppen. Later die dag is hem nog wel gelegenheid tot luchten gegeven, maar klager wilde daar zelf geen
gebruik van maken.
c en d Klager heeft een 4,5 uursprogramma waarin zijn mogelijkheden vanwege zijn, vaak grensoverschrijdend, gedrag zijn beperkt. Luchten is in het dagprogramma opgenomen. De sociotherapie zorgt ervoor dat de tijd waar klager volgens de wet recht op
heeft ook daadwerkelijk aan klager toekomt. Luchten kan met of zonder medepatiënten. Het contact waar klager recht op heeft zal niet geheel volgens zijn wens kunnen geschieden als de overige patiënten ervoor kiezen op hun kamer te blijven of elders in
de inrichting mogen zijn. Op 7 april 2012 is klager vanwege zijn gedrag tijdelijk naar zijn kamer gestuurd, zodat hij die dag daardoor geen recht op minimaal vier uur contact met medeverpleegden had (uitzondering genoemd in artikel 31, tweede lid,
Bvt).
e Klager heeft geen vrijheden en daarom geen toegang tot andere delen van de inrichting, zoals de winkel. Het personeel kan dan de meest noodzakelijke goederen voor klager aanschaffen. Tijdens een kamerplaatsing wordt de aanschaf van luxeartikelen niet
toegestaan. Dit is onderdeel van de behandeling en een poging om samenwerking tot stand te brengen. Wanneer de samenwerking weer goed is, kan klager meer mogelijkheden krijgen. Voor klager is shampoo, tandpasta en een tandenborstel aangeschaft, maar
geen aftershave. De wijze van betrachten van de zorgplicht tot het in staat stellen de uiterlijke en lichamelijke hygiëne naar behoren te verzorgen is niet vatbaar voor beklag. De bejegening door personeel is evenmin vatbaar voor beklag.
f Het luchten is beide keren voortijdig gestopt vanwege klagers gedrag. Later op de dag kan het luchten alsnog worden ingehaald. Wanneer klager van het aanbod daartoe geen gebruik wenst te maken, kan de inrichting hem niet tot luchten dwingen.
3. De beoordeling
Het hebben van een rechtspositie van ter beschikking gestelden is van zó groot belang dat niet elk afzonderlijk gebruik van het beklagrecht aan de toets of daarvan misbruik wordt gemaakt mag worden onderworpen. Dit is echter anders indien het beslag
dat
door één enkele klager op de voor rechtspraak beschikbare tijd van beklag- en beroepscommissie wordt gelegd, gelet op de ondeugdelijkheid van de klachten, een verlammende werking op de uitvoering van de rechtspraaktaak heeft. Het is de beroepscommissie
ambtshalve bekend dat klager vele klaag- en beroepschriften indient en dat dit een groot beslag legt op de voor rechtspraak beschikbare tijd van de beklag- en beroepscommissie alsook van de inrichting als procespartij. Naar het oordeel van de
beroepscommissie kan op grond van de stukken en de aard van de onderhavige klachten op dit moment echter niet worden geoordeeld dat klager met het indienen daarvan misbruik van beklagrecht heeft gemaakt. Zulks kan anders komen te liggen indien klager
dezelfde niet-ontvankelijke of ongegronde klachten op grote schaal herhaalt, of anderszins klachten zonder merites indient. Daarop kan per geval met een summiere behandeling door de beklagrechter worden volstaan. Zij wil de partijen omwille van de
overzichtelijkheid en daarmee samenhangende tijdsbesparing overigens wel aanbevelen elke klacht in beklag of beroep afzonderlijk - en niet zoveel mogelijk verscheidene klachten in één document - toe te lichten of daarop te reageren; alleen indien
klachten duidelijk met elkaar samenhangen ware dezelfde aanpak te volgen.
a t/m d Hetgeen in beroep is aangevoerd kan naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. Hierbij is nog het volgende in aanmerking genomen.
a De hoogte van voor alle in de inrichting verblijvende verpleegden geldende beltarieven betreft niet een jegens klager genomen beslissing van het hoofd van de inrichting en is daarom niet vatbaar voor beklag.
b Klager heeft eerst in beroep en niet eerder in beklag, zoals hij dat wel heeft gedaan bij de onder f genoemde klachten over het luchten, aangevoerd dat hem op 8 maart en 4 april 2012 geen aanbod tot luchten is gedaan. De beroepscommissie acht daarom
niet aannemelijk dat klager op 8 maart en 4 april 2012 geen aanbod tot luchten meer is gedaan nadat het luchten die dagen eerder was beëindigd.
c Klager heeft in zijn klaagschriften aangevoerd dat zijn recht op vier uur uitsluiting is geschonden, omdat hij - op 28 maart 2012 45 minuten - te laat door de sociotherapie is uitgesloten; bovendien is hij die dag eerder ingesloten vanwege een
‘dreigende houding’. Hoewel het van belang is dat klager tijdens een 4,5 uursprogramma tijdig wordt uit- en ingesloten, kan niet worden geoordeeld dat klager uitsluitend door te late uitsluiting door het personeel minder dan 4,5 uur uitgesloten is
geweest, nu uit de stukken ook naar voren komt dat klager zowel op 28 maart 2012 als op 7 april 2012 eerder is ingesloten vanwege zijn gedrag. De omstandigheid dat klager naar zijn mening geen grensoverschrijdend gedrag vertoont, kan daaraan niet
afdoen.
c en d De omstandigheid dat klager tijdens het luchten geen contact met medeverpleegden had, omdat hij was uitgesloten op het moment dat medeverpleegden of elders in de inrichting aan een blok deelnamen of bij niet deelnemen op hun kamers moesten
verblijven, kan evenmin tot de conclusie leiden dat klagers recht op tenminste vier uur verblijf onder medeverpleegden is geschonden.
Het beroep zal derhalve op deze onderdelen van het beklag ongegrond worden verklaard.
e Hetgeen in beroep is aangevoerd kan op alle onderdelen van deze klacht - op het niet verkrijgbaar zijn aftershave na - naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. Het beroep zal
derhalve in zoverre ongegrond worden verklaard.
De omstandigheid dat in de winkel van de inrichting geen - naar de beroepscommissie aanneemt: alcoholhoudende - aftershave verkrijgbaar is, betreft niet een jegens klager genomen beslissing van het hoofd van de inrichting, maar betreft alle verpleegden
van de inrichting. In zoverre kan klager daarom niet in zijn klacht worden ontvangen. Overigens kan aftershave niet worden aangemerkt als een noodzakelijk verzorgingsproduct, tenzij voor het gebruik daarvan ter voorkoming van huidirritatie een medische
indicatie zou bestaan. Niet is gebleken dat daarvan in klagers geval sprake was.
f De beklagcommissie heeft het beklag gegrond verklaard. De inrichting heeft daartegen geen beroep ingediend, zodat de gegrondverklaring van het beklag onherroepelijk is geworden en de beroepscommissie dient uit te gaan van de door de beklagcommissie
vastgestelde feiten. Het beroep van klager ziet uitsluitend op de door de beklagcommissie toegekende tegemoetkoming. Op zich zelf is het voorstelbaar dat de beklagcommissie de onderhavige tegemoetkoming heeft toegekend. Nu de inrichting in beroep
klagers verklaring dat geen uitvoering aan de tegemoetkoming is gegeven omdat hij hele dagen in de gelegenheid is in de buitenlucht te verblijven niet heeft weersproken, wordt daarvan uitgegaan. Het beroep zal dan ook gegrond worden verklaard en de
beroepscommissie zal een financiële tegemoetkoming vaststellen van tweemaal € 10,=, derhalve € 20,=.
4. De uitspraak
De beroepscommissie vernietigt de uitspraak van de beklagcommissie ten aanzien van onderdeel e van het beklag, voor zover dat ziet op het niet in de winkel verkrijgbaar zijn van aftershave, en verklaart klager alsnog niet-ontvankelijk in dit onderdeel
van zijn beklag.
De beroepscommissie verklaart het beroep tegen de toegekende tegemoetkoming betreffende onderdeel f van het beklag gegrond, vernietigt in zoverre de uitspraak van de beklagcommissie en bepaalt dat aan klager een tegemoetkoming toekomt van
€ 20,=.
De beroepscommissie verklaart het beroep voor het overige ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagcommissie, wat betreft onderdeel c van het beklag betreffende klagers uitsluiting met wijziging van de gronden.
Aldus gegeven door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr. N. Jörg, voorzitter, mr. R.M. Maanicus en drs. G.A.M. Mensing, leden, in tegenwoordigheid van mr. E.W. Bevaart, secretaris, op 6 december 2012
secretaris voorzitter