Gelet op artikel 57, eerste lid, onderdelen b en c, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) beleidsregels vast met betrekking tot het uitoefenen van de bevoegdheid om tarieven en prestatiebeschrijvingen vast te stellen.
Gelet op artikel 57, eerste lid, onderdeel d, van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) beleidsregels vast met betrekking tot het uitoefenen van de bevoegdheid om een grens vast te stellen op grond van artikel 50, tweede lid, van de Wmg.
Gelet op artikel 59, aanhef en onder a, b en c van de Wmg, heeft de minister van VWS met brief van 9 oktober 2023, met kenmerk 3696063-1053658-PZo, ten behoeve van de voorliggende beleidsregel een aanwijzing op grond van artikel 7 van de Wmg, aan de NZa gegeven.
Artikel 1 Begripsbepalingen
In deze beleidsregel wordt, tenzij anders vermeld, verstaan onder:
Wmg: Wet marktordening gezondheidszorg.
Zorgaanbieder: Natuurlijk persoon of rechtspersoon die beroeps- of bedrijfsmatig zorg in de zin van de Wmg verleent als bedoeld in artikel 1, aanhef en onder c, van de Wmg.
Zorgverzekeraar: Een zorgverzekeaar zoals bedoeld in de Zorgverzekeringswet.
NZa: Nederlandse Zorgautoriteit.
Integraal zorgakkoord: Het Integraal Zorgakkoord (IZA) gesloten tussen de minister van VWS en (koepel)organisaties binnen en buiten het zorgveld, zie Kamerstuk 31 765, nr. 655.
IZA-transformatieproject: Impactvolle transformatie in de zin van het integraal zorgakkoord.
Initieel beschikbare middelen: Het initieel beschikbare bedrag voor de IZA-transformaties opgenomen in de aanwijzing van de minister.
Resterend beschikbare middelen: Dit zijn de middelen die resteren van de initieel beschikbare middelen nadat er middelen aan projecten zijn toegekend.
Totaal projectbedrag: Totaal bedrag gemoeid met het IZA-transformatieproject over de hele looptijd van dat project.
Zvf-deel van het projectbedrag: Gedeelte van het totaal projectbedrag dat ten laste van het zorgverzekeringsfonds komt.
IZA-transformatieprestatie: Een prestatieomschrijving die door de NZa wordt vastgesteld om (kosten voor) een IZA-transformatieproject te declareren en vergoeden.
Project-kpi: Een key performance indicator van een IZA-transformatieproject. Het behalen van (een bepaalde waarde van) een project-kpi kan een mijlpaal zijn waaraan betalingsafspraken zijn gekoppeld.
Aanvraagformulier: Het NZa-aanvraagformulier IZA-transformaties. Dit formulier is opvraagbaar via iza-transformaties@nza.nl.
Indieningsmoment: De datum en tijd van verzending zoals blijkt uit de eigenschappen van de door de NZa ontvangen mail met de aanvraag.
Beoordelingskader: Het Beoordelingskader Impactvolle transformaties en inzet transformatiemiddelen, zie Kamerstuk 31 765, nr. 704.
Aanvragers: zorgaanbieder(s) en zorgverzekeraar(s) die een aanvraag indienen voor een IZA-transformatieprestatie.
Vrij tarief: Een vrij tarief in de zin van artikel 50, lid 1, onder a, van de Wmg.
Bovengrens: Een bovengrens in de zin van artikel 50, lid2, onder c, van de Wmg.
Artikel 2 Doel van de beleidsregel
Het doel van deze beleidsregel is om vast te leggen op welke wijze de NZa gebruik maakt van haar bevoegdheid om prestatiebeschrijvingen met een bovengrens vast te stellen op het gebied van IZA-transformaties zoals bedoeld in het Integraal Zorgakkoord en daarbij borgen dat er niet meer gebruik van wordt gemaakt dan tot de beschikbare middelen.
Artikel 3 Reikwijdte
Deze beleidsregel is van toepassing op zorg als omschreven bij of krachtens de Zorgverzekeringswet (Zvw), die wordt geleverd door zorgaanbieders in het kader van een IZA-transformatie.
Artikel 4 Aanvraag
1. De aanvraag aan de NZa om een IZA-transformatieprestatie vast te stellen wordt gedaan via een email aan het adres iza-transformaties@nza.nl.
2. Ten behoeve van een aanvraag zal de NZa een format van een aanvraagformulier beschikbaar stellen.
Artikel 5 Beschikbare middelen
1. Op grond van de aanwijzing bedragen de initieel beschikbare middelen voor IZA-transformaties 2,395 miljard euro. Dit bedrag is tevens de startwaarde van de resterend beschikbare middelen.
2. Met iedere afgegeven beschikking nemen de resterend beschikbare middelen af met het totaal projectbedrag gemoeid met het toegekende IZA-transformatieproject.
3. De NZa zal een aanvraag afwijzen indien toekennen zou leiden tot een overschrijding van de resterend beschikbare middelen.
4. Op schriftelijk verzoek van de minister kan de NZa stoppen met het afgeven van nieuwe beschikkingen.
5. Op schriftelijk aangeven kan de minister de resterend beschikbare middelen naar boven of beneden aanpassen.
Artikel 6 Beoordeling
1. De aanvragen worden in behandeling genomen op volgorde van indieningsmoment.
2. De NZa neemt een aanvraag niet in behandeling als een aanvraag niet op de juiste manier als omschreven in artikel 4 lid 1 is ingediend of waarbij het aanvraagformulier als bedoeld in artikel 4 lid 2 ontbreekt.
3. De NZa wijst een aanvraag toe als is voldaan aan alle onderstaande voorwaarden:
-
het aanvraagformulier is volledig ingevuld;
-
er is sprake van een tweezijdige aanvraag door zorgverzekeraar(s) en zorgaanbieder(s);
-
de aanvragende zorgverzekeraar(s) geeft/geven aan het beoordelingskader met een positieve uitkomst te hebben doorlopen;
-
de aanvragers hebben aangeven dat er een schriftelijke overeenkomst voor de IZA-transformatieprestatie aanwezig is;
-
toekenning van het totale projectbedrag behorend bij de aanvraag leidt niet tot overschrijding van de resterende beschikbare middelen als bedoeld in artikel 5.
Artikel 7 Beschikking
1. De NZa geeft bij toekenning van de aanvraag een beschikking af aan de zorgaanbieder(s) als vermeld in het aanvraagformulier en alle zorgverzekeraars.
2. De beschikking kent een looptijd van maximaal vijf jaar tot uiterlijk 1 januari 2028.
Artikel 8 Prestatie, tariefsoort, bovengrens
1. Bij ieder toegekend IZA-transformatieproject stelt de NZa een unieke IZA-transformatieprestatie vast die zij vastlegt in de beschikking. Deze prestatie kan in rekening worden gebracht en betaald bij het afronden van een project-kpi.
2. De IZA-transformatieprestaties kennen een vrij tarief.
3. De som van de in rekening gebrachte tarieven is gebonden aan een bovengrens die de NZa bepaalt voor het betreffende IZA-transformatieproject. Deze bovengrens wordt vastgelegd in de beschikking.
4. Bij het bepalen van de bovengrens hanteert de NZa het Zvf-deel van het projectbedrag uit de aanvraag.
Artikel 9 Voorschriften en beperkingen
In de beschikking zal de NZa onderstaande voorschriften en beperkingen opnemen:
1. Een IZA-transformatieprestatie mag alleen gedeclareerd en vergoed worden indien er schriftelijke overeenstemming is tussen zorgaanbieder en zorgverzekeraar over het gebruik van die IZA-transformatieprestatie.
Artikel 10 Bekendmaking, inwerkingtreding, terugwerkende kracht en citeertitel
Inwerkingtreding / Bekendmaking
Deze beleidsregel treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin de beleidsregel ingevolge artikel 5, aanhef en onderdeel b, van de Bekendmakingswet, wordt geplaatst en werkt terug tot en met 1 januari 2023 en vervalt met ingang van 1 januari 2028.
Citeertitel
Deze beleidsregel wordt aangehaald als: Beleidsregel IZA-transformaties.
Toelichting
Algemeen
Om uitdagingen in de zorg aan te pakken heeft de minister van VWS met betrokken partijen het Integraal zorgakkoord (IZA) gesloten met daarin een groot aantal afspraken. Het IZA beoogt onder andere veranderprocessen te versnellen; veranderprocessen waarin zorgaanbieders, zorgprofessionals, patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars en gemeenten samen plannen voor impactvolle zorgtransformaties maken en realiseren. Daarbij kan gedacht worden aan transformatieplannen die bijvoorbeeld bijdragen aan de versterking van de samenwerking binnen de regio of tussen eerstelijnszorg en ziekenhuizen. Of bijvoorbeeld een ziekenhuis dat wil omvormen naar een gezondheidscentrum.
Om impactvolle transformaties naar passende zorg te bevorderen, heeft de minister transformatiemiddelen beschikbaar gesteld voor de periode 2023–2027. Met de inzet van de transformatiemiddelen kunnen partijen werken aan impactvolle transformaties naar passende zorg in de praktijk, en daarmee bijdragen aan de verwezenlijking van de inhoudelijke doelen en financiële opgave van het IZA. De inhoudelijke beoordeling van transformatieplannen gebeurt door zorgverzekeraars aan de hand van een beoordelingskader. Om zorgaanbieders en zorgverzekeraars vervolgens technisch ook in staat te stellen de kosten van zulke transformaties vergoed en gecompenseerd te krijgen, is een nieuwe bekostigingsmogelijkheid met een aparte prestatie voor transformatieprojecten nodig, zoals ook beoogd in het IZA. Na de Tweede en Eerste Kamer hierover geïnformeerd te hebben, heeft de minister de NZa een aanwijzing gegeven om hiervoor regels op te stellen. Met deze beleidsregel legt de NZa vast hoe zij dit regelt.
Artikelsgewijs
Artikel 5: Beschikbare middelen
5.4: De functie van artikel 5.4 is om aan te geven dat de NZa alleen stopt met het afgeven van beschikkingen als de minister daar expliciet opdracht voor geeft. De minister zal dit bijvoorbeeld kunnen doen op basis van monitoring en/of op aangeven van het BO IZA.
5.5: De functie van artikel 5.5 is vergelijkbaar met die van 5.4. Een reden van aanpassing kan bijvoorbeeld zijn een onderuitputting van lopende projecten, blijkend uit de driemaandelijkse monitoring van projecten. Het kan ook gaan om een politiek besluit.
Artikel 6: Beoordeling
6.1: Het indieningsmoment is het moment dat een mail met beschikkingsaanvraag wordt verzonden aan de NZa. Dit moment is af te lezen uit de metadata bij de door de NZa ontvangen mail. Een formele volgorde in de afhandeling is nodig voor de periode dat de middelen uitgeput beginnen te raken, en sommige projecten om die reden mogelijk geen beschikking meer kunnen krijgen. De IZA-afspraken rondom het oormerken van transformatiemiddelen voor bepaalde sectoren en een gelijkmatige verdeling over regio's worden in IZA-verband gemonitord en geborgd. De NZa heeft hier geen formele rol in. De NZa gaat ervan uit dat de uiteindelijke volgorde waarin projecten worden ingediend in overeenstemming is met deze IZA-afspraken.
Artikel 8: Prestatie, tariefsoort, bovengrens
8.1: Met project-kpi's wordt gedoeld op de kpi's die opgenomen zijn bij de beschrijving van het project in de webapplicatie van ZN. Project-kpi's kunnen ook zogenoemde mijlpalen zijn, zolang het gaat om inspannings- of resultaatverplichtingen die in het project zijn afgesproken en waaraan een betaling is gekoppeld.
8.3: De NZa kent in de beschikking het zvf-deel van het aangevraagde projectbedrag toe. Dit is een grens (Wmg art. 50, lid 2) en geen tarief (Wmg art. 50 lid 1). De grens betreft een bovengrens. Daarnaast stellen we een unieke prestatie vast met een vrij tarief voor het in rekening brengen en uitbetalen van behaalde project-kpi's tot genoemde bovengrens. De NZa ziet erop toe dat declaraties die de bovengrens overschrijden niet ten laste van het zorgverzekeringsfonds kunnen worden gebracht.
Artikel 9: Voorschriften en beperkingen
De overeenstemming is naast een beoordelingscriterium (artikel 6) ook een voorwaarde voor het declareren en vergoeden. Met andere woorden, de overeenstemming moet er niet alleen zijn op het moment van aanvraag, maar op elk moment tijdens de looptijd van de beschikking.