Verzoek tot ontheffing van het concentratieverbod zonder voorafgaande goedkeuring
- Op 21 januari 2020 heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een verzoek ontvangen in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), tot het verlenen van ontheffing van het verbod om een concentratie tot stand te brengen. In dit verzoek is medegedeeld dat Protestants-Christelijke Stichting Philadelphia Zorg voornemens is uitsluitende zeggenschap te verkrijgen over de onderneming van Stichting De Ster Kinderbegeleidingscentrum in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, van de Mededingingswet (Mw).
Partijen
- Protestants-Christelijke Stichting Philadelphia Zorg (hierna: Philadelphia) ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking en biedt logeren en wonen, intensieve zorg, ambulante begeleiding en dagbesteding en werk in heel Nederland.
- Stichting De Ster Kinderbegeleidingscentrum (hierna: De Ster) biedt jeugdzorg en dagverblijf aan kinderen met een geestelijke en/of lichamelijke beperking in de regio’s Amsterdam, Amstelland, Zaanstreek & Waterland.
Het voornemen
- Het voornemen betreft de overname van een deel van het personeel en de activa en activiteiten van De Ster door Philadelphia. Het voornemen is vastgelegd in een bij de aanvraag overgelegde intentieverklaring van 27 december 2019.
Toepasselijkheid van de zorgspecifieke concentratietoets
- Betrokken organisaties zijn Philadelphia en de onderneming van De Ster.
- Betrokken organisaties kwalificeren als zorgaanbieder in de zin van artikel 1, onderdeel c, onder 1, van de Wmg.
- Uit de bij de aanvraag ter beschikking gestelde gegevens over het aantal personen dat werkzaam is bij betrokken organisaties blijkt dat de voorgenomen concentratie binnen de werkingssfeer van het in artikelen 49a t/m 49d van de Wmg geregelde zorgspecifieke concentratietoezicht valt.
- Het voornemen leidt tot het tot stand brengen van een concentratie in de zin van artikel 27, eerste lid, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 4 omschreven transactie leidt er namelijk toe dat Philadelphia uitsluitende zeggenschap verkrijgt over de onderneming van De Ster.
Beoordeling
- Artikel 49d, eerste lid, Wmg geeft de NZa de mogelijkheid om in spoedeisende gevallen op verzoek van degene die de aanvraag voor het verkrijgen van goedkeuring heeft gedaan, ontheffing te verlenen van het in artikel 49a, eerste lid, Wmg gestelde verbod, indien de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden.
- Hieronder zal achtereenvolgens worden beoordeeld of sprake is van een spoedeisend geval en of de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden.
A. Spoedeisendheid
- De Ster verkeert sinds 17 december 2019 in staat van faillissement.[1] Derechter-commissaris over een eventuele overname van De Ster. Door partijen is gemotiveerd dat de zorgverlening aan cliënten na die datum niet langer kan worden voortgezet door De Ster waardoor de kwaliteit en continuïteit van zorg in gevaar komt.
- Gezien het voorgaande acht de NZa het aannemelijk dat de continuïteit van de zorgverlening aan cliënten van De Ster gevaar loopt. Tevens acht de NZa het aannemelijk dat de zorgverlening aan cliënten kan worden gecontinueerd indien de voorgenomen concentratie op korte termijn plaatsvindt. De NZa concludeert dan ook dat er sprake is van een spoedeisend geval in de zin van artikel 49, eerste lid Wmg.
B. Redelijk vermoeden van goedkeuring
- In het algemeen geeft de NZa haar goedkeuring voor een voorgenomen concentratie tussen partijen, mits voldaan wordt aan de volgende eisen:
- partijen hebben voldoende inzicht gegeven in de verwachte effecten van de beoogde concentratie;
- het oordeel en de aanbeveling van cliënten, personeel en andere betrokkenen zijn overtuigend en beargumenteer meegewogen in de besluitvorming tot concentratie;
- de continuïteit van cruciale zorg komt door de voorgenomen concentratie niet in het geding.
- Voor de verlening van een ontheffing in de zin van artikel 49d, eerste lid, Wmg is het noodzakelijk dat de NZa een redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring niet zal onthouden. De NZa acht dat ten aanzien van de onderhavige voorgenomen concentratie tussen partijen aannemelijk, mits aan een te stellen voorschrift wordt voldaan. Daartoe is het volgende redengevend:
De verwachte effecten van de beoogde concentratie
- De bij de aanvraag ter beschikking gestelde effectrapportage biedt inzicht in de verwachte effecten van de beoogde concentratie voor het zorgaanbod, de ondersteunende diensten en eventuele risico’s die samenhangen met de concentratie. In het kader van de in randnummer 13 en 14 genoemde beoordelingsstandaard en gelet op artikel 49b, tweede lid, Wmg acht de NZa de overgelegde effectrapportage in beginsel toereikend.
Betrokkenheid belanghebbenden
- Voor de beoordeling van de betrokkenheid van cliënten en personeel bij de voorbereiding van de concentratie sluit de NZa aan bij de in de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (hierna: Wmcz) en de Wet op de ondernemingsraden (hierna: WOR) verankerde advies- en instemmingsrechten van cliëntenraden en ondernemingsraden bij voorgenomen concentraties.[2]
- De Ster doet door minder dan 50 personen zorg verlenen in de zin van de Wmg en valt daarom niet onder de reikwijdte van artikel 49a Wmg. Om die reden is de betrokkenheid van cliënten en personeel van De Ster door de NZa niet beoordeeld.
- Het personeel en de cliënten van Philadelphia zijn door het bestuur van Philadelphia geïnformeerd over de voorgenomen concentratie en hebben een positief advies afgegeven met opmerkingen.
Andere stakeholders
- Naast het personeel en de cliënten hebben partijen aangegeven dat zij met andere betrokkenen, waaronder het betrokken zorgkantoor en gemeenten, in contact zijn geweest over de voorgenomen concentratie.
Continuïteit cruciale zorg
- Philadelphia en De Ster bieden zorg aan op grond van de Wet langdurige zorg. Uit de overlegde gegevens volgt dat de continuïteit van bij algemene maatregel van bestuur aangewezen vormen van zorg als bedoeld in artikel 56a, eerste lid, Wmg niet in gevaar komt.
C. Voorschriften
- Gezien de spoedeisendheid van de besluitvorming omtrent het ontheffingsverzoek heeft de NZa geen diepgaand onderzoek kunnen doen naar de voorgenomen concentratie.
- Gezien het beschrevene in randnummer 18 acht de NZa het wenselijk om een voorschrift te verbinden aan de ontheffing om te borgen dat cliënten en personeel op een zorgvuldige wijze zijn en zullen worden betrokken bij de verdere voorbereiding en uitvoering van de voorgenomen concentratie. In onderhavige aanvraag wordt derhalve het volgende voorschrift verbonden aan de goedkeuring van de voorgenomen concentratie:
- Philadelphia zal onverwijld aan de NZa aangeven op welke wijze de opmerkingen van personeel en cliënten zullen worden meegenomen in de verdere besluitvorming met betrekking tot, en de implementatie van, de concentratie
Conclusie
- Gelet op het bovenstaande concludeert de NZa dat er in de onderhavige zaak sprake is van een spoedeisend geval zoals bedoeld in artikel 49d, eerste lid, Wmg, waarbij zij het redelijk vermoeden heeft dat zij haar goedkeuring aan de concentratie niet zal onthouden. Het verzoek om ontheffing zal derhalve worden toegewezen.
Datum: 21 januari 2020
Nederlandse Zorgautoriteit,
mw. mr. drs. K. Raaijmakers
directeur Toezicht en Handhaving
Indien u het niet eens bent met dit besluit, dan kunt u binnen zes weken na verzending/bekendmaking van dit besluit een bezwaarschrift indienen bij de Nederlandse Zorgautoriteit. U kunt uw bezwaar indienen: per post of per fax. Het is niet mogelijk uw bezwaar via de e-mail in te dienen.
Adres: Nederlandse Zorgautoriteit
t.a.v. unit Juridische Zaken
Postbus 3017
3502 GA UTRECHT
(In de linkerbovenhoek van de envelop vermeldt u: Bezwaarschrift)
Fax: 030 – 296 82 96
Het bezwaar dient volgens artikel 6:5, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht schriftelijk en ondertekend te worden ingediend en dient ten minste de volgende gegevens te bevatten:
naam en adres van de indiener;
de dagtekening;
een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar zich richt;
de gronden (onderbouwing) van het bezwaar.
Wij verzoeken u een kopie van dit besluit bij te voegen.
[1] Insolventienummer F.13/19/406, kenmerk 13.ams.19.406.F.1300.1.19, te raadplegen via insolventies.rechtspraak.nl.
[2] Zie, onder andere, Kamerstukken II, 2011-2012, 33 253, nr. 3, p. 12; Kamerstukken II, 2012-2013, 33 253, nr. 6. p. 13; Kamerstukken I, 2012-2013, 33 253, C, p. 15-17.