Circulaire Regelgeving verpleging en verzorging en verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg 2019 CI/18/19c
Aan de besturen van: ActiZ, Alzheimer NL, BTN, Patiëntenfederatie NL, VGVK,
VNG, V&VN, ZN, NVZ, BMKT, NFU, Per Saldo.
Behandeld door: Directie Regulering
Telefoonnummer: (088) 770 87 70
E-mailadres: info@nza.nl
Kenmerk: CI/18/19c
Onderwerp: Regelgeving verpleging en verzorging en verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg 2019
Datum: 03 juli 2018
Geachte heer, mevrouw,
In deze circulaire geeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) uitleg over de prestaties en tarieven voor verpleging en verzorging in de Zorgverzekeringswet (Zvw) voor het jaar 2019.
De regelgeving voor 2019 is op 03 juli 2018 door de Raad van Bestuur van de NZa vastgesteld. Het gaat om de volgende regels en tariefbeschikkingen:
- Beleidsregel verpleging en verzorging BR/REG-19140;
- Regeling verpleging en verzorging NR/REG-1914;
- Prestatie- en tariefbeschikking verpleging en verzorging TB/REG-19626-01;
- Beleidsregel experiment bekostiging verpleging en verzorging BR/REG-19144;
- Beleidsregel verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg BR/REG-19140;
- Tariefbeschikking verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg TB/REG-19625-01;
- Beleidsregel macrobeheersinstrument verpleging en verzorging 2019 BR/REG-19136; en
- Regeling macrobeheersinstrument verpleging en verzorging 2019 NR/REG-1909.
De volgende regels en tariefbeschikkingen blijven onverminderd van kracht:
- Tariefbeschikking experiment bekostiging verpleging en verzorging TB/REG-18602-01;
- Beleidsregel regiefunctie complexe wondzorg BR/REG-18103;
- Tariefbeschikking regiefunctie complexe wondzorg TB/REG-18603-01; en
- Regeling verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg NR/REG-1800.
Alle regels staan ook op onze website: www.nza.nl. Wij vragen u deze informatie met uw achterban te delen.
In het vervolg van deze circulaire lichten wij toe hoe het beleid tot stand is gekomen en wat de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van 2019 zijn.
Totstandkoming beleid
In de regelgeving zijn drie belangrijke wijzigingen doorgevoerd.
- Herijking van de tarieven op basis van het onderzoek van PricewaterhouseCoopers (onderzoek PwC) uit 2017, aangevuld met normatieve elementen. De laatste tariefherijking voor de verpleging en verzorging vond plaats in 2002. De huidige tarieven voor verpleging en verzorging in de Zvw zijn gebaseerd op de oude AWBZ-prestaties. De tarieven bij deze prestaties zijn sindsdien jaarlijks via indexatie aangepast en kennen daarom geen onderbouwing op basis van recente parameters.
- De uitkomsten van het kostenonderzoek van PwC laten zien dat de kostenontwikkeling afwijkt van de tariefontwikkeling op basis van de reguliere indexatie. De NZa vindt het daarom belangrijk om de tarieven voor de wijkverpleging te actualiseren.
- Toevoegen van een nieuwe prestatie ‘Verpleging en verzorging aan kinderen’. Voorheen viel deze zorg net als de zorg aan volwassenen onder de reguliere prestaties persoonlijke verzorging en verpleging. Uit het kostenonderzoek van PwC uit 2017 is echter gebleken dat de verpleging en verzorging aan kinderen een hogere kostprijs kent dan deze zorg aan volwassenen. Per 2019 wordt de zorg aan kinderen daarom in een integrale, nieuwe prestatie geplaatst.
Nieuwe werkwijze van registratie van geleverde zorg: zorgplan = planning = realisatie, tenzij. Met deze nieuwe werkwijze hoeft geen handmatige minutenregistratie meer bijgehouden te worden per cliënt. In plaats daarvan vormt de planning de basis, en deze wordt gedeclareerd. Alleen wanneer de totale tijd van die dag meer dan gebruikelijk afwijkt van de planning, wordt de extra tijd toegerekend aan cliënten. Dit levert een aanzienlijke verbetering op van administratieve lasten.
De regelgeving voor 2018 is afgestemd met verschillende brancheorganisaties. Waar nodig hebben wij bestaande regelgeving verhelderd of aangescherpt. Hieronder lichten wij de verschillende onderwerpen toe.
Wijzigingen regelgeving verpleging en verzorging
Tarieven 2019 prestaties verpleging en verzorging
De resultaten van een kostenonderzoek zijn een weergave van de kosten en de (markt) situatie van het jaar van uitvraag. Dit is dus altijd gebaseerd op het verleden. Met een tariefherijking willen we dat deze ook een goede weergave is van de verwachte toekomstige kosten en (gewenste) marktsituatie. Om dat te bereiken is het mogelijk om normatieve elementen te betrekken bij het omzetten van uitgevraagde kosten naar tarieven. Het uitgangspunt is namelijk dat de tarieven bedoeld zijn om dekking te geven aan redelijke kosten van zorg.
Herijken op basis van het PwC kostenonderzoek sluit volgens het veld minder goed aan bij de kwaliteit van zorg. In 2017 is besloten om deze herijking niet per 2018 uit te voeren, maar uit te stellen tot 2019, om zo een koppeling te kunnen maken met het kwaliteitskader. Het kwaliteitskader biedt onvoldoende handvatten om een koppeling te maken. De NZa is daarom op zoek gegaan naar mogelijkheden om door middel van het toepassen van normatieve elementen deze risico’s voor de kwaliteit van zorg te verkleinen.
Om ervoor te zorgen dat de tarieven niet alleen een weergave zijn van het verleden, maar ook passen bij de toekomstige kosten en de gewenste marktsituatie, is in overleg met partijen een aantal normatieve elementen aan de tariefberekeningen toegevoegd. Namelijk: disciplinemix, FWG-inschaling per functiegroep, en productiviteit. Per prestatie is met veldpartijen besloten op welk niveau deze verschillende onderdelen moeten worden gezet, en hiermee zijn de nieuwe tarieven berekend.
De onderbouwing van het tarief is uiteengezet in het verantwoordingsdocument ‘tarieven verpleging en verzorging’, dat als bijlage bij deze beleidsregel is opgenomen.
Nieuwe prestatie ‘Verpleging en verzorging aan kinderen tot 18 jaar’
De prestatie Verpleging en verzorging aan kinderen tot 18 jaar is toegevoegd aan de beleidsregel. Voorheen viel deze zorg net als de zorg aan volwassenen onder de reguliere prestaties persoonlijke verzorging en verpleging. Uit het kostenonderzoek van PwC uit 2017 is echter gebleken dat de verpleging en verzorging aan kinderen een hogere kostprijs kent dan deze zorg aan volwassenen. In combinatie met de veranderingen binnen de Jeugdwet en de Zvw leidt dit ertoe, dat wij een nieuwe prestatie vaststellen. Een integrale, nieuwe prestatie voor de verpleging en verzorging aan kinderen komt zo tegemoet aan de praktijk.
De nieuwe prestatie ‘Verpleging en verzorging aan kinderen tot 18 jaar’ kan in rekening gebracht worden voor kinderen die vanuit het zorgplan verpleging ontvangen, al dan niet in combinatie met verzorging. Als een kind vanuit het zorgplan alleen verzorging ontvangt, kan deze prestatie niet gebruikt worden. In die situatie wordt de geleverde verzorging via de prestatie ‘persoonlijke verzorging’ (en indien nodig ‘oproepbare verzorging’) gedeclareerd.
Belangrijk bij de verzorging aan kinderen is dat de verzorging verband houdt met de behoefte aan geneeskundige zorg, of een hoog risico daarop. De verzorging die gericht is op de zelfredzaamheid van algemene dagelijkse levensverrichtingen valt niet onder de Zorgverzekeringswet (en daarmee niet onder de regelgeving van verpleging en verzorging), maar onder de Jeugdwet. Het is aan de indicerende kinderverpleegkundige om dit onderscheid te maken1.
Tarief nieuwe prestatie ‘Verpleging en verzorging aan kinderen tot 18 jaar’
Uit het kostenonderzoek van PwC kwam naar voren dat de verpleging en verzorging een hogere kostprijs kent dan de zorg aan volwassenen. De verhogende elementen zitten onder meer in een hogere deskundigheidsmix, hogere overhead, vanwege grotere reisafstand en inzet van leaseauto’s, en extra stafpersoneel, vanwege het ontwikkelen van het specialisme en coaching zorgverlenend personeel. Mede om deze reden is een integrale, nieuwe prestatie voor de zorg aan kinderen in de beleidsregel opgenomen. Omdat de verpleging en verzorging aan kinderen veelal door kinderverpleegkundigen wordt geleverd, is voor het tarief aangesloten bij het tarief van gespecialiseerde verpleging.
Tarieven 2019 overige prestaties
De tarieven voor de prestaties verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg zijn voor 2019 geïndexeerd.
De maximumtarieven 2019 voor verpleging en verzorging en verpleegkundige dagopvang bij intensieve kindzorg zijn trendmatig aangepast met een gewogen gemiddelde index voor personele- en materiële kosten. Het maximumtarief voor verblijf bij intensieve kindzorg is trendmatig aangepast met een gewogen gemiddelde index voor personele- en materiële kosten en kapitaallasten.
De trendmatige aanpassing voor jaar t wordt gebaseerd op de voorcalculatie voor jaar t en de nacalculatie op de indices jaar t-1. Per prestatie is een gewogen gemiddelde van de loon- en materiële indices evenals de index voor kapitaallasten bepaald. Deze verhoudingen zijn terug te vinden in de Beleidsregel verpleging en verzorging en Beleidsregel verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg.
Onderstaande tabel geeft de gewogen gemiddelde definitieve indices 2018 en de voorlopige indices 2019 waarmee is gerekend weer.
|
Prestaties
|
Definitieve index 2017
|
Voorlopige index 2018
|
Definitieve index 2018
|
Voorlopige index 2019
|
|
Verpleging en verzorging
|
2,02%
|
n.v.t.
|
2,81%
|
3,91%
|
|
Verpleegkundige dagopvang intensieve kindzorg
|
2,00%
|
2,37%
|
2,59%
|
3,66%
|
|
Verblijf intensieve kindzorg
|
2,05%
|
2,55%
|
2,79%
|
3,82%
|
De op basis van kostenonderzoek berekende kostprijzen (prijspeil 2016) zijn al op definitief niveau. De indexatie voor de reguliere prestaties verpleging en verzorging volgt daarmee de in de tabel beschreven stappen. In onderstaande tabel staan de stappen beschreven voor de berekening van de tarieven 2019 van de dagopvang en verblijf prestaties.
De geldende maximumtarieven in het jaar 2019 zijn opgenomen in de tariefbeschikkingen verpleging en verzorging en verpleegkundige dagopvang en verblijf bij intensieve kindzorg.
Wijziging registratie: Verhelderen dat 5-minuten registratie niet nodig is.
Minutenregistratie wordt door aanbieders van wijkverpleging als een grote last ervaren. Om die reden is een regel aan artikel 4.1 toegevoegd. Hierin wordt benadrukt dat tijdsregistratie tijdens de zorgverlening niet noodzakelijk is wanneer wordt gewerkt op basis van ‘zorgplan = planning = realisatie, tenzij’.
Om de administratieve lasten in de wijkverpleging terug te dringen hebben Actiz, BTN en Zorgverzekeraars Nederland een werkwijze voor de registratie van wijkverpleging uitgewerkt volgens het principe: ‘zorgplan=planning=realisatie, tenzij’. De NZa heeft deze werkwijze overgenomen in de regelgeving. Met deze nieuwe werkwijze vormen het zorgplan en de planning de basis, waarop de geleverde zorg verantwoord wordt. Als door de geleverde zorg de zorgverlener meer dan gebruikelijk afwijkt van de planning voert de zorgaanbieder aan het eind van de dag een correctie op de planning door.
Bij structurele afwijkingen tussen de verleende zorg ten opzichte van de planning, wordt naast de planning de inschatting van de benodigde tijd en, indien de zorgvraag is veranderd, ook het zorgplan van de patiënt aangepast. Op deze manier wordt geborgd dat de uiteindelijke weergave in de (gecorrigeerde) planning een weergave is van de geleverde zorg.
Met deze nieuwe werkwijze hoeven verpleegkundigen geen aparte minutenregistratie meer bij te houden per cliënt. Hierdoor hebben verpleegkundigen en verzorgenden meer tijd voor de zorg aan hun patiënten en cliënten.
De nieuwe werkwijze is een mooie kans voor alle partijen om de administratielasten te verlichten. Wij verwachten dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars de nieuwe werkwijze actief oppakken en hier samen afspraken over maken, zodat de administratieve lasten omlaag gaan en geborgd blijft dat de zorg die wordt gedeclareerd ook daadwerkelijk geleverd is. De NZa werkt samen met andere toezichthouders aan een passende toezichtstrategie, die in 2019 van kracht moet zijn.
Tekstuele verduidelijking
Naast bovengenoemde wijzigingen hebben we enkele tekstuele wijzigingen doorgevoerd.
Macrobeheersinstrument verpleging en verzorging
Zoals ieder jaar zijn de beleidsregel en regeling voor het macro-beheersinstrument voor het jaar 2019 vastgesteld.
Regeling wachtlijsten case management dementie
Per 1 december 2018 treedt de Regeling transparantie zorgaanbieders casemanagement dementie in werking. In de regeling zijn verplichtingen opgenomen over de informatie ten aanzien van de wachttijd en wachtlijst die de website van een zorgaanbieder van casemanagement minimaal moet bevatten. Daarnaast bevat deze regeling de verplichting tot het aanleveren van de wachttijd- en wachtlijstgegevens. Om een patiënt goed inzicht te geven in wat hij kan verwachten en om een weloverwogen keuze te kunnen maken voor een zorgaanbieder is deze informatie nodig. Om ervoor te zorgen dat de informatie transparant en zo eenduidig mogelijk openbaar wordt gemaakt is de voorliggende regeling voor zorgaanbieders van casemanagement dementie vastgesteld.
In verschillende regio’s zijn dementienetwerken die het mogelijk maken om de wachttijden regionaal te registreren. Dat scheelt lokale zorgaanbieders administratieve handelingen en biedt zorgverzekeraars de mogelijkheid de inkoop van casemanagement per regio beter af te stemmen en de zorg die geleverd wordt optimaal te benutten.
Heeft u vragen?
Mocht u naar aanleiding van deze circulaire nog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met het Informatie- en Contactcentrum van de NZa: 088 - 770 87 70 of info@nza.nl. Het Informatie- en Contactcentrum is op werkdagen geopend van 9.00 tot 17.00 uur.
Met vriendelijke groet,
De Nederlandse Zorgautoriteit
drs. J. Rijneveld
unitmanager Eerstelijnszorg