1 Inleiding
In dit rapport beschrijven we het kostenonderzoek naar de materiële kosten van de meldkamer ambulancezorg 2021. We sluiten aan op het kostenonderzoek meldkamer ambulancezorg 2020. In het kostenonderzoek van 2020 hebben we zowel een onderzoek naar de loonkosten als naar de materiële kosten van de meldkamer gedaan. De uitvraag voor de materiële kosten, samengesteld met behulp van experts, heeft echter niet tot de juiste resultaten geleid. Bij de controle bleek dat de categorisering waarmee de kosten zijn uitgevraagd, niet aansluit bij de manier waarop de kosten zijn opgebouwd. RAV's gaven aan moeite te hebben met het juist invullen van het formulier. Dit kon niet hersteld worden binnen dat kostenonderzoek. Een nieuw, partieel kostenonderzoek met een nieuwe uitvraag voor het onderdeel materiële kosten meldkamer ambulance was noodzakelijk.
Dit nieuw, partieel kostenonderzoek hebben we in het eerste half jaar van 2021 uitgevoerd. In samenwerking met AZN en afgevaardigden van veel RAV's is de opbouw van de uitvraag besproken voordat we deze verstuurd hebben. Zo konden nog enkele aanpassingen gemaakt worden aan het uitvraagformulier, waardoor het invullen hopelijk beter is verlopen. De afwegingen, methodiek en resultaten beschrijven we in dit rapport.
3 Resultaten kostenonderzoek
3.1 AVLS-GIS
De kosten voor AVLS-GIS worden door CityGIS gefactureerd aan de RAV's. Dit factureert CityGIS per kwartaal en per module. Daarnaast hanteert CityGIS eenheden.
Wij hebben de RAV's gevraagd om het type eenheden bij de kosten. Veelal kregen we hier als reactie dat het gaat om kosten per kwartaal of per jaar. RAV's geven van de eenheden waarbij anders dan één of vier eenheden vermeld stond, niet voldoende duidelijk antwoord op de vraag om welk type eenheid het gaat. Dit betekent dat de NZa niet kan groeperen (en uiteindelijk dus ook niet kan normeren) op type eenheden. Sommige RAV's hebben ook aangegeven niet goed te weten wat de eenheden gefactureerd door CityGIS betekenen.
Voor AVLS-GIS geldt dat we veel wedervragen hebben gesteld bij de RAV's. Met name over de modules die zijn toegevoegd. Het moet hier immers gaan om modules die specifiek toe te rekenen zijn aan de meldkamer. Hierover hebben we veel controlevragen gesteld. Een aantal RAV's heeft op basis van deze vragen de aangeleverde data herzien.
Tabel 1. AVLS-GIS
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Geaggregeerd AVLS-GIS 2018
|
€ 17.173
|
22
|
€ 53
|
€ 47.348
|
|
Geaggregeerd AVLS-GIS 2019
|
€ 17.412
|
25
|
€ 211
|
€ 50.552
|
Figuur 1. AVLS-GIS per RAV
Bovenstaand figuur toont per RAV de totale kosten voor AVLS-GIS.
Het aantal modules verschilt, maar ook de type kosten verschillen. Dit verklaart ook het grote verschil tussen de minimale waarneming die we vinden en de hoogste waarneming.
Bij de RAV's die een redelijke omvang hebben opgegeven voor kosten voor AVLS-GIS, zijn de kosten vooral toe te schrijven aan de module CityNAV ambulance. Daarnaast zien we daar vaak ook kosten voor CityGIS beheer LCS voorbijkomen. Maar ook de andere modules waarop RAV's in het formulier kosten voor de meldkamer konden opgegeven, zien we terug in de aangeleverde gegevens.
De RAV's die nauwelijks kosten hebben opgegeven voor AVLS-GIS geven aan dat zij veel van deze kosten hebben overgeheveld naar de LMS.
Als aanvullende modules (modules die de RAV extra heeft kunnen opgeven) zien we onder andere de schuifregelmodule, CityNAV demo licentie, CityGIS basislicentie, GIS Koppeling Optima CAD, CityGIS Raster en Vectormodule voorbijkomen. Van deze modules hebben de RAV's bevestigd dat de meldkamer deze kosten maakt.
Een aantal modules van AVLS-GIS zou afhankelijk zijn van het aantal ambulances per RAV. De kosten voor de modules CityNAV Ambulance, CityNAV WK en Beheer LCS hebben we per RAV gedeeld op het aantal ambulances afkomstig uit het sectorkompas 2019 (aantallen 2019). Bij beheer LCS is rekening gehouden met kosten vanaf de 20ste wagen (kosten voor de eerste 20 wagens worden via AZN verrekend). Het resultaat staat in onderstaande tabel.
Tabel 2. Drie AVLS-GIS modules per ambulance
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
CityNAV Ambulance + CityNAV WK + Beheer LCS, per ambulance 2019
|
€ 570
|
21
|
€ 54
|
€ 1496
|
De kleinste waarneming wordt hier verklaard doordat het merendeel van deze kosten is overgeheveld naar de LMS. Ook zonder die waarneming blijft de spreiding groot. Dit is te zien in onderstaand figuur. Het is wat ons betreft dus niet zeker of het aantal ambulances verband houdt met de kosten voor CityNAV Ambulance, CityNAV WK en Beheer LCS.
Figuur 2. Drie AVLS-GIS modules per ambulance, per RAV
Onder de overige modules vallen de kosten voor onderstaande modules. Van deze modules hebben de RAV's aangegeven dat deze modules expliciet onder de meldkamer vallen:
Onderstaande tabel toont de verdeling van de deze modules.
Tabel 3. Overige AVLS-GIS modules
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Overige AVLS-GIS modules 2018
|
€ 2.817
|
13
|
€ 185
|
€ 19.440
|
|
Overige AVLS-GIS modules 2019
|
€ 2.401
|
14
|
€ 157
|
€ 19.440
|
3.2 Triagesystemen
3.2.1 ProQA
Voor de RAV's die gebruik maken van ProQA geldt het volgende. De kostenstructuur voor ProQA is opgebouwd uit een bedrag voor de gebruikersvereniging, een bedrag voor gebruikskosten 'priority dispatch' en een bedrag voor de eventueel betaalde BTW.
Gebruikers van ProQA ontvangen een factuur van RAV Hollands Midden voor de kosten van de gebruikersvereniging. De verdeling van de kosten is in 2018 en 2019 significant anders dan in 2020 en 2021. In 2018 en 2019 ontvingen de RAV's éénzelfde aandeel van de totaalfactuur die voor hun rekening kwam. Vanaf 2020 hanteert RAV Hollands Midden een verdeelsleutel op basis van aantal inwoners voor het verdelen van de kosten.
Dit betekent dat doorsneden van de kosten voor de gebruikersvereniging in 2018 en 2019 niet representatief zijn voor de huidige manier waarop de kosten worden toegerekend. Voor 2020 geldt het volgende.
De totale kosten voor de gebruikersvereniging zijn in 2020 € 143.530,38. Deze worden verdeeld over de RAV's op basis van inwonersaantallen. In totaal 8.761.770 inwoners. Dit betekent een bedrag van 1,64 eurocent per inwoner (prijspeil 2020), ofwel € 0,0164.
|
Gebruikersverenigingskosten ProQA per inwoner, prijspeil 2020 is 1,64 eurocent.
|
Onderstaande tabel geeft het gemiddelde, minimum, maximum en het aantal waarnemingen weer voor de gebruikerskosten inclusief BTW.
Tabel 4. ProQA
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
gebruikerskosten ProQA (incl. btw) 2018
|
€ 18.470
|
10
|
€ 8.118
|
€ 32.302
|
|
gebruikerskosten ProQA (incl. btw) 2019
|
€ 19.461
|
10
|
€ 8.118
|
€ 41.636
|
Per RAV geeft dit onderstaand beeld:
Figuur 3. Gebruikerskosten ProQA per RAV
Vanuit de experts die wij geraadpleegd hebben gedurende dit traject kwam naar voren dat de gebruikerskosten voor ProQA niet schommelen van jaar tot jaar. Als wij zouden zien dat dit wel schommelt, zouden we hierover een vraag terug kunnen leggen bij de betreffende RAV. We hebben een vijftal RAV's hierover vragen gesteld. Dit heeft ertoe geleidt dat drie van de vijf RAV's hun gegevens heeft gewijzigd. Eén RAV geeft als verklaring dat er meer software licenties zijn afgenomen in 2019 en dat daardoor de kosten iets hoger zijn. En één RAV geeft aan jaarlijks een contract af te sluiten met ProQA en dat daarom de kosten verschillen tussen beide jaren.
We hebben tot slot nog gekeken of er voor de kosten van ProQA een verband is met het aantal inwoners in de veiligheidsregio. We zien geen verband.
3.2.2 NTS
Voor de kosten van NTS geldt dat we deze kunnen uitsplitsen in kosten voor de gebruikersvereniging, licentiekosten (gebruik en onderhoud door Topicus) en licentiekosten stichting NTS. De licentiekosten stichting NTS zijn afhankelijk van het inwoneraantal in de regio.
Voor de gebruikersvereniging geldt voor elke RAV in 2018 en 2019 een bedrag van € 7.000 en €9.200 respectievelijk.
|
Gebruikersverenigingskosten NTS per RAV, prijspeil 2018: € 7.000
Gebruikersverenigingskosten NTS per RAV, prijspeil 2019: € 9.200
|
De licentiekosten (gebruik en onderhoud door Topicus) hebben we voor alle RAV's geaggregeerd en gedeeld door het aantal RAV's. Onderstaande tabel geeft hiervan het resultaat.
Tabel 5. NTS, excl. kosten gebruikersvereniging
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Licentiekosten NTS en licentie, gebruik en onderdoor door Topicus 2018
|
€ 35.384
|
12
|
€ 12.268
|
€ 64.747
|
|
Licentiekosten NTS en licentie, gebruik en onderdoor door Topicus 2018
|
€ 31.951
|
12
|
€ 11.976
|
€ 57.602
|
Figuur 4. Geaggregeerde kosten NTS excl. gebruikersvereniging, per inwoner veiligheidsregio
De kosten voor licentie, gebruik en onderhoud Topicus en licentiekosten NTS zijn volgens AZN gebaseerd op het aantal inwoners in de regio. In bovenstaand figuur hebben we de kosten van 2019 gedeeld op het aantal inwoners in de veiligheidsregio. We hebben hierbij het aantal inwoners afkomstig van de RAV Hollands Midden gehanteerd (bron RIVM). Het gemiddelde is € 0,0457 (2019) per inwoner. De mediaan is € 0,0457 per inwoner.
3.3 Planmodule B-ritten
We hebben de meldkamers gevraagd naar kosten voor de planmodule B-ritten. Niet elke RAV maakt gebruik van een planmodule voor B-ritten. We hebben gevraagd naar de software, de kostenstructuur, en de bijbehorende kosten. Een aantal RAV's heeft een kostenstructuur bestaat uit enkel licentiekosten, andere RAV's geven aan kosten voor afschrijving en kosten voor onderhoud te hebben.
Negen RAV's maken in 2019 kosten voor de planmodule B-ritten. Daarnaast geeft een aantal RAV's aan vanaf 2020 of 2021 ook kosten te maken voor de planmodule B-ritten. De totale kosten per RAV voor de planmodule B-ritten, ongeacht kostenstructuur geeft het volgende beeld:
Tabel 6. Planmodule B-ritten
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Geaggregeerde kosten planmodule B-ritten 2018
|
€ 28.721
|
5
|
€ 6.723
|
€ 42.906
|
|
Geaggregeerde kosten planmodule B-ritten 2019
|
€ 27.398
|
10
|
€ 5.839
|
€ 52.894
|
In onderstaande tabel geven we inzicht in de verschillen tussen de verschillende kostenstructuren, in 2019.
Vijf instellingen hebben alleen licentiekosten. Drie instellingen hebben afschrijving en onderhoudskosten, en één instelling heeft alleen onderhoudskosten. De resultaten hiervan staan in onderstaande tabel.
Tabel 7. Kostenstructuren planmodule B-ritten in 2019
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Planmodule B-ritten kosten afschrijving
|
€ 35.099
|
3
|
€ 20.876
|
€ 42.210
|
|
Planmodule B-ritten kosten onderhoud
|
€ 12.596
|
4
|
€ 6.987
|
€ 22.030
|
|
Planmodule B-ritten kosten licentie
|
€ 19.717
|
6
|
€ 5.839
|
€ 36.841
|
3.4 Landelijk beheer ICT
De sectororganisatie is contractpartner voor tal van ICT-toepassingen die de koppeling tussen alle verschillende systemen van de MKA met de voertuigen en met de acute zorgketen mogelijk maakt. Jaarlijks factureert AZN dit aan de RAV's. We hebben van AZN een overzicht gehad van de verdeelde kosten voor het landelijk beheer ICT. Tot en met 2020 werden de kosten verdeeld over 24 RAV's. Per 2021 worden de kosten verdeeld over 25 RAV's.
Onderstaande tabel geeft de kosten per RAV per jaar weer. De totale kosten zijn verdeeld over 24 RAV's.
Tabel 8. Landelijk beheer ICT
|
Jaar
|
Kosten per RAV (24 stuks)
|
|
2018
|
€ 26.768
|
|
2019
|
€ 31.748
|
|
2020
|
€ 33.852
|
Eén RAV heeft deze kosten dus niet gemaakt in 2018, 2019 en 2020. Maar zal wel kosten maken in 2021 en latere jaren. Voor 2021 geldt dat de totale kosten begroot zijn op 1,025 miljoen euro. Dit bedrag wordt gelijk verdeeld over 25 RAV's.
3.5 Rittensturing en –analyse
Voor rittensturen en –analyse gebruiken de RAV's een breed scala aan verschillende softwarepakketten. In totaal gebruiken zij vijftien verschillende softwarepakketten. Sommige RAV's gebruiken één pakket, andere combineren de functies van verschillende software. Sommige software voorziet enkel in rittensturing, andere heeft uitgebreide analysemogelijkheden. Bij een aantal softwarepakketten is rittensturing en –analyse slechts één onderdeel van het gehele pakket. Wanneer het pakket als één totaalprijs gefactureerd wordt, moet geschat worden welk aandeel van de kosten tot de meldkamer, en welk deel tot de rijdende dienst wordt gerekend. Onderstaande tabel en grafiek tonen de resultaten van de uitvraag.
Tabel 9. Rittensturing en -analyse
|
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Rittensturing en –analyse 2018
|
€ 32.816
|
19
|
€ 1.099
|
€ 71.250
|
|
Rittensturing en –analyse 2019
|
€ 43.032
|
22
|
€ 9.330
|
€ 83.398
|
3.6 Verbindingskosten
We hebben verschillende typen verbindingskosten uitgevraagd onder de RAV's. Er is één RAV met kosten horend bij een zorgcoördinatiecentrum. We rapporteren hieronder niet over de kosten van dat zorgcoördinatiecentrum (ZCC), vanwege de herleidbaarheid. In het geaggregeerde bedrag (onder in de tabel) hebben we deze kosten dan ook buiten beschouwing gelaten.
Tabel 10. Verbindingskosten per type
| |
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Verbindingsk. MKA, standplaatsen & hoofdlocatie 2018
|
€ 18.945
|
12
|
€ 3.917
|
€ 55.551
|
|
Verbindingsk. MKA, ambulances 2018
|
€ 27.538
|
16
|
€ 5.592
|
€ 66.275
|
|
Verbindingsk. MKA & ZCC, standplaatsen, ambulances 2018
|
|
1
|
|
|
|
Verbindingsk. MKA, Acute zorgnetwerk 2018
|
€ 19.466
|
15
|
€ 3.601
|
€ 75.029
|
|
Zorgmail (via AZN) 2018
|
€ 2.196
|
14
|
€ 162
|
€ 9.761
|
|
Zorgmail (via andere partijen) 2018
|
€ 923
|
3
|
€ 55
|
€ 2.109
|
|
Overige verbindingsk. 2018
|
€ 4.133
|
6
|
€ 850
|
€ 10.890
|
|
Verbindingsk. MKA, standplaatsen & hoofdlocatie 2019
|
€ 20.205
|
13
|
€ 4.285
|
€ 49.336
|
|
Verbindingsk. MKA, ambulances 2019
|
€ 25.224
|
19
|
€ 794
|
€ 74.190
|
|
Verbindingsk. MKA & ZCC, standplaatsen, ambulances 2019
|
|
1
|
|
|
|
Verbindingsk. MKA, Acute zorgnetwerk 2019
|
€ 15.267
|
18
|
€ 2.805
|
€ 69.150
|
|
Zorgmail (via AZN) 2019
|
€ 1.832
|
14
|
€ 38
|
€ 7.365
|
|
Zorgmail (via andere partijen) 2019
|
€ 1.009
|
3
|
€ 56
|
€ 1.815
|
|
Overige verbindingsk. 2019
|
€ 10.026
|
6
|
€ 711
|
€ 31.283
|
Figuur 6. Verbindingskosten per RAV
Tabel 11. Verbindingskosten
| |
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Geaggregeerde verbindingskosten zonder ZCC 2018
|
€ 46.279
|
22
|
€ 7.701
|
€ 95.626
|
|
Geaggregeerde verbindingskosten zonder ZCC 2019
|
€ 44.223
|
25
|
€ 6.749
|
€ 93.424
|
De spreiding in verbindingskosten tussen de RAV's is groot. Zowel per uitgevraagde post als wanneer de bedragen per RAV geaggregeerd worden.
De verbindingskosten ambulances en Acute zorgnetwerk zou afhankelijk zijn van het aantal ambulances per RAV. Onderstaand figuur laat per RAV de kosten van die twee posten zien, per ambulance.
Figuur 7. Verbindingskosten ambulances en Acute zorgnetwerk per RAV, per ambulance
Op basis van bovenstaand figuur lijkt er geen verband te zijn tussen het aantal ambulances en verbindingskosten en kosten van het Acute zorgnetwerk.
3.7 Overige materiële kosten
Een aantal materiële kostenposten van de meldkamer ambulancezorg passen niet goed in andere, bovengenoemde groepen kosten. De tabel hieronder geeft een overzicht.
Tabel 12. Overige materiële kosten per post
| |
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
HartslagNu 2018
|
€ 13.718
|
20
|
€ 9.100
|
€ 16.400
|
|
2twnty4 2018
|
€ 0
|
0
|
€ 0
|
€ 0
|
|
Acute zorgportaal 2018
|
€ 1.481
|
3
|
€ 889
|
€ 1.778
|
|
LCMS 2018
|
€ 17.141
|
2
|
€ 1.250
|
€ 33.033
|
|
Overige materiele kosten 2018
|
€ 9.798
|
4
|
€ 3.570
|
€ 27.304
|
|
HartslagNu 2019
|
€ 20.034
|
24
|
€ 16.400
|
€ 26.660
|
|
2twnty4 2019
|
€ 0
|
0
|
€ 0
|
€ 0
|
|
Acute zorgportaal 2019
|
€ 1.525
|
4
|
€ 776
|
€ 2.663
|
|
LCMS 2019
|
€ 13.455
|
3
|
€ 1.250
|
€ 34.116
|
|
Overige materiele kosten 2019
|
€ 9.710
|
8
|
€ 2.733
|
€ 24.219
|
AZN heeft bij HartslagNu nagevraagd wat de kostenstructuur is geweest voor 2018 en 2019. HartslagNu gaf aan dat de gefactureerde kosten in 2018 per RAV verschillen en dit nog onder een andere naam gebeurde. Sinds 2019 factureert HartslagNu en is er bij elke RAV een bedrag van 16.400 euro plus 5.130 euro gefactureerd. In totaal dus 21.530 euro. Voor 2020 is eenzelfde bedrag gefactureerd maar niet door elke RAV betaald. Voor 2021 geldt dat in ieder geval 16.400 euro gefactureerd wordt/is. Het is nog niet duidelijk of het bedrag van 5.130 euro ook gefactureerd wordt door HartslagNu.
Uit deze tabel blijkt dat er geen kosten voor 2twnty4 in 2018 en 2019 gemaakt zijn die ten laste zijn gebracht van de meldkamer ambulancezorg.
Voor de andere kostenposten geldt dat er veel spreiding is tussen de RAV's. Onderstaand figuur laat dit ook zien.
Figuur 8. Overige materiële kosten per RAV
Onderstaande tabel toont het overzicht van de geaggregeerde overige materiële kosten.
Tabel 13. Overige materiële kosten
| |
gemiddelde
|
n
|
min
|
max
|
|
Geaggregeerde overige materiële kosten 2018
|
€ 16.775
|
21
|
€ 4.520
|
€ 44.954
|
|
Geaggregeerde overige materiële kosten 2019
|
€ 24.198
|
25
|
€ 4.916
|
€ 55.646
|