nummer: 04/1930/TA
betreft: [klager] datum: 18 november 2004
De beroepscommissie als bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden (Bvt) heeft kennis genomen van een bij het secretariaat van de Raad ingekomen beroepschrift van
[...], verder te noemen klager,
gericht tegen een uitspraak van 5 augustus 2004 van de beklagcommissie bij de TBS-Kliniek Flevo Future, locatie Utrecht te Utrecht, verder te noemen de inrichting,
alsmede van de overige stukken, waaronder de uitspraak waarvan beroep, welke in afschrift aan deze uitspraak is gehecht.
Ter zitting van de beroepscommissie van 21 oktober 2004, gehouden in de penitentiaire inrichtingen Amsterdam te Amsterdam, zijn gehoord klager, en namens het hoofd van de TBS-Kliniek Flevo Future, locatie Utrecht, mevrouw [...],psychiater en directeur behandeling, en mevrouw [...], jurist bij de inrichting.
Klagers raadsman, mr. L. de Leon, was zonder bericht van verhindering niet aanwezig.
Op grond van de stukken en haar onderzoek overweegt en beslist de beroepscommissie als volgt:
1. De inhoud van het beklag en de uitspraak van de beklagcommissie
Het beklag betreft het onder dwang toedienen van medicatie.
De beklagcommissie heeft het beklag formeel gegrond verklaard en klager deswege een tegemoetkoming van € 50,= toegekend, alsmede (impliciet) het beklag materieel ongegrond verklaard op de gronden als in de aangehechte uitspraakweergegeven.
2. De standpunten
Klager heeft in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
Klager krijgt nu al een jaar lang tegen zijn wil, onder dwang, medicatie toegediend en zonder schriftelijke mededeling, waarop staat dat hij in beklag kan gaan. Dit is foltering. Hij is het slachtoffer van racisme. Men begrijpt deAntilliaanse cultuur niet. In de inrichting verblijven drie Antillianen. Hij weet niet of zij dezelfde problemen hebben als hij, omdat zij niet bij hem op de afdeling verblijven. Men zegt dat klager geen ziekte-inzicht heeft. Menkan niet zien dat hij ziek is. De eerste keer is hem onder dwang medicatie toegediend, nadat personeelsleden bovenop hem waren gesprongen terwijl hij rustig lag te slapen. Dat mag niet in Nederland. De inrichting is slecht. Hijheeft door dat voorval slaapproblemen. Het is niet waar dat er een acuut gevaar bestaat dat klager gaat doden of mishandelen. Dan mag ook niet onder dwang medicatie worden toegediend blijkens de uitspraak op zijn schorsingsverzoek.Klager is een Rastafari en mag om die reden geen vlees eten. Dat wordt echter niet aan de keuken doorgegeven, zodat hem negen maanden lang wel vlees is gegeven, terwijl hij zelf geen ander voedsel kan kopen. Om die reden is hij boosgeworden. Daarna is de situatie weer gewoon geworden, maar is hij vervolgens weer boos geworden, toen hij niet de begrafenis van zijn vader mocht bijwonen. Nu is klager weer rustiger, maar dat komt niet door de hem onder dwangtoegediende medicatie. De medicijnen hebben geen gunstige invloed op hem. Hij heeft wel last van bijwerkingen, zoals verstijving van de benen en trillingen. Dit is niet veranderd na het toedienen van het minder sterke medicijnRisperdal consta. Klager probeert zich te bevredigen om te zien of er iets veranderd is, maar er gebeurt niets.
De inrichting heeft fysiek iets ingrijpends gedaan, waardoor artikel 3 EVRM is geschonden. Daarvoor had hij een advocaat nodig. Hij wil hulp om de dwangmedicatie te laten stoppen. Hij kan zonder medicijnen en wil deze dan ookafbouwen.
Als de inrichting zegt dat hij bepaalde sociotherapeutisch medewerkers, waaronder de heer [...], verwerpelijk vindt, is dat onjuist. Er is cocaïne in de inrichting. Men wist niet dat klager zo slim is dat hij door het gluren dooreen raampje heeft kunnen zien dat er gestolen werd. Maar klager mag niets zeggen, omdat hij zwart is. Klager heeft ook drugs overhandigd, die door sociotherapeutisch medewerker [...] is binnengesmokkeld. De RSJ is niet op de hoogtevan wat er zich allemaal afspeelt binnen de inrichting.
Vanwege de fysieke problemen die klager als gevolg van de hem onder dwang toegediende medicatie heeft, wenst hij een tegemoetkoming van € 1500,= in plaats van de hem door de beklagcommissie toegekende € 50,=.
Namens het hoofd van de inrichting is in beroep het tegenover de beklagcommissie ingenomen standpunt als volgt toegelicht.
De procedure dwangmedicatie is inmiddels op orde. Er is recent een commissie dwangmedicatie ingesteld, die iedere veertien dagen een oordeel over de noodzaak van medicatie geeft. Klager wordt nu tevoren gehoord en krijgt tevoren eenschriftelijke mededeling, zodat hij beklag kan instellen en om schorsing kan vragen.
Overlegd is een door de medische dienst opgesteld overzicht van de aan klager vanaf 17 december 2003 tot en met 20 oktober 2004 toegediende depotmedicatie, het advies d.d. 6 oktober 2004 van de commissie dwangmedicatie aan dedirecteur behandeling van de inrichting tot voortzetting van de dwangmedicatie en een beoordeling d.d. 18 oktober 2004 van psychiater [...] inzake de voortzetting van de dwangmedicatie. Ook aan klager is een kopie van die stukkenter hand gesteld.
De toediening van de medicatie gaat thans in redelijk overleg. Klager gaat zelf naar de medische dienst en belt hoe laat hij voor de toediening van zijn depot kan komen.
Klager is de enige van de 128 patiënten van de inrichting, aan wie onder dwang medicatie wordt toegediend. Het is nog niet gelukt met klager overeenstemming te krijgen over de noodzaak van medicatiegebruik. Klager vindt dat hij hetniet nodig heeft. De inrichting heeft negen maanden zonder medicatie met klager gewerkt. Dat was lastig, mede gelet op de misinterpretatie van zaken door klager en een daaruit voortvloeiend gevaar van escalatie. Voorlopig moet deinrichting doorgaan op de ingeslagen weg. De verhoudingen met klager zijn aanmerkelijk verbeterd. Het ernstige agressiegevaar is op dit moment verminderd, maar getracht wordt een patroon te ontdekken. Het gaat om misinterpretatievan de werkelijkheid, op dit moment ten aanzien van bepaalde sociotherapeutisch medewerkers die hij verwerpelijk vindt, waaronder de heer [...], met escalatiegevaar. Klager wordt als levensgevaarlijk beschouwd als de medicatie nietmeer zou worden toegediend. Het gevaar dient te worden afgewend. Daarbij is het toedienen van medicatie veruit te prefereren boven afzondering of separatie. Het gaat om een goede belangenafweging en het leefbaar houden van desituatie op de afdeling.
3. De beoordeling
Voor zover het beroep ziet op de inhoudelijke beoordeling van de beslissing om klager onder dwang medicatie toe te dienen, wordt het volgende overwogen.
Hetgeen in beroep is aangevoerd kan - voorzover dat is komen vast te staan - naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. Daarbij is in aanmerking genomen dat hettoedienen van medicatie aan klager als dwangmedicatie is aan te merken, nu klager weliswaar zelf naar de medische dienst voor het toedienen van medicatie gaat, maar hij het niet eens is met het medische oordeel dat hij ter afwendingvan ernstig gevaar voor de gezondheid van hemzelf of anderen medicatie dient te gebruiken en hij derhalve niet in een situatie verkeerde waarin hij geacht kon worden vrijwillig de toediening van geneesmiddelen te aanvaarden. Voortsis in aanmerking genomen dat de beroepscommissie, evenals de beklagcommissie, van oordeel is dat het hoofd van de inrichting in redelijkheid heeft kunnen besluiten tot het klager onder dwang toedienen van de noodzakelijk geachtemedicatie, alsmede dat (langdurige) afzondering of separatie niet kan worden aangemerkt als een redelijk en minder ingrijpend alternatief.
Het beroep zal derhalve in zoverre ongegrond worden verklaard.
Voor zover het beroep ziet op de door de beklagcommissie aan klager toegekende tegemoetkoming van € 50,= wegens de door het hoofd van de inrichting niet in acht genomen procedurele voorschriften inzake de beslissing tot het onderdwang toedienen van medicatie, wordt het volgende overwogen.
Indien de rechtsgevolgen van een vernietigde beslissing niet meer ongedaan te maken zijn, kan in daarvoor in aanmerking komende gevallen een tegemoetkoming worden vastgesteld voor het door betrokkene ondervonden ongemak. Genoemdongemak bestond voor klager met name uit het niet gehoord worden en het niet uitgereikt krijgen van een schriftelijke mededeling vóór het onder dwang toedienen van medicijnen, waardoor hij niet werd geïnformeerd over de mogelijkerechtsmiddelen en de instanties, waar hij die rechtsmiddelen kon indienen.
De tegemoetkoming is niet bedoeld als schadevergoeding, voor het verkrijgen waarvan andere wegen openstaan. Zo kan klager ingevolge de circulaire van 13 augustus 1993, kenmerk 383893/93/DJ, een verzoek om schadevergoeding richtenaan het hoofd van de inrichting van de desbetreffende inrichting, terwijl hij zich ook kan wenden tot de civiele rechter.
Hetgeen in beroep is aangevoerd kan - voorzover dat is komen vast te staan - naar het oordeel van de beroepscommissie niet tot een andere beslissing leiden dan die van de beklagcommissie. De beroepscommissie zal klager derhalve geenandere tegemoetkoming toekennen dan de beklagcommissie heeft gedaan.
Het beroep zal derhalve ook in zoverre ongegrond worden verklaard.
4. De uitspraak
De beroepscommissie verklaart het beroep ongegrond en bevestigt de uitspraak van de beklagcommissie.
Aldus gedaan door de beroepscommissie voornoemd, bestaande uit mr.drs. F.A.M. Bakker, voorzitter, drs. B. van Dekken en prof. mr. C. Kelk, leden, in tegenwoordigheid van mr. E.W. Bevaart, secretaris, op 18 november 2004
secretaris voorzitter
nummer: 04/1930/TA
betreft : [...], verder klager te noemen.
Verslag van het behandelde ter zitting van de beroepscommissie als bedoeld in artikel 67 van de Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden van 21 oktober 2004, gehouden in de penitentiaire inrichtingen Amsterdam teAmsterdam.
Samenstelling van de beroepscommissie:
voorzitter: mr. drs. F.A.M. Bakker
leden: drs. B. van Dekken en prof. mr. C. Kelk.
De beroepscommissie is bijgestaan door de secretaris mr. E.W. Bevaart.
Gehoord zijn klager, en namens het hoofd van de TBS-Kliniek Flevo Future, locatie Utrecht, [...], psychiater en directeur behandeling, en [...], jurist bij de inrichting.
Klagers raadsman, mr. L. de Leon, was zonder bericht van verhindering niet aanwezig.
Als toehoorder van de zijde van de Raad was aanwezig de heer H.W. Zuur.
Door klager is - zakelijk weergegeven - het volgende aangevoerd.
Klager is er niet van op de hoogte dat zijn advocaat niet naar de zitting zou komen. Hij is bang dat zijn advocaat misschien naar de verkeerde penitentiaire inrichting is gegaan.
Klager krijgt nu al een jaar lang tegen zijn wil, onder dwang, medicatie toegediend en zonder schriftelijke mededeling, waarop staat dat hij in beklag kan gaan. Dit is foltering. Hij is het slachtoffer van racisme. Men begrijpt deAntilliaanse cultuur niet. In de inrichting verblijven drie Antillianen. Hij weet niet of zij dezelfde problemen hebben als hij, omdat zij niet bij hem op de afdeling verblijven. Men zegt dat klager geen ziekte-inzicht heeft. Menkan niet zien dat hij ziek is. De eerste keer is hem onder dwang medicatie toegediend, nadat personeelsleden bovenop hem waren gesprongen terwijl hij rustig lag te slapen. Dat mag niet in Nederland. De inrichting is slecht. Hijheeft door dat voorval slaapproblemen. Het is niet waar dat er een acuut gevaar bestaat dat klager gaat doden of mishandelen. Dan mag ook niet onder dwang medicatie worden toegediend blijkens de uitspraak op zijn schorsingsverzoek.Klager is een Rastafari en mag om die reden geen vlees eten. Dat wordt echter niet aan de keuken doorgegeven, zodat hem negen maanden lang wel vlees is gegeven, terwijl hij zelf geen ander voedsel kan kopen. Om die reden is hij boosgeworden. Daarna is de situatie weer gewoon geworden, maar is hij vervolgens weer boos geworden, toen hij niet de begrafenis van zijn vader mocht bijwonen. Nu is klager weer rustiger, maar dat komt niet door de hem onder dwangtoegediende medicatie. De medicijnen hebben geen gunstige invloed op hem. Hij heeft wel last van bijwerkingen, zoals verstijving van de benen en trillingen. Dit is niet veranderd na het toedienen van het minder sterke medicijnRisperdal consta. Klager probeert zich te bevredigen om te zien of er iets veranderd is, maar er gebeurt niets.
De inrichting heeft fysiek iets ingrijpends gedaan, waardoor artikel 3 EVRM is geschonden. Daarvoor had hij een advocaat nodig. Hij wil hulp om de dwangmedicatie te laten stoppen. Hij kan zonder medicijnen en wil deze dan ookafbouwen.
Als de inrichting zegt dat hij bepaalde sociotherapeutisch medewerkers, waaronder de heer K, verwerpelijk vindt, is dat onjuist. Er is cocaïne in de inrichting. Men wist niet dat klager zo slim is dat hij door het gluren door eenraampje heeft kunnen zien dat er gestolen werd. Maar klager mag niets zeggen, omdat hij zwart is. Klager heeft ook drugs overhandigd, die door sociotherapeutisch medewerker K. is binnengesmokkeld. De RSJ is niet op de hoogte van water zich allemaal afspeelt binnen de inrichting.
Vanwege de fysieke problemen die klager als gevolg van de hem onder dwang toegediende medicatie heeft, wenst hij een tegemoetkoming van € 1500,= in plaats van de hem door de beklagcommissie toegekende € 50,=.
Namens het hoofd van genoemde inrichting is - zakelijk weergegeven - het volgende verklaard.
De procedure dwangmedicatie is inmiddels op orde. Er is recent een commissie dwangmedicatie ingesteld, die iedere veertien dagen een oordeel over de noodzaak van medicatie geeft. Klager wordt nu tevoren gehoord en krijgt tevoren eenschriftelijke mededeling, zodat hij beklag kan instellen en om schorsing kan vragen.
Overlegd wordt een door de medische dienst opgesteld overzicht van de aan klager vanaf 17 december 2003 tot en met 20 oktober 2004 toegediende depotmedicatie, het advies d.d. 6 oktober 2004 van de commissie dwangmedicatie aan dedirecteur behandeling van de inrichting tot voortzetting van de dwangmedicatie en een beoordeling d.d. 18 oktober 2004 van psychiater [...] inzake de voortzetting van de dwangmedicatie. Ook aan klager wordt een kopie van die stukkenter hand gesteld. De toediening van de medicatie gaat thans in redelijk overleg. Klager gaat zelf naar de medische dienst en belt hoe laat hij voor de toediening van zijn depot kan komen.
Klager is de enige van de 128 patiënten van de inrichting, aan wie onder dwang medicatie wordt toegediend. Het is nog niet gelukt met klager overeenstemming te krijgen over de noodzaak van medicatiegebruik. Klager vindt dat hij hetniet nodig heeft. De inrichting heeft negen maanden zonder medicatie met klager gewerkt. Dat was lastig, mede gelet op de misinterpretatie van zaken door klager en een daaruit voortvloeiend gevaar van escalatie. Voorlopig moet deinrichting doorgaan op de ingeslagen weg. De verhoudingen met klager zijn aanmerkelijk verbeterd. Het ernstige agressiegevaar is op dit moment verminderd, maar getracht wordt een patroon te ontdekken. Het gaat om misinterpretatievan de werkelijkheid, op dit moment ten aanzien van bepaalde sociotherapeutisch medewerkers die hij verwerpelijk vindt, waaronder de heer K, met escalatiegevaar. Klager wordt als levensgevaarlijk beschouwd als de medicatie niet meerzou worden toegediend. Het gevaar dient te worden afgewend. Daarbij is het toedienen van medicatie veruit te prefereren boven afzondering of separatie. Het gaat om een goede belangenafweging en het leefbaar houden van de situatie opde afdeling.
secretaris voorzitter